Herkules w świecie przeklętych

Herkules w świecie przeklętych

Ercole al centro della terra

Gatunek	fantasy przygodowy horror
Rok produkcji	1961
Data premiery	16 listopada 1961
Kraj produkcji	Włochy
Język	włoski
Czas trwania	91 minut
Reżyseria	Mario Bava
Scenariusz	Mario Bava, Sandro Continenza, Franco Prosperi, Duccio Tessari
Główne role	Reg Park Christopher Lee George Ardisson
Muzyka	Armando Trovajoli
Zdjęcia	Mario Bava
Scenografia	Franco Lolli
Kostiumy	Mario Giorsi
Montaż	Mario Serandrei
Produkcja	Achille Piazzi
Wytwórnia	SpA Cinematografica
Dystrybucja	Imperialcine Regionale
Poprzednik	Ercole alla conquista di Atlantide (1961)

Herkules w świecie przeklętych (wł. Ercole al centro della terra) – włoski film przygodowy z 1961 roku w reżyserii Mario Bavy, zrealizowany na podstawie dramatu Eurypidesa Herakles szalejący. Opowiada historię Herkulesa, potężnego herosa, który udaje się do świata umarłych, by uratować podupadłą mentalnie ukochaną. Film stanowi hybrydę przygodowego kina fantasy oraz horroru. W rolach przodujących wystąpili w nim mistrz świata w kulturystyce Reg Park, George Ardisson oraz Christopher Lee. Jest to drugi, po Ercole alla conquista di Atlantide, projekt o Herkulesie z udziałem Parka.

Światowa premiera filmu odbyła się we Włoszech 16 listopada 1961. W listopadzie 1962 obraz wydano w Wielkiej Brytanii, a w kwietniu 1964 − w Stanach Zjednoczonych. Film okazał się dużym sukcesem komercyjnym. Odbiór projektu przez krytyków był mieszany, lecz skłaniał się ku pozytywnemu.

Opis fabuły

Herkules, nieziemsko silny i muskularny heros, powraca z wojny. Na miejscu przekonuje się, że jego ukochana, Dejanira, postradała zmysły. Dowiedziawszy się, że ratunkiem dla dziewczyny jest Kamień Zapomnienia, bohater wybiera się do czeluści świata umarłych, do Hadesu. W niebezpiecznej podróży towarzyszą mu dwaj kompani.

Obsada

• Reg Park − Herkules
• Christopher Lee − król Likos
• George Ardisson − Tezeusz
• Leonora Ruffo − księżniczka Dejanira
• Ida Galli − Persefona
• Mino Doro − Keros
• Marisa Belli − Aretuza
• Gaia Germani − Medea
• Franco Giacobini − Telemach

Tytuły

Film znany jest pod licznymi, regionalnymi tytułami. Jego międzynarodowy tytuł brzmi Hercules in the Haunted World, choć stosowane są również wariacje: Hercules at the Center of the Earth oraz Hercules in the Center of the Earth. W Australii, na potrzeby emisji telewizyjnych, nadano obrazowi tytuł Sword and Sandal. W Niemczech opatrzono film tytułem Vampire gegen Herakles. Czasem stosuje się w odniesieniu do projektu następujące tytuły: Hercules vs. the Vampires, The Vampires vs. Hercules, With Hercules to the Center of the Earth.

Odbiór

Film okazał się sukcesem komercyjnym, inkasując w sumie 298 milionów lirów włoskich. Popularnością cieszył się również w kinach zagranicznych. Odbiór projektu przez krytyków był mieszany, lecz skłaniał się ku pozytywnemu. Opinie dziennikarzy i filmoznawców od czasu premiery filmu w latach sześćdziesiątych uległy poprawie. We wrześniu 1964 Frank Morriss, piszący dla kanadyjskiego czasopisma „The Globe and Mail”, okrzyknął Ercole al centro della terra jako „wyjątkowo okropną produkcję włoską”, krytykując głównie grę aktorską Rega Parka oraz „dewastację mitologii”, jakiej mieli dopuścić się twórcy. W książce Italian Horror Film Directors (2005) Louis Paul nazwał film „kolorową kombinacją revivalu kina peplum oraz estetyki gotyckiej, jaką umiłował sobie Bava". Jeffrey M. Anderson z portalu Combustible Celluloid chwalił „innowacyjne kolory”, jakimi operował Bava jako operator zdjęć. Recenzent uznał, że praca Bavy jest tym bardziej godna docenienia, że film powstał w oparciu o niewielki budżet.

Wpływ na popkulturę

Film zainicjował krótkotrwały trend na kino mieszające ze sobą stylistykę peplum oraz horror. Nurt ten reprezentują produkcje Goliat kontra wampiry (1961) w reżyserii Sergia Corbucciego i Giacomo Gentilomo oraz Maciste all’inferno (1962) Riccardo Fredy.

Bibliografia

• Howard Hughes: Cinema Italiano – The Complete Guide From Classics To Cult. Londyn/Nowy Jork: I.B.Tauris, 2011. ISBN 978-1-84885-608-0. (ang.).
• Frank Morriss. Castle of Blood Fraying To Nerves. „The Globe and Mail”, 1964-09-10. American Newspaper Guild. (ang.). 
• Louis Paul: Italian Horror Film Directors. Jefferson (Karolina Północna): McFarland & Company, 2005. ISBN 978-0-7864-8749-3. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Ercole al centro della terra w bazie Filmweb
• Ercole al centro della terra w bazie IMDb (ang.)