Dziobowal rozdzielnozębny
| Mesoplodon bowdoini[1] | |
| Andrews, 1908[2] | |
_(cropped).JPG) Osobnik wyrzycony na brzeg i zmarły na Ocean Beach, niedaleko Strahan na Tasmanii | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Infrarząd | |
| Parvordo | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
dziobowal rozdzielnozębny |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 brak danych
| |
| Zasięg występowania | |
| |
Dziobowal rozdzielnozębny[4], wal nowozelandzki[5] (Mesoplodon bowdoini) – gatunek ssaka morskiego z rodziny zyfiowatych (Ziphiidae).
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1908 roku amerykański przyrodnik Roy Chapman Andrews nadając mu nazwę Mesoplodon bowdoini[2]. Holotyp pochodził z New Brighton Beach, w Canterbury, w Nowej Zelandii[6][7]. Okazem typowym był szkielet dorosłego samca (numer katalogowy AMNH 35027) znajdujący się w kolekcji Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej[7].
Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[8].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Mesoplodon: gr. μεσος mesos „środkowy”; oπλα opla „uzbrojenie”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”[9].
- bowdoini: George Sullivan Bowdoin (1833–1913), amerykański prawnik, zarządca Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej w latach 1883–1913, członek zarządu Metropolitan Opera w Nowym Jorku, dyrektor Guaranty Trust w latach 1896–1902[10].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rozmieszczenie geograficzne dziobowala rozdzielnozębnego jest słabo poznane, ale wydaje się, że ogranicza się do chłodniejszych wód półkuli południowej między 32° szerokości geograficznej południowej a strefą konwergencji antarktycznej; wyrzucone na brzeg zwierzęta odnotowano na Ziemi Ognistej, Tristan da Cunha, Australii i Nowej Zelandii[8]. Zasięg występowania może mieć charakter okołobiegunowy, ale możliwe jest również, że istnieje luka między Wyspami Chatham a Ameryką Południową[8].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 390–441 cm; niepotwierdzona masa ciała około 1000 kg[11]. Ubarwienie od ciemno szarego po matowo czarne[12].
Status zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii DD (ang. data deficient „brak danych”)[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Mesoplodon bowdoini, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b R.Ch. Andrews. Description of a new species of Mesoplodon from Canterbury Province, New Zealand. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 24 (13), s. 203, fig. 1–5, ryc. 13., 1908. (ang.).
- ↑ a b R.L. Pitman & R.L. Brownell jr., Mesoplodon bowdoini, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2022-1 [dostęp 2022-09-04] (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 191. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ Polskie i łacińskie nazwy waleni. Stacja Morska Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. [dostęp 2020-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-23)].
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Mesoplodon bowdoini. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-09-04].
- ↑ a b P. Hershkovitz. Catalog of Living Whales. „Bulletin of the United States National Museum”. 246, s. 136, 1966. (ang.).
- ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 286. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 415, 1904. (ang.).
- ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 53. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- ↑ C. MacLeod: Family Ziphiidae (Beaked Whales). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 4: Sea Mammals. Barcelona: Lynx Edicions, 2014, s. 356–357. ISBN 978-84-96553-93-4. (ang.).
- ↑ Mesoplodon bowdoini Andrew's beaked whale. Animal Diversity Web. [dostęp 2009-11-08].