Diablak (Pogórze Kaczawskie)
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Wysokość |
391 m n.p.m. |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 51°04′27,25″N 15°55′47,75″E/51,074236 15,929931
| |
Diablak (niem. Hohle Stein) – wzniesienie o wysokości 391 m n.p.m., w południowo-zachodniej Polsce, na Pogórzu Kaczawskim, na Pogórzu Złotoryjskim.
Leży w północno-wschodniej części Pogórza Kaczawskiego, w północno-zachodniej części Pogórza Złotoryjskiego, około 1,5 km na południe od Wilkowa[1][2].
Wzniesienie położone jest na terenie otuliny Parku Krajobrazowego "Chełmy", w woj. dolnośląskim[1][2].
To bazaltowe wzniesienie utwardza próg strukturalny (kuestę) o przebiegu północny zachód - południowy wschód. Na północnym zachodzie grzbiet ten kończy się Czerwonym Kamieniem, a na południowym wschodzie łączy się z gniazdem Łysanki, Sosnówki i Trupienia i Prusickiej Góry. Zbocze południowo-zachodnie stromo spada do doliny Wilczej, a północne łagodnie ku dolinie Drążnicy[1][2]. Linia grzbietowa i północne zbocze zbudowane są z gruboziarnistych piaskowców o jasnych barwach oraz margli górnokredowych. Poniżej, na zboczach południowych występują dolnotriasowe (pstry piaskowiec) piaskowce czerwone, przeważnie przykryte glinami zboczowymi i rumoszem skalnym. Jeszcze niżej zalegają permskie (cechsztyńskie) wapienie, dolomity i anhydryty. Na szczycie oraz na północnym i południowym stoku znajdują się niewielkie wychodnie mioceńskiego bazaltu, stanowiące część dawnego komina wulkanicznego lub żył, które nie osiągnęły powierzchni ziemi[1][3]. Bazalt Diablaka jest wykształcony w formie wielobocznych słupów. Unikatem są porwaki piaskowcowe, które w wyniku wysokiej temperatury również przybrały formę niewielkich termicznych słupków. Pod wychodniami bazaltu niewielka nisza skalna.
Takie ukształtowanie grzbietu, gdzie warstwy skalne zapadają łagodnie ku północy i są podcięte przez erozję od południa tworzy kuestę[3][4].
Południowe zbocza porośnięta są lasem świerkowym z domieszką gatunków liściastych, a północne zajmują pola uprawne i łąki[1].
Na podłożu bazaltowym rośnie wiele ciekawych roślin, m.in. wawrzynek wilczełyko, przylaszczka, barwinek pospolity, kopytnik pospolity, marzanka wonna.
Wzniesienie i wschodnia część grzbietu, położone są na terenie otuliny Parku Krajobrazowego "Chełmy"[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9, s. 592
- ↑ a b c d Park Krajobrazowy Chełmy, mapa turystyczna, skala 1:50 000, PPWK, Warszawa – Wrocław, wydanie II, 1999
- ↑ a b Park Krajobrazowy Chełmy, mapa geologiczna dla turystów, skala 1:50 000, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1995, ISBN 83-903704-1-7
- ↑ Wojciech Jaroszewski, Leszek Marks, Andrzej Radomski, Słownik geologii dynamicznej, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne, 1985, s. 123-124, ISBN 83-220-0196-7, OCLC 830183626.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów, tom 7 Pogórze Kaczawskie, red. Marek Staffa, Wydawnictwo I-BiS, Wrocław 2002, ISBN 83-85773-47-9
- Góry i Pogórze Kaczawskie. Skala 1:40.000. Jelenia Góra: Wydawnictwo Turystyczne Plan, 2004. wyd. II. ISBN 83-88049-02-X.
- Park Krajobrazowy Chełmy, mapa turystyczna, skala 1:50 000, PPWK, Warszawa – Wrocław, wydanie II, 1999
- Park Krajobrazowy Chełmy, mapa geologiczna dla turystów, skala 1:50 000, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 1995, ISBN 83-903704-1-7