Człowiek z blizną (film 1932)

Człowiek z blizną
Scarface
	; Plakat filmu
Gatunek	dramat; gangsterski
Data premiery	9 kwietnia 1932
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski; włoski
Czas trwania	95 min
Reżyseria	Howard Hawks; Richard Rosson
Scenariusz	W.R. Burnett; John Lee Mahin; Seton I. Miller
Główne role	Paul Muni; Ann Dvorak
Muzyka	Shelton Brooks
Zdjęcia	Lee Garmes; L.W. O’Connell
Montaż	Edward Curtiss
Produkcja	Howard Hawks; Howard Hughes
Wytwórnia	United Artists
	Multimedia w Wikimedia Commons

Człowiek z blizną (ang. Scarface) – amerykański film gangsterski z 1932 roku w reżyserii Howarda Hawksa. Zdjęcia kręcono w Los Angeles.

Ze względu na wysoką wartość artystyczną uważany za jeden z najważniejszych w historii gatunku^[1]^[2]. Uchodzi również za najbardziej prowokujący film wyprodukowany przed wprowadzeniem kodeksu Haysa^[3].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Film realizuje jeden z podstawowych schematów fabularnych kina gangsterskiego – przedstawienie kariery i upadku gangstera^[2]^[4]. Opowiada o losach młodego przestępcy wywodzącego się z włoskiej dzielnicy, Tony’ego Camonte. Bezwzględny bohater walczy o zdobycie bogactwa i wpływów w chicagowskich strukturach gangsterskich, aż do przejęcia kontroli nad miastem.

Film poprzedzony był prologiem wykonanym przez komisarza nowojorskiej policji, Edwarda Mulrooneya, zapewniającego widzów, że Człowiek z blizną ma na celu wzmocnienie u odbiorców szacunku dla przestrzegania prawa; twórcy zdecydowali się na to rozwiązanie w celu uspokojenia cenzury, niechętnej ówczesnej popularności kina gangsterskiego^[2].

Obsada[edytuj | edytuj kod]

Paul Muni jako Antonio „Tony” Camonte
Ann Dvorak jako Francesca „Cesca” Camonte
Karen Morley jako Poppy
Osgood Perkins jako John „Johnny” Lovo
C. Henry Gordon jako inspektor Ben Guarino
George Raft jako Guino Rinaldo
Vince Barnett jako Angelo
Boris Karloff jako Gaffney

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Człowiek z blizną (1983) - dramat gangsterski w reżyserii Briana De Palmy z Alem Pacino w roli głównej

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Alicja Helman: Film gangsterski. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 34. ISBN 83-221-0506-1.
↑ ^a ^b ^c Alicja Helman: Film gangsterski. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 45. ISBN 83-221-0506-1.
↑ Thomas Patrick Doherty: Pre-Code Hollywood: Sex, Immorality, and Insurrection in American Cinema 1930–1934. Columbia University Press, 1999, s. 148. ISBN 978-0-231-50012-8. (ang.).
↑ Alicja Helman: Film gangsterski. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 15. ISBN 83-221-0506-1.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Człowiek z blizną w bazie IMDb (ang.)
Człowiek z blizną w bazie Filmweb

[helman.34-1] Alicja Helman: Film gangsterski. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 34. ISBN 83-221-0506-1.

[helman.45-2] Alicja Helman: Film gangsterski. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 45. ISBN 83-221-0506-1.

[3] Thomas Patrick Doherty: Pre-Code Hollywood: Sex, Immorality, and Insurrection in American Cinema 1930–1934. Columbia University Press, 1999, s. 148. ISBN 978-0-231-50012-8. (ang.).

[helman.15-4] Alicja Helman: Film gangsterski. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1990, s. 15. ISBN 83-221-0506-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

Twórcy	Armitage Trail Brian De Palma Oliver Stone Giorgio Moroder Howard Hawks Richard Rosson
Główne postacie	Tony Montana Manny Ribera Elvira Hancock Gina Montana Alejandro Sosa Frank Lopez
Aktorzy	Al Pacino Paul Muni Steven Bauer Michelle Pfeiffer Mary Elizabeth Mastrantonio Robert Loggia Paul Shenar Harris Yulin
Kultura	Człowiek z blizną (film 1932) Człowiek z blizną (film 1983) Człowiek z blizną (ścieżka dźwiękowa) Scarface: Człowiek z blizną (gra) Człowiek z blizną (powieść)

Lata 20.	Droga do chwały (1926) Fig Leaves (1926) Cradle Snatchers (1927) Paid to Love (1927) A kochanek miał sto (1928) Fazil (1928) Air Circus (1928) Ostatnia sprawa Trenta (1929)
Lata 30.	Patrol bohaterów (1930) Ludzie za kratami (1931) Ryk tłumu (1932) Człowiek z blizną (1932) The Crowd Roars (1932) Tygrys Pacyfiku (1932) Dziś żyjemy (1933) The Prizefighter and the Lady (1933) Viva Villa! (1934) Napoleon na Broadwayu (1934) Barbary Coast (1935) W.Z. 6 nie wylądował (1936) Sutter's Gold (1936) Droga do chwały (1936) Prawo młodości (1936) Drapieżne maleństwo (1938) Tylko aniołowie mają skrzydła (1939)
Lata 40.	Dziewczyna Piętaszek (1940) Sierżant York (1941) Ognista kula (1941) Mściwy jastrząb (1943) Wyjęty spod prawa (1943) Mieć i nie mieć (1944) Wielki sen (1946) Rzeka Czerwona (1948) Narodziny piosenki (1948) Byłem wojenną narzeczoną (1949)
Lata 50.	Rzecz (1951) Bezkresne niebo (1952) Małpia kuracja (1952) O, Henry przy pełnej widowni (1952) Mężczyźni wolą blondynki (1953) Ziemia faraonów (1955) Rio Bravo (1959)
Lata 60.	Hatari! (1962) Ulubiony sport mężczyzn (1964) Czerwona linia 7000 (1965) El Dorado (1966)
Lata 70.	Rio Lobo (1970)