Przejdź do zawartości

Dąbrówka żółtokwiatowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dąbrówka żółtokwiatowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

jasnotowate

Rodzaj

dąbrówka

Gatunek

dąbrówka żółtokwiatowa

Nazwa systematyczna
Ajuga chamaepitys (L.) Schreb.
Pl. verticill. unilab. gen. sp. 24. 1774
Synonimy
  • Teucrium chamaepitys L.[3]
Kwiat

Dąbrówka żółtokwiatowa (Ajuga chamaepitys (L.) Schreb.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Występuje w północnej Afryce, zachodniej i środkowej Azji, w Europie[3]. W Polsce spotykana na południu kraju.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Łodyga
Liczne łodygi, rozesłane lub podnoszące się, pojedyncze lub rozgałęziające się, owłosione dwustronnie.
Liście
Dolne niepodzielone, łopatkowate. Wyższe są trójdzielne, złożone z równowąskich lub równowąskolancetowatych łatek.
Kwiaty
Wyrastają po dwa w kątach każdej pary przysadek. Kielich o trójkątnie lancetowatych i zaostrzonych ząbkach, 2–3 razy krótszy od korony. Korona żółta z purpurowo kropkowaną gardzielą i nie odpadająca po przekwitnieniu. Dolna warga duża, 3-klapowa, górna zaś zredukowana do dwóch niewielkich ząbków. Wewnątrz rurki korony pierścień włosków.
Owoce
Rozłupki o długości 2,6–2,8 mm. Ich powierzchnia pokryta jest siateczkowatymi 5-kątnymi zmarszczkami.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Rośnie na suchych zboczach i polach (chwast). Roślina wapieniolubna.

Zagrożenia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek umieszczony został na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[4] i na obszarze Polski uznany za narażony na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię krytycznie zagrożonego CR[5]. W Polskiej czerwonej księdze roślin także uznany za krytycznie zagrożony (kategoria CR)[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-31] (ang.).
  3. a b Ajuga chamaepitys (L.) Schreb. w bazie danych: GRIN (Germplasm Resources Information Network) na http://www.ars-grin.gov (ang.)
  4. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  5. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  6. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.