Cierniak
 Cierniak od południa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
592[1] m n.p.m. |
| Pierwsze wejście |
w czasach przedhistorycznych |
Położenie na mapie Sudetów  | |
 50°21′13,84″N 16°49′14,80″E/50,353844 16,820778
| |
Cierniak (592 m n.p.m., dawna niem. nazwa Stachelberg) – góra w paśmie Gór Złotych wznosząca się nad wsią Radochów i Doliną Białej Lądeckiej (gmina Lądek-Zdrój) z XIX-wieczną kalwarią (stąd nazwa góry). Na szczyt prowadzi od wsi 214 stopni ustawianych tu kolejno przez 150 lat przez pątników. Na wypłaszczeniu pod szczytem znajduje się kaplica i stacje drogi krzyżowej. W pobliżu kaplicy mieszkał do czerwca 2023 roku Elizeusz Janikowski, pustelnik.
Geografia i przyroda[edytuj | edytuj kod]
Stanowi dość wyraźnie oddzieloną kulminację o regularnym kształcie kopca wznoszącego się nad doliną rzeki Białej Lądeckiej[1]. Niemal w całości porośnięty dolnoreglowym borem świerkowym z domieszką jodły i buka[1]. W całości znajduje się na terenie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego[1].
Kaplica[edytuj | edytuj kod]
Kaplica Matki Bożej Wspomożenia Wiernych z 1851 r. położona w lesie na północno-wschodnim stoku góry, na wysokości ok. 540 m n.p.m., została ufundowana przez Antoniego Wachsmanna (1809-1888) jako dar dziękczynny za wyleczenie z ciężkiej choroby. Od strony wsi prowadzi do niej droga gruntowa, zakończona schodami z 214 kamiennych stopni z nazwiskami fundatorów[1]. Na czternastym stopniu licząc od góry znajduje się napis „Polnische Freundschaft” („Polska Przyjaźń”). Stopień ten ofiarowało Towarzystwo Przyjaciół Polski za udział Polaków w Wiośnie Ludów 1848 w Niemczech[1]. Obok kaplicy znajduje się sztuczna grota z figurą Matki Boskiej[1]. Wokół kościółka rozmieszczone są murowane z cegły klinkierowej stacje drogi krzyżowej przedstawiające sceny z męki Chrystusa.
Pustelnia[edytuj | edytuj kod]
Pierwszym pustelnikiem na Cierniaku był Ernö Haucke, który zamieszkał na Cierniaku 14 maja 1853 roku, czyli ok. 5 lat po wybudowaniu pierwszej kaplicy[1]. Po nim w pustelni rezydowało kolejnych dziewięciu pustelników, z których ostatni w latach 1938–1946[1]. Wyjechał on wraz z miejscową ludnością do Niemiec. Po dawnej pustelni pozostały dziś jedynie zarysy ścian obok kaplicy[2].
W pierwszej dekadzie XXI wieku osiadł w pustelni brat Elizeusz, dla którego przygotowano pustelnię w nowym miejscu, ok. 150 m. od kaplicy[2]. Brat Elizeusz - Marian Janikowski zmarł w 2023 roku[3] w hospicjum w Świdnicy.
Szlaki turystyczne[edytuj | edytuj kod]
Przez Cierniak przechodzą dwa szlaki turystyczne[4]:
– niebieski szlak (E3) przechodzi przez kalwarię pod szczytem, prowadząc z jednej strony do wsi Radochów i dalej do Lądka-Zdroju, z drugiej zaś w kierunku Jaskini Radochowskiej, Ptasznika i dalej do Barda,
– zielony szlak przechodzi u podnóża góry wiodąc od stacji kolejowej w Radochowie do Jaskini Radochowskiej i dalej do Złotego Stoku.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 17: Góry Złote. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 1993, s. 57–60. ISBN 83-85773-01-0.
- ↑ a b Zbigniew Piotrowicz, Pustelnik prawdziwy.
- ↑ Od ponad 20 lat mieszkał w pustelni. Nie żyje brat Elizeusz Janikowski [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2023-06-12] (pol.).
- ↑ Mapa turystyczna. [dostęp 2018-06-05].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 17 Góry Złote, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1993, ISBN 83-85773-01-0.
- Masyw Śnieżnika, Góry Bialskie, Góry Złote, Krowiarki, mapa w skali 1:40 000, Wydawnictwo „Plan”, Wrocław 2006, ISBN 83-60180-51-2.