Dziadowo (powiat piski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Droga krajowa DK 63 w Dziadowie

Dziadowo (niem. Dziadowen, 1905–1945 Königstal[1]) – dawna wieś na terenie obecnego województwa warmińsko-mazurskiego, położona nad rzeką Pisą, 12 km od Pisza (w kierunku Łomży).

Wieś powstała w komturstwie piskim (późniejsze starostwo piskie) w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w języku staropolskim), z obowiązkiem służby rycerskiej (zbrojnej).

Wieś służebna lokowana w 1495 r., przez komtura Hieronima von Gebesattela, na 10 łanach na prawie magdeburskim, przy miejscu lub wsi zwanej Schadawa, nad rzeką Pisą, pomiędzy wsiami: Brzeziny, Bogumiły, Pożegi, Turowo, Piecuchy, w pobliżu granicy z Mazowszem. Pierwotna nazwa Schadawa albo jest zniekształconym zapisem Dziadowa albo ma źródłosłów pruski (zobacz; Skandawa, Labiawa, Knipawa itd.). Dobra nadano Krzysztofowi Niedźwiedziowi i Stanisławowi Cwalinie, którzy zakupili ziemie od Marcina Rybitwy z Pisza. Wnioskować można, że wieś została założona już wcześniej. W nadaniu zezwolono na założenie karczmy. W 1506 r. Jan i Mikołaj Cwalinowie uzyskali zezwolenie na budowę młyna. Młyn wymieniany jest także w dokumentach z 1539 r. W XVI wieku duży majątek w Dziadowie posiadali Cwalinowie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wacław Kowalski: Województwo olsztyńskie. Przewodnik. Olsztyn, Wyd. Sport i Turystyka, 1969.
  • Grzegorz Białuński: Kolonizacja „Wielkiej Puszczy” (do 1568 roku) – starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn: Towarzystwo Naukowe: Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, 2002, s. 237. ISBN 83-87643-97-1.