Elanapis aisen

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Elanapis aisen
Platnick et Forster, 1989
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

Araneomorphae

Rodzina

Anapidae

Rodzaj

Elanapis
Platnick et Forster, 1989

Gatunek

Elanapis aisen

Elanapis aisengatunek pająka z rodziny Anapidae. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju Elanapis. Ma drobne ciało z charakterystyczną wyniosłością na głowowej części karapaksu. Endemit lasów Chile.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

Gatunek i rodzaj opisane zostały w 1989 roku przez Raymonda Forstera i Normana I. Platnicka[1][2] na podstawie wielu okazów obojga płci, odłowionych w latach 1982–1986. Miejsce typowe znajduje się 85–89 km na południe od Puerto Puyunhuapi w prowincji Aysén, od której nazwy pochodzi epitet gatunkowy, będący rzeczownikiem w apozycji[2].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Jest to pająk drobnych rozmiarów. Holotypowy samiec ma 0,87 mm długości ciała przy karapaksie długości 0,46 mm, szerokości 0,38 mm i wysokości 0,3 mm oraz opistosomie (odwłoku) długości 0,52 mm, szerokości 0,52 i wysokości 0,61 mm. Allotypowa samica ma 1,02 mm długości ciała przy karapaksie długości 0,46 mm, szerokości 0,39 mm i wysokości 0,3 mm oraz opistosomie długości 0,76 mm, szerokości 0,67 i wysokości 0,81 mm[2].

Kształt karapaksu w widoku od góry jest gruszkowaty, najszerszy na wysokości bioder II pary odnóży. Tył części głowowej karapaksu jest U-kształtnie wyniesiony i biało zabarwiony, w przeciwieństwie do jasnobrązowej pozostałej jego części. Wyniosłość ta jest unikalną cechą wśród chilijskich Anapidae. Powierzchnia karapaksu jest granulowana, na regionie ocznym i wyniosłości porośnięta rozproszonymi, długimi szczecinkami. Rowek tułowiowy ma postać szerokiego zagłębienia. Ośmioro oczu ustawionych jest w dwóch rzędach. W widoku od góry oczy przednio-środkowe leżą bardziej z przodu niż przednio-boczne, a tylno-środkowe bardziej z przodu niż tylno-boczne. W widoku od przodu oczy przednio-boczne leżą niżej niż przednio-środkowe, a tylno-boczne niżej niż tylno-środkowe. Oczy pary tylno-bocznej stykają się z tymi przednio-bocznej. Oczy pary przednio-środkowej są koliste, około połowę mniejsze niż pozostałe i stykają się ze sobą, a oczy pary tylno-środkowej rozstawione są na odległość prawie równą ich średnicy[2].

Nadustek jest dwu- do trzykrotnie wyższego od oczu przednio-bocznej pary i w przednio-bocznych kątach zaopatrzony w małe, owalne pola gruczołowe. Barwa narządów gębowych i sternum jest jasnobrązowa. Na wardze górnej występuje wyraźna ostroga. Przednie krawędzie małych szczękoczułków mają jeden mały i dwa duże zęby. Endyty są zbieżne, zaopatrzone w silne serrule. Warga dolna jest znacznie szersza niż dłuższa i zespolona z nieco dłuższym niż szerokim i z tyłu ściętym sternum. Kolejność par odnóży od najdłuższej do najkrótszej przedstawia się następująco: I, II, IV, III. Barwa odnóży jest jasnobrązowa. Pierwsza para odnóży nie jest nabrzmiała, ma proste stopy i pozbawiona jest ostrogi na nadstopiu[2].

Opistosoma u samca ma cały wierzch nakryty słabo zesklerotyzowanym, błyszczącym, nieregularnie odgraniczonym skutum, przez które prześwituje biały podłużny pas środkowy na szarym tle. U samicy wierzch opistosomy pozbawiony jest skutum, a oprócz pasa podłużnego ma w tylnej części kropki przyśrodkowo otaczające parę okrągłych sklerotyzacji. Spód opistosomy jest jasnobiały ze śniadoszarymi znakami na listewkach w tylnej połowie, u samca ponadto ze słabo zesklerotyzowanym skutum wentralnym, ledwo co obejmującym przetchlinki i niekompletnym wokół pedicela. Mały i trójkątny stożeczek od przodu odgranicza poprzeczna sklerotyzacja, obejmująca przetchlinki tchawek[2].

Nogogłaszczki samców mają goleń zlany z rzepką, która to ma apofizę retrolateralną wykształconą w formie półki. Cymbium jest niezmodyfikowane. Osadzony nasadowo embolus wspiera się u szczytu na dużym i rozwidlonym w części odsiebnej konduktorze. Narządy rozrodcze samic mają jedną parę środkowych spermatek o poszerzonych przodach i dwie pary bocznych spermatek skierowanych dośrodkowo[2].

Występowanie i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Pająk neotropikalny, endemiczny dla południowego Chile[1][2], znany z prowincji Valdivia, Osorno, Llanquihue, Chiloé i Palena w regionie Los Lagos oraz prowincji Aysén w regionie Aysén. Występuje m.in. w Parku Narodowym Puyehue. Spotykany na rzędnych od 40 do 700 m n.p.m. Zasiedla lasy, m.in. brzozowe, mieszane i valdiviańskie lasy deszczowe. Pozyskiwany ze ściółki leśnej i mchów aparatem Tullgrena oraz odławiany do różnych pułapek, w tym ekranowych[2].

Samice często są zapasożycone nicieniami[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Norman I. Platnick: Elanapis Platnick & Forster, 1989. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2018-12-09].
  2. a b c d e f g h i j N. I. Platnick, R. R. Forster. A revision of the temperate South American and Australasian spiders of the family Anapidae (Araneae, Araneoidea). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 190, s. 1-139, 1989.