Dionizy Henkiel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dionizy Henkiel
Dyonizy Henkiel[1]
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1842
Jaropowycze

Data i miejsce śmierci

23 maja 1920
Warszawa

Zawód, zajęcie

dziennikarz, krytyk literacki

Dionizy Apolinary Henkiel (Henkel[2][3]) (ur. 1842 w Jaropowyczach na Kijowszczyźnie, zm. 23 maja 1920 w Warszawie[3]) – polski dziennikarz i krytyk literacki.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Wiktora i Albiny, szlachcic[2]. Ukończył gimnazjum w Kijowie, a następnie studiował na Uniwersytecie św. Włodzimierza[2]. Był uczestnikiem powstania styczniowego[3]. Aresztowany w 1863 podczas przewożenia broni dla uczestników walk[2]. Został skazany na 6 lat i zesłany na Syberię[3] (przebywał w Ojoku w guberni irkuckiej, a następnie w Irkucku)[2].

Od 1870 roku mieszkał w Warszawie, gdzie pracował jako dziennikarz[3]. W latach 1870–1872 był redaktorem „Tygodnika Illustrowanego”, w okresie 1872–1873 pisał dla „Wieńca”, a od 1873 do 1897 – dla „Gazety Polskiej[3]. W latach 1891–1914 był redaktorem miesięcznika „Biblioteka Warszawska[3].

Głównym przedmiotem jego zainteresowań była literatura[3]. W dziedzinie tej uchodził za autorytet[3]. Był krytykiem literackim i teatralnym, zajmował się także polityką i socjologią[4]. Jego mieszkanie przy ulicy Mazowieckiej 9 było częstym miejscem spotkań elity literackiej Warszawy[3]. Doradzał wielu pisarzom i utrzymywał z nimi relacje przyjacielskie (m.in. z Henrykiem Sienkiewiczem, Władysławem Reymontem, Józefem Weyssenhoffem, Szymonem Askenazym i Ludwikiem Krzywickim)[3]. Był autorem pomysłu na tytuł powieści Henryka Sienkiewicza „Ogniem i mieczem[5].

Został pochowany na cmentarzu Stare Powązki (kwatera 54-6-8)[1].

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

W 1926 roku jego imieniem nazwano plac na warszawskim Żoliborzu[6][3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Cmentarz Stare Powązki: DYONIZY HENKIEL, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2023-08-09].
  2. a b c d e Stanisław Stępień, Powstańcy styczniowi więzieni w Twierdzy Kijowskiej, Przemyśl: Południowo-Wschodni Instytut Naukowy w Przemyślu, 2022, s. 89, ISBN 978-83-60374-41-2 [dostęp 2023-08-08].
  3. a b c d e f g h i j k l Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 244, ISBN 83-01-08836-2.
  4. Henkiel Dionizy Apolinary, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-08-08].
  5. Teofil Syga, Sienkiewicz żywy, „Stolica” (50 (992)), Warszawa, 11 grudnia 1966, s. 12–13, ISSN 0039-1689.
  6. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 372. ISBN 83-86619-97X.