Dinidorinae
Dinidorinae | |
Stål, 1867 | |
![]() Coridius janus z plemienia Dinidorini | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Rząd | |
(bez rangi) | Euhemiptera |
(bez rangi) | Heteropterodea |
Podrząd | |
Infrarząd | |
Nadrodzina | |
Rodzina | |
Podrodzina |
Dinidorinae |

Dinidorinae – podrodzina pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny Dinidoridae. Obejmuje 83 opisane gatunki, sklasyfikowane w 12 rodzajach. Wszystkie są fitofagami ssącymi soki roślin.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Pluskwiaki dużych rozmiarów, przysadzistej budowy, kształtu jajowatego lub eliptycznego[1][2], o opływowym zarysie, pozbawione kolców czy płatów na bokach głowy, przedplecza i listewki brzeżnej odwłoka. Wierzch ciała jest gładki, pozbawiony guzków. Czułki zbudowane są z czterech lub pięciu członów, z których przynajmniej dwa przedwierzchołkowe są spłaszczone. Trójkątna w zarysie tarczka pozbawiona jest wcisków w kątach przednio-bocznych. Większość gatunków jest długoskrzydłych, ale rodzaj Sagriva ma półpokrywy skrócone, dochodzące tylko do drugiego segmentu odwłoka. Odnóża najczęściej mają kolce zredukowane do postaci spikuli[2]. Stopy zbudowane są u Thalmini z dwóch, a u pozostałych plemion z trzech członów[3]. Odwłok ma przetchlinki drugiego segmentu u większości gatunków zasłonięte przez metapleury. Trichobotria rozmieszczone są na sternitach od trzeciego do siódmego w parach na zgrubieniach położonych za każdą z przetchlinek[2].
Stadia larwalne mają ujścia grzbietowych gruczołów zapachowych odwłoka zlokalizowane pomiędzy tergitami czwartym i piątym oraz piątym i szóstym, natomiast między tergitami trzecim i czwartym występuje zamiast ujść blizna[2].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Wszystkie gatunki są fitofagami ssącymi. Większość związana jest pokarmowo z dyniowatymi[1][2], a część z bobowatymi[2].
Większość przedstawicieli rodziny zamieszkuje strefy tropikalną i subtropikalną Starego Świata[4], a więc krainy orientalną, etiopską[2][1] i madagaskarską[3]. Dwa znane z krainy orientalnej gatunki stwierdzono również w krainie australijskiej[1]. Wyjątkiem na tle podrodziny jest rodzaj Dinidor ograniczony do Ameryki Południowej w krainie neotropikalnej[2][1].
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Takson ten wprowadzony został w 1867 roku przez Carla Ståla w randze podrodziny w obrębie tarczówkowatych[5]. Do rangi osobnej rodziny wyniesiony został w 1955 roku przez Dennisa Lestona[6]. W 1987 roku P.S.S. Durai dokonała podziału Dinidoridae na podrodziny Dinidorinae i Megymeninae, w obrębie tej pierwszej wyróżniając plemiona Dinidorini i Thalmini[7]. W 2014 roku trzecie plemię, Amberianini, wprowadzone zostało przez Jerzego Adriana Lisa i Annę Kocorek[3].
Podrodzina ta obejmuje 83 opisane gatunki[8], sklasyfikowane w 12 rodzajach i trzech plemionach[8][3]:
- plemię: Amberianini Lis & Kocorek, 2014
- Amberiana Distant, 1911
- plemię: Dinidorini Stål, 1868
- Colpoproctus Stål, 1870
- Colporidius Lis, 1990
- Coridiellus Lis, 1990
- Coridius Illiger, 1807
- Cyclopelta Amyot & Serville, 1843
- Dinidor Latreille, 1829
- Patanocnema Karsch, 1892
- Sagriva Spinola, 1850
- plemię: Thalmini Nuamah, 1982
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e G. Cassis, Gordon F. Gross: Zoological catalogue of Australia: Hemiptera: Heteroptera (Pentatomomorpha). CSIRO Publishing, 2002.
- ↑ a b c d e f g h Randall T. Schuh, James Alexander Slater: True bugs of the world (Hemiptera:Heteroptera): classification and natural history. Cornell University Press, 1995, s. 225-226. ISBN 0-8014-2066-0. (ang.).
- ↑ a b c d Jerzy A. Lis, Anna Kocorek, Dariusz Ziaja, Paweł Lis. New insight into the systematic position of the endemic Madagascan genus Amberiana (Hemiptera: Heteroptera: Dinidoridae) using 12S rDNA sequences. „Turkish Journal of Zoology”, s. 610-619, 2015. DOI: 10.3906/zoo-1406-27.
- ↑ Dávid Rédei. A revision of Sagriva (Hemiptera: Heteroptera: Dinidoridae). „Acta Entomologica Musei Nationalis Pragae”. 57 (1), s. 73-95, 2017. DOI: 10.1515/aemnp-2017-0059. ISSN 0374-1036.
- ↑ C. Stål. Bidrag till Hemipterernas Systematik. „Öfversigt af Kongelige Vetenskaps-Akademiens Förhandlingar, Stockholm”. 24 (7), s. 491-560, 1867.
- ↑ D.H. Leston. The aedeagus of Dinidoridae (Hem., Pentatomidae). „Entomologist's Monthly Magazine”. 91, s. 214-215, 1955.
- ↑ P.S.S. Durai. A Revision of the Dinidoridae of the world (Heteroptera: Pentatomoidea). „Oriental Insects”. 21, s. 163-360, 1987. DOI: 10.1080/00305316.1987.11835477.
- ↑ a b family Dinidoridae Stål, 1868. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2022-09-09].