Columellia
_(cleaned).jpg) Columellia oblonga | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Columellia |
| Nazwa systematyczna | |
| Columellia Ruiz & Pav. Fl. Peruv. Prodr.: 3, t. 1 (1794)[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
C. oblonga Ruiz et Pavón[4] | |
Columellia Ruiz & Pav. – rodzaj roślin z rodziny Columelliaceae. Obejmuje w zależności od ujęcia systematycznego od jednego do czterech[5] lub nawet pięć gatunków[3] występujących w północnej części Andów w Ameryce Południowej od Kolumbii po Boliwię[3][5].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Krzewy i drzewa[2].
- Liście
- Skórzaste[6][7], naprzeciwległe, bez przylistków[8]. Pojedyncze, całobrzegie lub ząbkowane z gruczołkami na brzegu[8], czasem też na dolnej stronie blaszki[2]. Blaszka liściowa jest często asymetryczna[8].
- Kwiaty
- Zebrane po kilka w wierzchotki wyrastające z kątów liści lub na szczycie pędów. Kwiaty są obupłciowe i zwykle promieniste, czasem słabo grzbieciste. Na hypancjum osadzonych jest 5 zrośniętych działek kielicha (rzadko jest ich inna liczba od czterech do ośmiu)[8]. Kielich jest trwały (pozostaje na owocu)[2]. Taka sama jak działek liczba płatków korony tworzy zrośnięte rurki zakończone żółtymi łatkami. Same rurki korony są także żółte lub czerwone. Pręciki są dwa. Zalążnia jest dolna i jednokomorowa. Na szczycie zalążni znajduje się tęga szyjka słupka zwieńczona dwu lub czworodzielnym znamieniem[8].
- Owoce
- Pękające klapkami torebki[8].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj Columellia wyodrębniany był w systemie Cronquista z 1981 w rodzinę Columelliaceae klasyfikowaną do różowców Rosales[2], hortensjowców Hydrangeales w system Thorne'a z 1992 i Takhtajana z 1997, skalnicowców Saxifragales (w systemie Takhatajana z 1983) oraz szczeciowców Dipsacales (w systemie Backlunda z 1996)[6]. Bliskie, siostrzane pokrewieństwo z rodzajem Desfontainia potwierdziły badania molekularne, palinologiczne i z zakresu anatomii drewna[8]. W systemach Angiosperm Phylogeny Group rodzaje te klasyfikowany są do wspólnej rodziny Columelliaceae. Ostatni wspólny przodek z rodzajem Desfontainia rósł około 64 miliony lat temu[2].
- Wykaz gatunków[3]
- Columellia lucida Danguy & Cherm.
- Columellia oblonga Ruiz & Pav.
- Columellia obovata Ruiz & Pav.
- Columellia subsessilis Schltr.
- Columellia weberbaueri Schltr.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-03-26] (ang.).
- ↑ a b c d e f Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-26] (ang.).
- ↑ a b c d Columellia Ruiz & Pav.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-26].
- ↑ Columellia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-03-26].
- ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 220, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b Jon L.R. Every: Neotropical Columelliaceae. Royal Botanic Gardens, Kew, UK. [dostęp 2018-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Jon L.R. Every: Neotropical Desfontainiaceae. Royal Botanic Gardens, Kew, UK. [dostęp 2018-12-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)].
- ↑ a b c d e f g Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 616-617. ISBN 978-1-842466346.