Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Prusiu

Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
obecnie rzymskokatolicki kościół filialny

nr rej. A-243 z dnia 19.08.1987
Kościół filialny
Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Prusie
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
parafia	św. Józefa w Werchracie
Wezwanie	Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Historia Data zakończenia budowy 1887 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia katolicka Poprzednie wyznanie Kościół Greckokatolicki w Polsce do 1947
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno sosnowe Kopuła • liczba kopuł 1 Liczba naw 1
Położenie na mapie Polski Prusie, cerkiew
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Prusie, cerkiew
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego Prusie, cerkiew
Położenie na mapie gminy Horyniec-Zdrój Prusie, cerkiew
50°14′49,3″N 23°30′52,7″E

Cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Prusiu – drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP z 1887 znajdująca się w Prusiu.

Po 1947 przejęta i użytkowana przez kościół rzymskokatolicki. Od 1993 odprawiane są także nabożeństwa greckokatolickie.

Historia obiektu

Cerkiew została wybudowana w 1887 roku i konsekrowana rok później. Po 1947 cerkiew wykorzystywana jest jako kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Werchracie. Remontowana na początku lat 80. oraz w 2001.

Architektura i wyposażenie

Cerkiew ma konstrukcję zrębową i zbudowana jest na planie czterech kwadratów. Największy z nich to nawa, mniejsze to prezbiterium i babiniec. Wszystkie części mają jednakową wysokość i dwuspadowe dachy kryte blachą, z kalenicą na jednym poziomie. Nad nawą umieszczono potężny, ośmioboczny bęben zwieńczony kopułką i żelaznym krzyżem. Podobne krzyże znajdują się nad prezbiterium i babińcem. Prezbiterium zamknięte jest ścianą prostą. Przed babińcem mały przedsionek (czwarty kwadrat), kryty również dwuspadowym dachem. Ściany cerkwi w dolnej części osłonięte są szerokim okapem, przypominającym soboty. Okap nie obejmuje przedsionka. Ściany powyżej okapu i całość ścian przedsionka oszalowano pionowym deskowaniem.

Wewnątrz zachowała się część dawnego wyposażenia, m.in. ikonostas. Niektóre ikony zostały wyjęte z ikonostasu i rozwieszone na ścianach świątyni.

Galeria

• 
  Elewacja poł.-zach.
• 
  Elewacja poł.-wsch.
• 
  Elewacja północna
• 
  Konstrukcja
• 
  Dzwonnica
• 
  Dąb na cześć Jana Pawła II z 2005

Otoczenie świątyni

Obok cerkwi wolno stojąca drewniana dzwonnica, z pseudoizbicą, kryta dachem namiotowym. Ściany dzwonnicy pochyłe, z pionowym deskowaniem, w dolnej części osłonięte okapem. Remontowana w 1987. Po drugiej stronie drogi cmentarz, na którym zachowały się nagrobki bruśnieńskie. Bruśnieński krzyż z 1868 roku stoi także na wschodnim skraju wsi, przy drodze w pobliżu torów kolejowych. Krzyż był złamany i został umocniony żelaznymi klamrami.

Bibliografia

• Krzysztof Zieliński, Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego, Rzeszów 2015, ss. 219,220 ISBN 978-83-61577-68-3.