Daphne Caruana Galizia
.jpg) Tymczasowe upamiętnienie Daphne Caurany Galizii | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Alma Mater | |
Daphne Anne Caruana Galizia (nazwisko panieńskie Vella, ur. 26 sierpnia 1964 w Sliemie, zm. 16 października 2017 w miejscowości Bidnija niedaleko Mosty) – maltańska dziennikarka, pisarka i działaczka antykorupcyjna, publikująca m.in. na własnym blogu Running Commentary. Publikowała m.in. ustalenia dziennikarstwa śledczego dotyczącego przykładów korupcji, nepotyzmu, politycznego mecenatu i prania pieniędzy oraz powiązań biznesowych na Malcie. Prowadziła dziennikarskie śledztwo ws. ujawnionej w „kwitach z Panamy” Panama Papers korupcji na Malcie. Została zamordowana w zamachu bombowym.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Daphne Anne Vella urodziła się w Sliemie. Uczyła się w zakonie św. Doroty oraz w koledżu św. Alojzego, w 1997 roku otrzymała licencjat z archeologii na Uniwersytecie Maltańskim. W 1985 roku poślubiła Petera Cauranę Galizię. Aktywna politycznie od młodości, w wieku 18 lat została zatrzymana na 48 godzin za udział w prodemokratycznym proteście. W 1987 roku dołączyła do zespołu Times of Malta jako felietonistka i reporterka[1].
Od 1992 roku podjęła współpracę z drugim maltańskim dziennikiem The Malta Independent. W tym czasie wspierała Zielonych (Alternativa Demokratika).[2] W swojej pracy zajmowała się tematem korupcji na Malcie[3]. Jej artykuły doprowadzały do bezpośredniej konfrontacji mediów z prominentami Malty, począwszy od lidera Partii Pracy Alfreda Santa i jego separacji małżeńskiej, aż po zarzuty handlu narkotykami, stawiane synowi dowódcy sił zbrojnych. W 1996 roku po raz pierwszy antagoniści posunęli się do drastycznych kroków w stosunku do jej osoby. Poderżnięto gardło jej psu i położono go na progu domu. Podpalono również drzwi do domu w Bidniji[2].
W 2006 roku doszło do pierwszego zamachu na życie Galizii. Nieznani sprawcy, na tyłach jej domu, podpalili dwa stosy opon wypełnionych benzyną. Niedługo potem, przez pomyłkę, podłożono bombę pod samochód sąsiada[2].
W marcu 2008 roku Daphne Galizia założyła blog Running Commentary. W krótkim czasie stał się jedną z najpopularniejszych stron internetowych Malty, osiągając blisko 400000 odsłon. Oficjalny start miał miejsce 2 marca 2008 roku o godzinie 2:02.
Jej publikacje doprowadziły do przedterminowych wyborów parlamentarnych na Malcie w 2017 roku[4].
16 października 2017 roku podłożono pod jej samochód ładunek bombowy, Daphne Caurana Galizia zginęła w wybuchu na miejscu nieopodal własnego domu[4][5]. Zamach doprowadził w 2020 do dymisji premiera Malty Josepha Muscata[6].
W listopadzie 2019 roku w sprawie jej morderstwa zatrzymano jednego z czołowych przedsiębiorców na Malcie, Yorgena Fenecha[7]. W październiku 2022 za przeprowadzenie zamachu skazano braci Alfreda i Geroge Degiorgio[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Uwe Jens Rudolf, Historical Dictionary of Malta, wyd. 3., Rowman & Littlefield, 10 listopada 2018, s. 54-56, ISBN 978-1-5381-1918-1 [dostęp 2020-04-26] (ang.).
- ↑ a b c Małgorzata Dwornik, Daphne Caruana Galizia. Jak zginęła dziennikarka zwana "Wiedźmą", „Reporterzy.info”, 10 czerwca 2019.
- ↑ Daphne Caruana Galizia, thetimes.co.uk, 20 października 2017, ISSN 0140-0460 [dostęp 2020-04-26] (ang.).
- ↑ a b Maciej Orłowski, Wybitna maltańska dziennikarka, która oskarżyła rząd o korupcję, została zamordowana [online], wyborcza.pl, 16 października 2017 [dostęp 2020-04-26] (pol.).
- ↑ Juliette Garside, Malta car bomb kills Panama Papers journalist, „The Guardian”, 16 października 2017, ISSN 0261-3077 [dostęp 2020-04-26] (ang.).
- ↑ a b Michał Kokot: Mordercy maltańskiej dziennikarki skazani na 40 lat więzienia. Proces zleceniodawcy zabójstwa trwa. wyborcza.pl, 2022-10-22. [dostęp 2022-10-23].
- ↑ Znany biznesmen zatrzymany w związku z zabójstwem dziennikarki [online], TVN24, 20 października 2019 [dostęp 2020-04-26].