Cmentarz w Tereszpolu
50°34′17″N 22°53′00″E/50,571389 22,883333 Widok ogólny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie | |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Powierzchnia cmentarza |
1,8 ha |
| Data otwarcia |
ok. 1851 |
| Zarządca | |
Położenie na mapie gminy Tereszpol  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego  | |
| 50°34′17″N 22°53′00″E/50,571389 22,883333
| |
Cmentarz w Tereszpolu – nekropolia w Tereszpolu, utworzona na potrzeby miejscowej ludności unickiej w XIX w., od 1875 prawosławna, od okresu międzywojennego zespół dwóch cmentarzy: nieużywanego prawosławnego i używanego przez katolików obrządku łacińskiego. Użytkowana po II wojnie światowej tylko przez katolików w całości.
Historia i opis[edytuj | edytuj kod]
Cmentarz powstał najprawdopodobniej w 1851 r. powstał w I poł. XIX w. jako nowy cmentarz jeszcze na potrzeby unickiej parafii św. Paraskiewy. Po 1875 r. i utworzeniu w jej miejsce parafii prawosławnej, wskutek likwidacji unickiej diecezji chełmskiej, funkcjonował jako prawosławny[1]. Cmentarz był użytkowany przez miejscową ludność prawosławną do końca I wojny światowej[1]. Po wojnie obok opuszczonej w wyniku bieżeństwa nekropolii swój cmentarz wytyczyła ludność rzymskokatolicka. Z czasem nastąpiło ostateczne połączenie obu cmentarzy[1].
Na początku lat 90. XX wieku na terenie nekropolii zachowało się w całości lub fragmentach ok. 20 kamiennych i betonowych nagrobków sprzed 1945 r. Są to płyty poziome i prostopadłościenne postumenty z krzyżami łacińskimi i prawosławnymi dekorowane wielostopniowymi gzymsami uskokowymi oraz trójkątnymi i półkolistymi tympanonami[1]. Inskrypcje na tych nagrobkach wykonane zostały w językach: polskim i cerkiewnosłowiańskim[1]. W części katolickiej dominują betonowe płyty poziome, obecne są również ludowe figury Chrystusa oraz lastrykowe stelle z krzyżami[1].
Na cmentarzu wyróżniają się ponadto: mogiła zbiorowa 2 szeregowych i 3 nieznanych żołnierzy polskich poległych w 16 września 1939 r., zbiorowa mogiła żołnierzy niemieckich poległych w czasie kampanii wrześniowej oraz groby milicjantów zabitych w 1946 i 1948 r.[1].
Cmentarz okala niewielka ilość sosen[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994.