Figura (rodzaj)
| Figura | |||
| Ukrainsky, 2007 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
Figura | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Epilachna aberratica Fürsch 1975 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Figura – rodzaj chrząszczy z rodziny biedronkowatych i plemienia Epilachnini. Endemiczny dla regionu Wielkiego Rowu Zachodniego w Afryce. Obejmuje 7 opisanych gatunków.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcze o ciele długości od 2,8 do 4,1 mm, w zarysie owalnym, z wierzchu wyraźnie wysklepionym i owłosionym. Ubarwienie przedplecza jest żółte, rudobrązowe lub czarne, pokryw zaś jasnobrązowe, pomarańczowe lub czerwone z czarnymi plamkami lub czarnym obrzeżeniem, rzadziej czarne z czerwonymi plamkami[1][2].
Poprzeczna, nieschowana[1] głowa ma niezmodyfikowane czoło, krótki, pozbawiony bruzd nadustek o równoległych bokach i prostej lub lekko wykrojonej krawędzi przedniej oraz mocno poprzeczną, na krawędzi przedniej wykrojoną wargę górną. Oczy złożone są rozstawione na odległość wynoszącą między ½ a ¾ szerokości głowy, najbliższe sobie od strony ciemienia. Czułki zbudowane są z jedenastu członów, z których trzonek i nóżka są podobnych szerokości, te od trzeciego do piątego są wydłużone, a te od szóstego do ósmego prawie kwadratowe do poprzecznych. Buławki czułków są symetryczne. Bruzdy czułkowe na spodzie i wierzchu głowy nie występują. Sierpowate żuwaczki mają wielozębne wierzchołki, bezzębne krawędzie tnące oraz dobrze wykształcone prosteki. Szczęki mają półkoliste kotwiczki, znacznie dłuższe od żuwek zewnętrznych i częściowo podzielone szwem pieńki, niezmodyfikowane i sierpowate żuwki wewnętrzne oraz lekko wydłużone człony końcowe głaszczków szczękowych. Warga dolna ma dwukrotnie raza szerszy niż długi podbródek, mniej niż dwukrotnie szerszą niż dłuższą bródkę, owalny przedbródek z łuskowatymi wyrostkami na grzbietowej powierzchni, nagi języczek oraz tak długie jak człony poprzednie i wyraźnie od nich węższe człony końcowe głaszczków wargowych[2].
Tarczka ma zarys tak szerokiego jak długiego trójkąta. Pokrywy są matowo punktowane i mają krawędzi boczne na całej długości widoczne od góry. Podgięcia pokryw nie dochodzą do ich szczytów. Przedpiersie ma równomiernie łukowatą krawędź przednią, krótszą od połowy średnicy bioder część przedbiodrową i pozbawiony żeberek wyrostek międzybiodrowy. Śródpiersie ma przednią krawędź w całości wyniesioną i lekko wykrojoną, tylną zaś prostą lub zafalowaną. Zapiersie ma linie udowe po bokach pełne i wyraźnie odgięte, a pośrodku łączące się na wyrostku w prostą lub lekko falistą linię. Odnóża są krótkie i smukłe, o niezmodyfikowanych biodrach. Krętarze przedniej i środkowej pary są niezmodyfikowane i mają na powierzchniach wewnętrznych słabo zaznaczone jamki do chowania szczytów goleni. Golenie pozbawione są ostróg i żeberek na zewnętrznych krawędziach. Stopy mają podwójne pazurki z nabrzmiałymi nasadami[1][2].
U samców odwłok ma sześć widocznych na spodzie sternitów (wentrytów), u samic zaś pięć. Pierwszy z nich zaopatrzony jest w zaokrąglone, odgięte, po bokach niepełne linie udowe. Piąty z nich u samicy ma krawędź tylną zaokrągloną, a samca ściętą. Ósmy tergit u obu płci jest zaokrąglony. Genitalia samca cechują się pozbawioną kolców fallobazą, niesymetrycznym, spiczasto zakończonym płatem środkowym o gładkiej krawędzi zewnętrznej i bez wyrostków na krawędzi wewnętrznej. Dobrze wykształcone paramery są niesymetryczne i tak długie jak płat środkowy. Rozszerzone ku szczytowi prącie ma zredukowaną, T-kształtną kapsułę nasadową. Narządy rozrodcze samicy mają niezmodyfikowaną torebkę kopulacyjną, błonę łączącą paraprokty pozbawioną sklerytów przed gonokoksytami, a same gonokoksyty znacznie dłuższe niż szerokie, podługowato-owalne, zewnętrznej krawędzią przyrośnięte do paraproktów; brak jest spermateki, przewodów nasiennych, gruczołów dodatkowych i gonostylików, natomiast występuje para błoniastych, woreczkowatych struktur u podstawy jajowodu[1][2].
Rozprzestrzenienie[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj ograniczony w swym zasięgu do regionu Wielkiego Rowu Zachodniego w krainie etiopskiej, podawany z Demokratycznej Republiki Konga, Burundi, Rwandy i Ugandy[1][2].
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Takson ten wprowadzony został w 1986 roku przez Helmuta Fürscha pod nazwą Bambusicola. Jego gatunkiem typowym wyznaczona została Epilachna aberratica[3], opisana w 1975 roku przez tego samego autora[4]. Bambusicola okazała się jednak być młodszym homonimem nazwy wprowadzonej w 1862 roku przez Johna Goulda, stąd w 2007 roku Andriej Ukrainski zastąpił ją nazwą Figura[5]. W 2014 roku rewizja rodzaju opublikowana została przez Karola Szawaryna na łamach „European Journal of Entomology”[1].
Do omawianego rodzaju zalicza się siedem opisanych gatunków[1][2]:
- Figura aberratica (Fürsch, 1975)
- Figura bambusae (Mader, 1941)
- Figura bitalensis Szawaryn, 2014
- Figura centralis (Sicard, 1912)
- Figura lineata Szawaryn, 2014
- Figura ruwenzorica Szawaryn, 2014
- Figura tonsa (Fürsch, 1986)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Karol Szawaryn. Revision of the genus Figura (Coleoptera: Coccinellidae) with descriptions of new species. „European Journal of Entomology”. 111 (1), s. 105-119, 2014. DOI: 10.14411/eje.2014.012.
- ↑ a b c d e f Wioletta Tomaszewska, Karol Szawaryn. Epilachnini (Coleoptera: Coccinellidae) — A Revision of the World Genera. „Journal of Insect Science”. 16 (1), s. 1–91, 2016. DOI: 10.1093/jisesa/iew082.
- ↑ H. Fürsch. Die Madaini der alten Welt (Coleoptera, Coccinellidae). „Revue De Zoologie Et De Botanique Afriçaines”. 99 (1985), s. 391–410, 1986.
- ↑ H. Fürsch. Beschreibung einiger neuer Coccinelliden aus dem Museum Tervuren (Coleoptera: Coccinellidae). „Revue De Zoologie Et De Botanique Afriçaines, Bruxelles”. 89, s. 645–650, 1975.
- ↑ A.S. Ukrainsky. Five new replacement ladybird (Coleoptera: Coccinellidae) generic names. „Russian Entomological Journal”. 15 (4), s. 399-400, 2007.