Przejdź do zawartości

Feakowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Port Feaków, odpłynięcie Odyseusza

Feakowie (gr. Φαίακες[1]) – w mitologii greckiej lud zamieszkujący wyspę Scherię, którą władał Alkinoos.

Feakowie zamieszkiwali na wyspie Scherii. Cechowała się ona niezwykłym klimatem, nie zapadała bowiem na niej zima[2]. Lokalizuje się Scherię na Korkyrze[3].

Feakowie trzymali się z dala od innych ludzi. Wiedli zbożne i spokojne życie. Mieszkali wygodnie, śpiąc w miękkich łóżkach i zażywając przed spoczynkiem kąpieli w ciepłej wodzie. Czas spędzali na wiecznej uczcie, na muzyce i oglądaniu igrzysk oraz tańcach[2]. Królewna grała także w piłkę[4]. Nie prowadzili wojen. Ich życie rozbitkom przybyłym na wyspę wraz z Odyseuszem zdawało się bajkowe[2].

Zamieszkiwali na wyspie, za podstawę transportu mieli żeglugę, w której to osiągnęli mistrzostwo. Budowali okręty podróżujące z szybkością myśli i też sterowane za pomocą myśli, bez steru, jakby ożywione, a nawet obdarzone własną duszą. Nie mogli ich dostrzec przedstawiciele innych ludów, okręty feackie skrywały bowiem mgły i chmury. Za morze Feakowie wedle jednych źródeł wyprawiali się jednak wyłącznie dla przyjemności, stroniąc od wojny i nie uprawiając zamorskiego handlu[2], wedle innych zaś handlowali[1][5]. Zawsze przemieszczali się po spokojnym morzu, nie znając burzy czy niebezpieczeństwa[2].

Początków ludu Feaków upatruje się w Fajaksie[1], synu Posejdona i porwanej przez niego nimfy Korkyry[6], wodzu, pod przywództwem którego Feakowie opuścili zamieszkiwaną wcześniej Hyperię, skąd przepędzili ich Cyklopowie[1]. Rzeczony Fajaks spłodził dwóch synów, z których pierwszy, Alkinoos, objął po nim rządy nad Feakami. Drugi syn, Lokros, osiedlił się w Italii, dając początek Lokryjczykom[6].

Pierwszym królem Feaków był Nausitos, syn Posejdona zrodzony z Periboji[7].

Za czasów Odyseusza Feakami rządził władca imieniem Alkinoos[2], wnuk Posejdona. Jego żona nazywała się Arete, córka zaś Nauzykaa[3]. Zamieszkiwał on w spiżowym pałacu o złotych drzwiach, zdobionym stojącymi na postumentach rzeźbami młodzieńców trzymających pochodnie, zapalane w trakcie długich, nocnych biesiad. Tam na zdobionych krzesłach rozstawionych na haftowanych dywanach zasiadali królewscy biesiadnicy, pijąc i śmiejąc się pod przewodnictwem monarchy i jego żony. Za pałacem Alkinoosa zasadzono sad bogaty w drzewa rodzące owoce przez cały rok. Rosły tam jabłonie, grusze, śliwy, figi i granaty[2].

Na Scherii zatrzymali się też kiedyś argonauci[3], uciekający z Kolchidy ze złotym runem. Kolchidzki władca Ajetes przyjaźnił się był niegdyś z Alkinoosem. Ten ostatni, dowiedziawszy się o przybyciu uciekinierów na Scherię, zażądał wydania mu córki swego przyjaciela Medei. Władca Scherii dodał jednak warunek dziewictwa Medei. Jazon zadziałał szybko[8]. U Feaków odbył się wobec tego ślub Jazona z Medeą[5].

Odyseusz i Nauzykaa, Jacob Jordaens

Na wyspę przybył, zagnany sztormem gniewnego Posejdona, utrudzony latami wędrówek Odyseusz, syn Laertesa. Początkowo spotkał królewską córkę Nauzykaę, która udzieliła mu pomocy, karmiąc i ubierając. Wstąpił do królewskiego pałacu, gdzie podczas uczty opowiedział biesiadującym swe przygody. Wniósł zarazem prośbę o pomoc w dotarciu do domu, wyspy Itaki. Feakowie dobrze przyjęli bohatera. Obdarzyli go drogocennymi darami, droższymi jeszcze, niż te, które niegdyś Odyseusz zrabował w Troi. Zabrali go też na statek, który zawiózł Laertydę na Itakę. Odys zasnął podczas podróży, śniąc o Nauzykai. Feakowie wystawili go śpiącego na brzeg, ukrywając w pobliskich skałach dane mu skarby[2]. Czyn ten wywołał gniew Posejdona. Królewski okręt zamienił on w kamień, zburzył też port na Scherii[3] bądź otoczył miasto niedostępnymi górami[1]. Jeden z mitów przypisuje Nauzykai jako męża Telemacha, syna Odysa[9], i z tego związku syna imieniem Persepolis[10]. Inny wskazuje, że był on synem Nauzykai i samego Odysa[11].

W starożytności Feaków uznawano za rzeczywiście istniejący, a nie mitologiczny, lud[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Feakowie w: Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu, 2008, s. 99. ISBN 978-83-04-04673-3.
  2. a b c d e f g h Jan Parandowski: Mitologia. Warszawa: Czytelnik, 1979, s. 266–268. ISBN 83-07-00233-8.
  3. a b c d Alkinoos w: Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 2006, s. 29, seria: Słowniki Encyklopedyczne Książnicy. ISBN 978-83-7132-841-1.
  4. Nausikaa w: Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 2006, s. 221–222, seria: Słowniki Encyklopedyczne Książnicy. ISBN 978-83-7132-841-1.
  5. a b c Feakowie w: Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 2006, s. 108–109, seria: Słowniki Encyklopedyczne Książnicy. ISBN 978-83-7132-841-1.
  6. a b Fajaks w: Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu, 2008, s. 97. ISBN 978-83-04-04673-3.
  7. Periboja w: Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 2006, s. 256, seria: Słowniki Encyklopedyczne Książnicy. ISBN 978-83-7132-841-1.
  8. Argonauci w: Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 2006, s. 43–45, seria: Słowniki Encyklopedyczne Książnicy. ISBN 978-83-7132-841-1.
  9. Telemach w: Joël Schmidt: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Katowice: Książnica, 2006, s. 305, seria: Słowniki Encyklopedyczne Książnicy. ISBN 978-83-7132-841-1.
  10. Nausikaa w: Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu, 2008, s. 246. ISBN 978-83-04-04673-3.
  11. Persepolis w: Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo we Wrocławiu, 2008, s. 288. ISBN 978-83-04-04673-3.