Cmentarz św. Barbary (I) we Wrocławiu
51°06′36″N 17°01′08″E/51,110000 17,018889 Teren dawnego cmentarza św. Barbary (I)[a], obecnie boisko szkolne XII LO[b] | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ cmentarza |
parafialny |
| Wyznanie |
protestanckie |
| Stan cmentarza |
zlikwidowany |
| Data otwarcia |
1774[1] |
| Data ostatniego pochówku |
ok. 1865[1] |
| Data likwidacji |
pocz. XX wieku[1] |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
| 51°06′36″N 17°01′08″E/51,110000 17,018889
| |
Cmentarz św. Barbary (I), niem. St. Barbara Friedhof lub Glacisfriedhof – dawny cmentarz protestancki, założony w roku 1774 przez parafię św. Barbary we Wrocławiu. W odróżnieniu od cmentarza przykościelnego tej parafii[c], zlokalizowany został na zewnątrz linii fortyfikacji miejskich, na Przedmurzu Mikołajskim (niem. Nicolai Glacis), na zachód od skrzyżowania obecnych ulicy Sokolniczej (niem. Jahnstraße) i pl. Orląt Lwowskich na przedłużeniu Braniborskiej (niem. Berliner Straße)[1].
Aż do końca I dekady XIX wieku (tj. do likwidacji murów miejskich Wrocławia zarządzonej po kapitulacji garnizonu pruskiego przed wojskami napoleońskimi i ich wkroczeniu do miasta w 1807 r.) na terenie cmentarza znajdowały się wojskowe koszary i urządzenia fortyfikacyjne[1].
Oprócz parafii św. Barbary cmentarz służył także Zgromadzeniu Sióstr św. Elżbiety, które prowadziło szpital dla kobiet[d]. Cmentarz przestał funkcjonować około roku 1865 (działał już wówczas, od co najmniej 1852 roku, drugi cmentarz parafii św. Barbary), a zlikwidowany został w pierwszej dekadzie XX wieku. Wówczas na jego miejscu utworzono plac zabaw i niewielki park[2]. Obecnie znajduje się tu boisko XII Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego we Wrocławiu[3].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Widok od strony ulicy Sokolniczej.
- ↑ Budynek szkolny widoczny na wprost, za boiskiem.
- ↑ Cmentarz przykościelny zlikwidowany został na początku XIX wieku[7][8].
- ↑ Marek Burak i Halina Okólska w swojej pracy pt. „Cmentarze dawnego Wrocławia” podali tylko, że prowadziły one ten szpital przy Seminargasse (dzisiejsza ul. A.F. Modrzewskiego)[1]. Tymczasem, jak wiadomo z Encyklopedii Wrocławia, elżbietanki przybyły do Wrocławia w roku 1736[4] i już rok później utworzyły pierwszy wrocławski szpital dla kobiet, który znajdował się na Nowym Mieście (tj. całkowicie po przeciwnej stronie Wrocławia), w miejscu obecnego gmachu Akademii Sztuk Pięknych[5]. W 1793 roku przekazano jednak elżbietankom, na ich prośbę, własność zespołu dotychczasowego klasztoru franciszkanów reformatów przy ul. św. Antoniego 26-34 (który wkrótce jeszcze rozbudowano na potrzeby szpitala), a w 1830 i 1842 przyłączono sąsiednie domy przy ul. św. Antoniego nr 24, 25 i 26[5]. Cmentarz św. Barbary położony jest dość blisko (ok. 500 metrów)[6] właśnie od tej nowej (po 1793) lokalizacji szpitala elżbietanek.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Burak i Okólska 2007 ↓, s. 122.
- ↑ Burak i Okólska 2007 ↓, s. 122–123.
- ↑ Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Cmentarze ewangelicko-luterańskie, s. 117.
- ↑ Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Elżbietanki, s. 174.
- ↑ a b Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Szpital sióstr elżbietanek, s. 816.
- ↑ Trasa pomiędzy szpitalem elżbietanek a cmentarzem św. Barbary
- ↑ Burak i Okólska 2007 ↓, s. 119.
- ↑ Encyklopedia Wrocławia 2000 ↓, Cmentarz świętej Barbary, s. 116.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Encyklopedia Wrocławia. Jan Harasimowicz (red.). Wyd. I. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000. ISBN 83-7023-749-5.
- Marek Burak, Halina Okólska, Cmentarze dawnego Wrocławia, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu: Wydawnictwo Via Nova, 2007, s. 122–123, ISBN 978-83-89262-38-7, ISBN 978-83-60544-21-1, OCLC 832459570.
