Eurygaster
| Eurygaster | |||
| Laporte, 1833 | |||
| Okres istnienia: oligocen–dziś | |||
 Żółwinek zbożowy | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj |
Eurygaster | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Cimex hottentotta Fabricius, 1775 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Eurygaster – rodzaj pluskwiaków z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny żółwinkowatych. Obejmuje 16 opisanych gatunków.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Pluskwiaki o szerokim, ale dłuższym niż szerszym, w zarysie owalnym, umiarkowanie wysklepionym ciele długości od 7 do 13 mm[1][2]. Na ciele występuje gęste punktowanie barwy czarnej, brązowej lub jasnej, przy czym punkty na odwłoku są drobne i słabo widoczne[2]. Brak jest owłosienia. Ubarwienie wierzchu ciała jest bardzo zmienne w obrębie gatunków[1][2], najczęściej występują odcienie brązu, bladej żółci i szarości z mniej lub bardziej widocznym marmurkowaniem; u licznych gatunków znane są formy melanistyczne, czarno ubarwione[2]. Głowa jest duża, od 1,5 do 2,7 raza szersza niż dłuższa, w obrysie mniej lub bardziej trójkątna z wierzchołkiem nieco opadającym, spiczastym do zaokrąglonego. Cienkie czułki są lekko zakrzywione na drugim członie. Policzki są tak długie jak nadustek lub od niego dłuższe, o krawędziach bocznych prostych lub lekko wypukłych. Przedplecze jest od 2,1 do 2,7 raza szersze niż długie. Przednie płaty przedtułowia wysunięte są ku przodowi tak, że nakrywają podstawy czułków[2]. Tarczka jest bardzo długa[1], językowata z prostymi i równoległymi brzegami bocznymi. Zakrywa ona większą część odwłoka i sięga poza jego tylny koniec. Niezasłonięte przez tarczkę części przykrywek są wąskie, o szeroko wklęśniętych środkowych częściach krawędzi kostalnych. Odnóża są krótkie, o udach dłuższych niż golenie, porośnięte krótkimi i ostrymi szczecinkami. Odwłok jest od spodu wypukły, po bokach grzbietobrzusznie spłaszczony, zwykle szerszy od przedplecza[2]. Jego listewki brzeżne są w większej części dobrze widoczne od góry[1][2]. Genitalia samca mają od jednej do czterech par wyrostków błony łącznej edeagusa, w różnym stopniu uwypuklone i porośnięte szczecinkami krawędzie boczne paramer oraz korony paramer podzielone na blaszkę i cierń[2].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadził w 1833 roku François-Louis Laporte de Castelnau na łamach „Magasin de Zoologie”[3]. W 1838 roku anonimowy autor hasła o rodzaju w słowniku pod redakcją P.A.J. Drapieza dokonał wyznaczenia jego gatunkiem typowym Cimex hottentotta[4].
Do rodzaju tego zalicza się 16 opisanych gatunków[5]:
- Eurygaster alternata (Say, 1828)
- Eurygaster amerinda Bliven, 1956
- Eurygaster austriaca (Schrank, 1776) – żółwinek austriacki
- Eurygaster chinai Lodos, 1963
- Eurygaster dilaticollis Dohrn, 1860
- Eurygaster fokkeri Puton, 1893
- Eurygaster hottentotta (Fabricius, 1775)
- Eurygaster integriceps Puton, 1881
- Eurygaster laeviuscula Jakovlev, 1886
- Eurygaster maura (Linnaeus, 1758) – żółwinek zbożowy
- Eurygaster minidoka Bliven, 1956
- Eurygaster paderewskii Bliven, 1962
- Eurygaster schreiberi Montandon, 1885
- Eurygaster shoshone Kirkaldy, 1909
- Eurygaster testudinaria (Geoffroy, 1785) – żółwinek żółwik
- †Eurygaster granulosus Förster, 1891
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Jerzy A. Lis, Barbara Lis, Dariusz J. Ziaja: Heteroptera Poloniae 2: Pentatomoidea 1: Acanthosmatidae, Cydnidae, Plataspidae, Scutelleridae, Thyreocoridae. Bytom: Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "Plik", 2012.
- ↑ a b c d e f g h Vladimir Neimorovets. Review of the genus Eurygaster (Hemiptera: Heteroptera: Scutelleridae) of Russia. „Zootaxa”. 4722 (6), s. 501-539, 2020. Magnolia Press.
- ↑ F.L. de Laporte. Essai d'une classification systématique de l'ordre des Hémiptères (Hémiptères Hétéroptères, Latr.). „Magasin de Zoologie”. 2, Suppl, s. 17-88, 1833.
- ↑ Eurygastre. W: Dictionnaire classique des sciences naturelles, présentant la définition, l'analyse et l'histoire des tous les êtres qui composent les trois règnes, leur application générale aux arts, à l'agriculture, à la médecine, à l'économie domestique, etc.; résumant tous les faits présentés par le dictionnaires d'histore naturelle; augmentée des nombeuses découvertes acquises depuis la publication de ses ouvrages. Pierre Auguste Joseph Drapiez (red.). T. 4. Bruxelles: Meline, 1838, s. 295.
- ↑ genus Eurygaster Laporte, 1833. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2022-05-31].