Dopełnienie dalsze
Wygląd
Dopełnienie dalsze – dopełnienie, przy którego użyciu nie można przekształcić zdania ze strony czynnej na stronę bierną, tak aby dotychczasowe dopełnienie przejęło rolę podmiotu[1]. Przy transformacji zdania do strony biernej dopełnienie dalsze nie zmienia swojej formy, np:
- Strona czynna: Michał wręczył portierowi dokumenty.
- Strona bierna: Dokumenty zostały wręczone portierowi przez Michała.
Dopełnienie dalsze występuje w celowniku, narzędniku lub miejscowniku[2]. Nie wszystkie czasowniki konotują dopełnienie dalsze. Istnieją czasowniki mogące konotować zarówno dopełnienie bliższe jak i dalsze[3][4].
Przykłady mają czasowniki z dopełnieniem dalszym:
- Marek zachwyca się (N. kim? czym?) górskim krajobrazem.
- Przyglądam się (C. komu? czemu?) przechodniom.
- Porozmawiajmy (Ms. o kim? o czym?) o uczuciach.
Przykłady czasowników z dwoma dopełnieniami:
- Kupiłem kotu żarcie.
- Daj mi spokój.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bąk 1977 ↓, s. 419.
- ↑ Bąk 1977 ↓, s. 420.
- ↑ Milewski 1967 ↓, s. 103.
- ↑ Milewski 1967 ↓, s. 111.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tadeusz Milewski: Językoznawstwo. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
- Piotr Bąk: Gramatyka języka polskiego - zarys popularny. Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1977. ISBN 83-214-0923-7.