Dom-Pomnik Komunistycznej Partii Bułgarii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dom-Pomnik Komunistycznej Partii Bułgarii
Ilustracja
Dom-pomnik na Buzłudży (2017)
Państwo

 Bułgaria

Miejsce

Buzłudża

Styl architektoniczny

brutalizm, futuryzm

Projektant

Georgij Stoiłow

Materiał

beton, stal, szkło

Data budowy

1974–1981

Data odsłonięcia

23 sierpnia 1981

Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik na Buzłudży”
Ziemia42°44′08,8″N 25°23′37,8″E/42,735778 25,393833

Dom-Pomnik Komunistycznej Partii Bułgarii (bułg. Дом паметник на БКП) – wybudowany w 1981 pomnik na szczycie góry Buzłudża, zaprojektowany przez Georgija Stoiłowa, z inicjatywy I sekretarza Bułgarskiej Partii Komunistycznej Todora Żiwkowa[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Na Buzłudży w 1891 r. odbył się Kongres Buzłudżański, w trakcie którego doszło do powołania Bułgarskiej Partii Socjaldemokratycznej, którą w 1894 r. przekształcono w Bułgarską Robotniczą Partię Socjaldemokratyczną[2]. Na cześć kongresu zbudowano Dom-Pomnik Komunistycznej Partii Bułgarii. Budowę rozpoczęto w 1974 r., prace zaczynając od eksplozji, która obniżyła wierzchołek góry o 9 m. Budowa kosztowała ponad 25 mln BGN i trwała 7 lat. 23 sierpnia 1981 r. w dniu uroczystego odsłonięcia odbywał się pokaz sztucznych ogni oraz wystrzały z armat. Po obaleniu rządów Todora Żiwkowa w 1989 r., pomnik uległ zapomnieniu. Został opuszczony i popadł w ruinę, ściany budynku są pokryte grafitti, a jego dach jest dziurawy[3][1].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Budynek jest utrzymany w nurcie brutalizmu, niemniej można w nim odnaleźć odniesienia do futuryzmu. Obiekt posiada kształt spodka, który ma 14,5 m wysokości i 42 m średnicy. Nad kopułą domu dominuje 70-metrowa wieża. Do realizacji obiektu zużyto 70 000 t betonu, 3 000 t stali i 40 t szkła. W pomniku umieszczono salę z amfiteatralnie umieszczonymi siedzeniami, a także z mozaikami o powierzchni 550 przedstawiającymi Engelsa, Marksa, Lenina oraz działalność Bułgarskiej Partii Socjalistycznej. Na szczycie wieży umieszczono dwie 12-metrowe gwiazdy z rubinowego szkła, podświetlane w nocy, które nie zachowały się do współczesnych czasów[potrzebny przypis]. Kształt pomnika symbolizuje wieniec na szczycie góry z powiewającą flagą i świecącą gwiazdą[1][3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Bułgaria: UFO komunizmu. Buzłudża - opuszczony brutalistyczny pomnik [CZERWONY URBEX] - Bryła - architektura na świecie [online], www.bryla.pl [dostęp 2021-03-30] (pol.).
  2. Ewelina Drzewiecka i inni, Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach. XVIII-XXI wiek, Grażyna Szwat-Gyłybowa (red.), t. tom IX, 2020, s. 124, ISBN 978-83-66369-16-0, ISSN 2545-1774 [dostęp 2020-03-30].
  3. a b Николай Градюшко, Призрак Бузлуджи: история самой известной коммунистической «заброшки» Европы - Недвижимость Onliner [online], Onliner, 19 sierpnia 2015 [dostęp 2021-03-30] (ros.).