Dyrekcja Kolei w Wilnie
 nr rej. 28009 z 2003-12-30[1]
| |
 Budynek Dyrekcji Kolei | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Mindaugo g. 12-14 |
| Typ budynku |
administracyjny |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor |
Koleje Poleskie |
| Kondygnacje |
7 |
| Powierzchnia użytkowa |
12600 m² |
| Rozpoczęcie budowy |
1860 |
| Ukończenie budowy |
1914 |
| Pierwszy właściciel |
Koleje Poleskie |
| Kolejni właściciele |
Dyrekcja Wileńska Kolei Państwowych |
| Obecny właściciel |
Koleje Litewskie |
Położenie na mapie Wilna  | |
Położenie na mapie Litwy  | |
 54°40′50,56″N 25°16′23,77″E/54,680710 25,273270
| |
| Strona internetowa | |
Dyrekcja Kolei w Wilnie – terytorialny organ zarządzania koleją z siedzibą w Wilnie.
Historia[edytuj | edytuj kod]
 |
Ta sekcja od 2023-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Kolej dotarła do Wilna w 1860 w ramach budowy Kolei Warszawsko-Petersburskiej. Historia sprawiła, iż miasto było siedzibą szeregu kolejowych organów zarządzania:
- 1911–? – Полесская железная дорога (Koleje Poleskie)
- 1915–? – Kolej Przewozów Wojskowych, Dyrekcja Kolei Wojskowych w Wilnie (Militäreisenbahn-Direktion Wilna)
- 1919 – Dowództwo Kolei Wojskowych Litewskich
- 1919–1922 – Dyrekcja Wileńska Kolei Państwowych
- 1922–1929 – Dyrekcja Kolei Państwowych w Wilnie
- 1929–1939 – Dyrekcja Okręgowa Kolei Państwowych Wilno
- 1940 – Вильнюсская железная дорога (Kolej Wilenska)
- 1940 – Lietuvos geležinkeliai (Kolej Litewska)
- 1940 – Литовская железная дорога (Kolej Litewska), Wilno
- 1941 – agenda Północnej Dyrekcji Kolejowej (Haupteisenbahndirektion Nord), Ryga
- 1943 – Eisenbahnbezirksdirektion Litauen (Dyrekcja Rejonowa Kolei Litwa); lub Kowno
- 1944 – budynek był zajmowany przez aparat NKWD i NKGB[2]
- 1944–1953 – Литовская железная дорога (Kolej Litewska)
- 1953–1956 – oddział Kolei Bałtyckich (Балтийская железная дорога), Ryga
- 1956–1963 – Литовская железная дорога (Kolej Litewska)
- 1963–1992 – oddział Kolei Przybałtyckich (Прибалтийская железная дорога), Ryga
- od 1992 – Lietuvos geležinkeliai (Koleje Litewskie)
Prezesi/dyrektorzy[edytuj | edytuj kod]
- 1920–1924 – inż. Emil Landsberg (1880-1952)
- 1924 – inż. Antoni Gutowski, p.o.
- 1925–1929 – inż. Juliusz Staszewski
- 1929–1936 – inż. Kazimierz Falkowski (1875-1936)
- 1936–1939 – inż. Wacław Głazek (1886-1939)[3]
Siedziba[edytuj | edytuj kod]
Kompleks budynków powstał w latach 1860–1914 dla zarządu Kolei Poleskiej (Полесская железная дорога) (arch. Tadeusz Rostworowski) z adresem przy ul. Wielka Pohulanka (Великая Пухуланка ул.) 12 (1911), ul. Kaukaskiej (Кавказская ул.) (1915), Kaukasusstrasse (1915–1917), ul. Słowackiego 2 (1925–1937), ul. Słowackiego 14 (1938–1939), obecnie przy ul. Mindaugo 12–14 (1943[4]–2021)[3].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Skrót opisowy organizacji i działalności Dyrekcji Wileńskiej Kolei Państwowych w okresie od jej powstania aż do dnia 10 maja 1920 roku, Dyrekcja Kolei Wilno 1920, 72 s.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Geležinkelio valdybos pastatų komplekso administracinis pastatas. kvr.kpd.lt. [dostęp 2021-03-29].
- ↑ https://plus.polskanews.pl/represje-armii-czerwonej-wobec-polakow-na-wilenszczyznie-w-latach-19441945/ar/c15-14941856 Piotr Niwiński: Represje Armii Czerwonej wobec Polaków na Wileńszczyźnie w latach 1944–1945
- ↑ a b Księga Adresowa m. Wilna, Wileński Kalendarz Informacyjny, 1911, 1925, 1927, 1928, 1929, 1931, 1936, 1937, 1938, 1939
- ↑ Goniec Codzienny z 3 czerwca 1943