Czubak australijski

Czubak australijski
	Aviceda subcristata
	(Gould, 1838)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	szponiaste
Rodzina	jastrzębiowate
Podrodzina	orłosępy
Plemię	Pernini
Rodzaj	Aviceda
Gatunek	czubak australijski
Synonimy
	Lepidogenys subcristatus Gould, 1838;
	Lepidogenys subcristatus Gould, 1838;
Podgatunki
	A. s. timorlaoensis (A. B. Meyer, 1893); A. s. rufa (Schlegel, 1866); A. s. stresemanni (Siebers, 1930); A. s. reinwardtii (Schlegel & S. Müller, 1841); A. s. pallida (Stresemann, 1913); A. s. waigeuensis Mayr, 1940; A. s. obscura Junge, 1956; A. s. stenozona (G. R. Gray, 1858); A. s. megala (Stresemann, 1913); A. s. coultasi Mayr, 1945; A. s. bismarckii (Sharpe, 1888); A. s. gurneyi (E. P. Ramsay, 1882); A. s. subcristata (Gould, 1838);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czubak australijski^[4] (Aviceda subcristata) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae) występujący w Nowej Gwinei, wschodniej i północnej Australii, na Molukach, Małych Wyspach Sundajskich, Archipelagu Bismarcka i Wyspach Salomona.

Podgatunki[edytuj | edytuj kod]

Wyróżniono 13 podgatunków A. subcristata^[5]^[2]:

A. subcristata timorlaoensis – Małe Wyspy Sundajskie na wschód do Wysp Tanimbar.
A. subcristata rufa – Morotai, Dagasuli, Halmahera, Ternate, Tidore, Bacan i Obi (północne i środkowe Moluki).
A. subcristata stresemanni – Buru (środkowe Moluki).
A. subcristata reinwardtii – Boano, Seram, Ambon i Haraku (południowe Moluki).
A. subcristata pallida – Seram Laut i Wyspy Kai (południowe Moluki).
A. subcristata waigeuensis – Waigeo (na zachód od Nowej Gwinei).
A. subcristata obscura – Biak (na północ od Nowej Gwinei).
A. subcristata stenozona – zachodnia Nowa Gwinea i Wyspy Aru.
A. subcristata megala – wschodnia Nowa Gwinea.
A. subcristata coultasi – Wyspy Admiralicji.
A. subcristata bismarckii – Archipelag Bismarcka.
A. subcristata gurneyi – Wyspy Salomona.
A. subcristata subcristata – północna i wschodnia Australia.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Cechy gatunku

Ptak o brązowym grzbiecie i skrzydłach, beżowym, prążkowanym brzuchu, jasnoszarej reszcie ciała. Z tyłu głowy charakterystyczny czub.

Średnie wymiary

Długość ciała: 35–46 cm

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Biotop

Żyje na terenach zalesionych, zarówno w lasach, jak i w ogrodach.

Pożywienie

Ptak poluje na owady, płazy, małe gady i ptaki. Zjada również owoce. Zdobyczy wypatruje z gałęzi drzew lub latając nad terenem polowań.

Rozmnażanie

Podczas toków para wykonuje charakterystyczny taniec godowy. Ptaki wznoszą się wysoko w powietrze, po czym opadają szybko, jednocześnie gwiżdżąc. Samica znosi 2–3 jaja w gnieździe znajdującym się na wysokim drzewie. Pisklęta wykluwają się po ok. 32 dniach.

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje czubaka australijskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za stabilny^[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Aviceda subcristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b Pacific Baza (Aviceda subcristata). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b Aviceda subcristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Accipitridae Vigors, 1824 – jastrzębiowate – Kites, Hawks and Eagles (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-13].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-13]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Aviceda subcristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[ibc-2] Pacific Baza (Aviceda subcristata). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).

[iucn-3] Aviceda subcristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Accipitridae Vigors, 1824 – jastrzębiowate – Kites, Hawks and Eagles (wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-13].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-13]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]