Cmentarz wojenny w Rogach
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Typ cmentarza |
wojenny |
Stan cmentarza |
nieczynny |
Położenie na mapie gminy Miejsce Piastowe | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego | |
49°36′41,3″N 21°45′31,0″E/49,611472 21,758611 |
Cmentarz wojenny w Rogach – cmentarz z I wojny światowej położony na terenie miejscowości Rogi, w gminie Miejsce Piastowe, w powiecie krośnieńskim, w województwie podkarpackim.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Pierwotnie cmentarz był utworzony na tzw. „Szubienicy” (lub „Przymiarkach”), bezimiennym wzgórzu 345 m n.p.m. między Wrocanką a Rogami na terenie miejscowości Wrocanka. Nie wiadomo, jak dokładnie był on urządzony. Był prawdopodobnie zbliżony kształtem do kwadratu, a pole cmentarne otoczone było płotem drewnianym. W centrum ustawiony był walcowaty, kamienny pomnik zwieńczony symboliczną czara na ropę. Wokół niego usytuowane były mogiły żołnierzy, zbiorowe i pojedyncze[1][2].
W latach 20. XX w., na żądanie właściciela działki, na której był położony, cmentarz zlikwidowano. Szczątki poległych ekshumowano i przeniesiono do jednej zbiorowej mogiły na kwaterze zlokalizowanej na cmentarzu parafialnym w Rogach. Na kwaterze usytuowanej poniżej cmentarza wyznaniowego mogiły (zbiorowe i indywidualne) otoczone były wałem ziemnym. Na największej mogile ustawiony był wysoki krzyż, na innych tablice z danymi pochowanych oraz mniejsze krzyże, wszystkie drewniane. Kwatera miała powierzchnię 650 m². Kwaterą opiekowała się miejscowa ludność. W latach 80. XX w. teren mogił wyplantowano i zaczęto chować cywilne osoby na jego terenie[1][3].
W 2000 z inicjatywy Stowarzyszenia Miłośników Wsi Rogi w miejscu kwatery ustawiono na niewielkim postumencie piaskowcowym pomnik poświęcony pochowanym w formie głazu z żeliwną tablicę inskrypcyjną o treści:
ZIEMIA NA KTÓREJ WALCZYLIŚCIE
NIE DLA WSZYSTKICH BYŁA OJCZYZNĄ
TERAZ WAS OBEJMUJE
I JEST WASZĄ MATKĄ
ŻOŁNIERZOM I WOJNY ŚWIATOWEJ
SPOCZYWAJĄCYM NA NASZYM CMENTARZU
MIESZKAŃCY I STOWARZYSZENIE MIŁOŚNIKÓW WSI ROGI
1915–2000
W latach późniejszych obok obelisku zamontowano odzyskane i poddane renowacji fragmenty pomnika z nieistniejącego cmentarza na wzgórzu 345 m[3].
Na kwaterze pochowano żołnierzy niemieckich i rosyjskich, którzy polegli w walkach o górę Rogowską (411 m) w dniu 7 maja 1915 oraz zmarłych w szpitalu polowym[1]. Według kroniki szkolnej, w 1915 kierownik Szkoły Ludowej w Rogach zanotował, że: "W bitwie tej padło przeszło 1000 żołnierzy"[3].
W 2005 w miejscu pierwotnego cmentarza na bezimiennym wzgórzu 345 m, postawiono pamiątkowy drewniany krzyż, pochodzący z cmentarza wojennego nr 9 w Łysej Górze (tam wymieniony na nowy), z następującym napisem na metalowej tabliczce[3]:
Kim byłeś nie wiemy
Bo twoje nazwisko dzisiaj nie powie nikomu
Gdzie twoi rodzice daleko czy blisko
Gdzie twoi rodzice daleko czy blisko.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok ogólny
-
Tablica epitafijna
-
Pomnik główny
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Rogi – kwatera z I wojny światowej. mpn.rzeszow.uw.gov.pl. [dostęp 2020-11-27]. (pol.).
- ↑ Barbara Uliasz: Cmentarze, kwatery i mogiły wojenne na Podkarpaciu. T. 1: Opisy. Stowarzyszenie Opieki Nad Starym Cmentarzem w Rzeszowie im. Włodzimierza Kozło i Oficyna Pobitno, Rzeszów 2006, s. 191. ISBN 978-83-918363-5-4.
- ↑ a b c d Dariusz Zając: Cmentarz wojenny w Rogach i Wrocance. Szlakami i bezdrożami Beskidu Niskiego i Pogórzy Karpackich. [dostęp 2020-11-27]. (pol.).