Elektorat Kolonii (niem. Kurfürstentum Köln lub Kurköln ), również Arcybiskupstwo Kolonii (nie mylić z dzisiejszą archidiecezją kolońską ; pełna nazwa: Erzstift und Kurfürstentum Köln ) był jednym z najważniejszych kościelnych księstw Świętego Cesarstwa Rzymskiego , istniejącym od X w. do początków XIX w. Od 1354 elektorat Rzeszy . Jego terytorium składało się z dóbr arcybiskupów Kolonii ; był to pas ziem ciągnących się wzdłuż lewego brzegu Renu na wschód od księstwa Jülich , poza tym pod władzą arcybiskupstwa znajdowało się również księstwo Westfalii , leżące za Renem, na wschód od Berg , a także Mark . Arcybiskup Kolonii tradycyjnie należał do grona elektorów Cesarstwa , był także arcykanclerzem Włoch (niem. Erzkanzler für Reichsitalien ); prawa elektorskie posiadał okresami od 1238 roku oraz nieprzerwanie od roku 1263 do roku 1803 . Gdy stare rzymskie miasto Kolonia stało się w 1288 roku wolnym miastem , arcybiskupi kolońscy przenieśli swą siedzibę z katedry kolońskiej do Bonn .
W XVI wieku co najmniej trzech arcybiskupów Kolonii przyjęło wiarę protestancką . Pierwsi dwaj, Hermann von Wied oraz Salentin von Isenburg-Grenzau, po zmianie wiary zrezygnowali z arcybiskupiej godności. Trzeci z nich, Gebhard Truchsess von Waldburg , po przejściu na kalwinizm w roku 1582 nie zamierzał rezygnować z władzy nad elektoratem Kolonii i postanowił dokonać próby sekularyzacji państwa. Doprowadziło to do wybuchu wojny kolońskiej , podczas której armia bawarska wyniosła do godności arcybiskupa Kolonii księcia Ernesta, co było pierwszym poważnym sukcesem kontrreformacji na terenie Niemiec . Arcybiskup Kolonii, w owych czasach często mający władzę także nad biskupstwem Münster (a niekiedy i nad biskupstwem Liège ), należał do najzasobniejszych książąt północno-zachodnich Niemiec. W 1672 roku sprzymierzona z Francją i biskupstwem Münster Kolonia wzięła udział w inwazji na Holandię , co wkrótce rozpętało ogólnoeuropejską wojnę Francji z koalicją hiszpańsko-austriacko-lotaryńską .
W 1795 roku armia francuska rozpoczęła okupację terytoriów Elektoratu leżących na lewym brzegu Renu. Okupowane ziemie w 1801 roku wcielone zostały do państwa francuskiego. W dwa lata później, w roku 1803 , reszta Elektoratu Kolonii poddana została sekularyzacji (patrz też: mediatyzacja ), a księstwo Westfalii otrzymał landgraf Hesji-Darmstadt . Po okresie wojen napoleońskich w roku 1824 Kolonia ponownie została siedzibą katolickiego arcybiskupa, a archidiecezja kolońska istnieje do dziś.
Tomasz Paluszyński: Historia Niemiec i państw niemieckich. Zarys dziejów politycznych wyd. II, Oficyna Wydawnicza Wyższej Szkoły Języków Obcych, Poznań 2006
Stefan Weinfurter: Niemcy w średniowieczu 500-1500 , Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
