Dolichocis laricinus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dolichocis laricinus
(Mellié, 1848)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Nadrodzina

czarnuchy

Rodzina

czerwikowate

Podrodzina

Ciinae

Rodzaj

Dolichocis

Gatunek

Dolichocis laricinus

Synonimy
  • Cis laricinus Mellié, 1848

Dolichocis laricinusgatunek chrząszcza z rodziny czerwikowatych. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisał po raz pierwszy w 1849 roku J. Mellié pod nazwą Cis laricinus[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o wydłużonym, walcowatym ciele długości od 1,5 do 1,8 mm, ubarwionym jednolicie rudobrązowo, z wierzchu gęsto oprószonym bardzo krótkimi, nieco sterczącymi łuskami i wskutek tego z matowym, jedwabistym połyskiem. Głowa u samców odznacza się dwoma ząbkami na nadustku. Czułki zbudowane z dziewięciu członów, z których trzy ostatnie formują buławkę. Przedplecze ma boki zaokrąglone, o delikatnym obrzeżeniu w widoku od góry dostrzegalnym jednocześnie z obu stron tylko przed tylnymi kątami. Pozbawione jest ono długich rzęsek na krawędziach przedniej i bocznych. Pokrywy są co najmniej półtorakrotnie dłuższe niż razem szerokie. Powierzchnia przedplecza jest punktowana bardzo delikatnie i bardzo gęsto, a pokryw nadzwyczaj delikatnie, gęsto i wyraźnie. Golenie odnóży przedniej pary cechują się kątem zewnętrzno-wierzchołkowym ostrym lub przedłużonym w ząbek[2][3].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Owad saproksyliczny. Bytuje w owocnikach hub rosnących na sosnach, świerkach, modrzewiach, a rzadko brzozach, w tym w owocnikach pniarka lekarskiego, pniarka obrzeżonego i czyrogmatwicy sosnowej[2][4].

Gatunek palearktyczny, znany z Norwegii, Finlandii, Polski, Rumunii oraz europejskiej, syberyjskiej i dalekowschodniej części Rosji (na północ po Karelię, a na wschód po Amur[4])[1]. Wszędzie, a zwłaszcza w Europie Środkowej jest bardzo rzadko znajdowany[2][4]. W Polsce jego współczesne rekordy dotyczą Puszczy Białowieskiej i Gór Świętokrzyskich, natomiast historycznie podawany był także z Niziny Mazowieckiej, Dolnego Śląska, Beskidu Śląskiego i Roztocza[5]. Na „Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce” umieszczony został jako gatunek narażony na wymarcie (VU)[6]. Ten sam status otrzymał na „Czerwonej liście chrząszczy województwa śląskiego[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b J. Jelínek: Ciidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 5. Tenebrionoidea. I. Löbl, A. Smetama (red.). Wyd. Apollo Books. Stenstrup: 2008, s. 55–62.
  2. a b c Von Arved Lompe: Gattung Dolichocis. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-29].
  3. Von Arved Lompe: Gattung: Ennearthron. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-29].
  4. a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 14. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3.. Warszawa: 1987.
  5. gatunek: Dolichocis laricinus (J. Mellié, 1849). [w:] Biodiversity Map [on-line]. [dostęp 2024-02-29].
  6. Jerzy Pawłowski, Daniel Kubisz, Mieczysław Mazur: Coleoptera. Chrząszcze. W: Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior (red.). Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk (PAN), 2002, s. 88–110. ISBN 83-901236-8-1.
  7. Czesław Greń, Roman Królik, Henryk Szołtys. Czerwona lista chrząszczy (Coleoptera) województwa śląskiego.[w:] J. B. Parusel (red.). Czerwone listy wybranych grup zwierząt bezkręgowych województwa śląskiego. „Raporty Opinie”. 6 (4), s. 37–70, 2012. Centrum Dziedzictwa Przyrody Górnego Śląska, Katowice.