Brutalizm
Brutalizm – nurt architektury późnego modernizmu powstały w końcu lat 40. XX wieku.
Brutalizm zakładał że najważniejsze są: przestrzeń, konstrukcja i uwrażliwienie na właściwości zastosowanych materiałów. Zmienił architekturę z abstrakcyjnej na ekspresyjną. Nazwa wywodzi się z francuskiego określenia brut, oznaczającego surowy i stosowanego wcześniej przez Le Corbusiera w odniesieniu do materiałów.
Przełomowym obiektem była szkoła w Hunstanton w Anglii zbudowana przez Petera i Alison Smithson w 1949. Miała ona wyeksponowaną stalową konstrukcję, nieotynkowane ceglane mury, odsłonięte belki stropowe i przewody instalacyjne.
Na rozwój brutalizmu znaczny wpływ miał minimalizm prezentowany przez twórczość Miesa van der Rohe.
Jedynym miastem na świecie stworzonym całkowicie w stylu brutalizmu jest Czandigarh, zbudowane przez Le Corbusiera w 1953[1].
W Polsce[edytuj | edytuj kod]
Czołowym przykładem architektury brutalizmu w Polsce był dworzec kolejowy Katowice[2]. Kolejnym przykładem brutalizmu w Polsce jest Galeria Sztuki Współczesnej „Bunkier Sztuki” w Krakowie. Zdaniem dyrektor Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie Joanny Niedziałkowskiej Stadion Miejski w Krakowie jest następnym przykładem tego nurtu architektonicznego[3].
Do budynków brutalistycznych zalicza się też: strukturalistyczny Hotel Forum w Krakowie czy "wrocławski Manhattan" Jadwigi Grabowskiej-Hawrylak[4].
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Budynek mieszkalny (Sheffield)
Biblioteka uniwersytecka (San Diego)
Biblioteka uniwersytecka (Chicago)
Teatro Teresa Carreño (Caracas)
Dworzec PKP (Katowice)
Brama Zachodnia (Belgrad)
Blok mieszkalny Haperowiec (Katowice)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Brutalizm - brutalna architektura – Bryła, bryla.pl [dostęp 2020-10-23] .
- ↑ Piękno brutalizmu
- ↑ Brutalnie piękny mamy w Krakowie stadion. gazeta.pl. [dostęp 2010-08-14].
- ↑ Brutalizm w polskiej architekturze - 13 niesamowitych obiektów, morizon.pl [dostęp 2021-02-23] (pol.).