Erna Scheffler

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Erna Scheffler
Data i miejsce urodzenia

21 września 1893
Wrocław

Data i miejsce śmierci

22 maja 1983
Londyn

Zawód, zajęcie

prawniczka

Erna Scheffler z domu Friedenthal[1] (ur. 21 września 1893 we Wrocławiu, zm. 22 maja 1983 w Londynie[2]) – niemiecka prawniczka pochodzenia żydowskiego, pierwsza kobieta-sędzia Federalnego Trybunału Konstytucyjnego Niemiec (1951–1963)[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 21 września 1893 r. we Wrocławiu w rodzinie kupieckiej Paula Friedenthala i Margarethe Kupfermann[4][5][6]. Marzyła o karierze śpiewaczki. Po śmierci ojca, co zmusiło matkę do przyjęcia opiekuna prawnego, Scheffler uznała, że jej przyszły zawód musi zagwarantować niezależność. W wieku 17 lat ukończyła gimnazjum[5], zdając maturę w szkole dla chłopców, gdyż w żeńskiej nie było to możliwe[6]. Po maturze rozpoczęła studia medyczne, które następnie zmieniła na prawnicze i w 1914 r. ukończyła je z tytułem doktora[5]. W trakcie studiów była jedyną kobietą na sali wykładowej, bywała ignorowana przez wykładowców[6]. Ponieważ w Cesarstwie Niemieckim kobiety nie mogły zdawać egzaminów państwowych, a tym samym wykonywać zawodów prawniczych, Scheffler poświęciła się pracy w poradniach prawnych i jako asystentka urzędnika[5]. W 1916 r. zawarła związek małżeński z Fritzem Haslacherem[1]. Dopiero w Republice Weimarskiej zdała w 1925 r. egzaminy państwowe[6] i po osiągnięciu granicy wieku dla kobiet wstąpiła do służby cywilnej jako sędzia[5]. W 1930 r. zaczęła pracę jako jedna z pierwszych sędzi w Niemczech. Musiała też rozwieść się, gdyż jedynie kobiety niezamężne mogły wykonywać zawód prawniczy[6].

Po dojściu do władzy nazistów w 1933 r. straciła pracę z powodu żydowskiego pochodzenia[5]. W trakcie II wojny światowej ukrywała się w altanie w berlińskich ogródkach działkowych[6]. W 1945 r. powróciła do orzekania w sądzie okręgowym w Berlinie, a w 1949 r. przeniosła się do sądu administracyjnego w Düsseldorfie[1]. W swojej karierze skoncentrowała na równouprawnieniu kobiet. W referacie wygłoszonym na Niemieckiej Konferencji Prawników w 1950 r. określiła podstawy do realizacji podstawowego prawa do równouprawnienia jako wywiedzione z art. 3 ust. 2 konstytucji zachodnich Niemiec. W 1951 r. została wybrana na pierwszą kobietę-sędzię Federalnego Trybunału Konstytucyjnego i jako jego członkini przyczyniła się do wprowadzenia kilku istotnych zmian na drodze do równouprawnienia, m.in. w 1959 r. sąd ten wydał orzeczenie o tzw. ojcowskim głosie decydującym, w którym ustanowił równe prawo rodziców do decydowania o sprawach dotyczących ich potomstwa[5].

Po zakończeniu pracy w Federalnym Trybunale Konstytucyjnym kontynuowała działalność o równouprawnienie kobiet jako publicystka i wykładowczyni. Było to spowodowane jej przekonaniem, że pomimo wprowadzonych zmian w prawodawstwie, różnica między prawnie zagwarantowanym równouprawnieniem a faktycznym równouprawnieniem nadal istniała[5].

Jej drugim mężem w 1945 został Georg Scheffler (zm. 1975). Scheffler miała jedną córkę z pierwszego małżeństwa – Lorę (ur. 1917), lekarkę[4].

Zmarła 22 maja 1983 w domu swojej córki w Londynie[5][2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Erna Scheffler, geb. Friedenthal – Stadtlexikon [online], stadtlexikon.karlsruhe.de [dostęp 2023-04-13].
  2. a b Stephanie Thiel, Erna Scheffler – erste Richterin des Bundesverfassungsgerichts und Pionierin bei der Durchsetzung der Gleichberechtigung der Geschlechter w: Göttinger Rechtszeitschrift [online], 2020 [dostęp 2023-04-13] (niem.).
  3. Dr. Erna Scheffler – erste Richterin des Bundesverfassungsgerichts [online], www.stb-web.de [dostęp 2023-04-13] (niem.).
  4. a b Deutsche Biographie, Scheffler, Erna – Deutsche Biographie [online], www.deutsche-biographie.de [dostęp 2023-04-13] (niem.).
  5. a b c d e f g h i Erna Scheffler [online], www.demokratie-geschichte.de [dostęp 2023-04-12] (ang.).
  6. a b c d e f Beata Maciejewska, Niezwykłe kobiety z Wrocławia. W świecie zdominowanym przez mężczyzn potrafiły zawalczyć o swoją pozycję [online], wroclaw.wyborcza.pl, 8 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-12].