Dziwuszka ogrodowa
| ||
Haemorhous mexicanus[1] | ||
(Statius Müller, 1776) | ||
![]() | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Gromada | ptaki | |
Podgromada | Neornithes | |
Nadrząd | ptaki neognatyczne | |
Rząd | wróblowe | |
Podrząd | śpiewające | |
Rodzina | łuszczakowate | |
Podrodzina | łuskacze | |
Rodzaj | Haemorhous | |
Gatunek | dziwuszka ogrodowa | |
Synonimy | ||
| ||
Podgatunki | ||
| ||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
![]() | ||
Zasięg występowania | ||
![]() |
Dziwuszka ogrodowa[3], dziwonia ogrodowa[4] (Haemorhous mexicanus) – gatunek ptaka z rodziny łuszczakowatych (Fringillidae).
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono jedenaście podgatunków H. mexicanus[5][6][3]:
- dziwuszka brązowoucha (H. mexicanus frontalis) – południowo-zachodnia i południowo-wschodnia Kanada, USA i północno-zachodni Meksyk.
- H. mexicanus clementis – San Clemente Island I. (południowo-zachodnia Kalifornia) i Wyspy Coronado (skrajnie północno-zachodni Meksyk).
- dziwuszka reliktowa (H. mexicanus mcgregori) – takson wymarły, występował na Wyspach San Benito (północno-zachodni Meksyk).
- dziwuszka wyspowa (H. mexicanus amplus) – Guadalupe.
- H. mexicanus ruberrimus – południowa Kalifornia Dolna.
- H. mexicanus rhodopnus – środkowa Sinaloa .
- H. mexicanus coccineus – południowo-zachodni Meksyk.
- H. mexicanus potosinus – północno-środkowy Meksyk.
- H. mexicanus centralis – środkowy Meksyk.
- dziwuszka ogrodowa (H. mexicanus mexicanus) – południowo-środkowy Meksyk.
- H. mexicanus roseipectus – doliny Oaxaca.
- H. mexicanus griscomi – Guerrero.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 12–14 cm. U samca czoło, ciemię, gardło oraz kuper czerwone do pomarańczowych; maska i wierzch ciała szarobrązowe, w brązowe kreski; brzuch biały, w brązowe kreski. U samicy brak czerwonej barwy; głowa brązowa, bez rysunku. Ogon u obu płci brązowy, równo ścięty.
Zasięg, środowisko[edytuj | edytuj kod]
Gatunek synantropijny występujący w północnoamerykańskich miastach, gdzie do budowy gniazd oprócz materiałów naturalnych używa również odpadków, np. niedopałków papierosów, co może być sposobem na odstraszanie roztoczy[7]. Pospolita, osiadła; środkowo-zachodnia, południowo-zachodnia i południowo-środkowa część Ameryki Północnej. W 1940 r. introdukowana w Nowym Jorku, skąd gwałtownie rozprzestrzeniła się na północ, południe i zachód.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Carpodacus mexicanus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2013-02-24]
- ↑ BirdLife International 2012, Carpodacus mexicanus [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2015-12-09] (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Carduelini Vigors, 1825 (wersja: 2015-07-08). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2015-12-07].
- ↑ P. Mielczarek, W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 412, 1999. ISSN 0550-0842.
- ↑ F. Gill, D. Donsker: Finches, euphonias (ang.). IOC World Bird List: Version 5.4. [dostęp 2015-12-09].
- ↑ House Finch (Carpodacus mexicanus) (ang.). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2013-02-24].
- ↑ Monserrat Suárez-Rodríguez, Isabel López-Rull, Constantino Macías Garcia. Incorporation of cigarette butts into nests reduces nest ectoparasite load in urban birds: new ingredients for an old recipe?. „Biology Letters”. 1 (9), s. 20120931, 2013-02-23. The Royal Society. DOI: 10.1098/rsbl.2012.0931. ISSN 1744-957X (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.