Fort Karola

Fort Karola, Góry Stołowe. Widok na dziedziniec oraz schody na platformę widokową

Fort Karola (niem. Blockhaus, Fort Carl) – pozostałości fortu na Górze Ptak (841 m n.p.m.) koło Lisiej Przełęczy. Fort wybudowano w 1790 r., z rozkazu króla Prus Fryderyka Wilhelma II jako niewielką strażnicę na granicy Prus i Austrii z kilkuosobową załogą, strzegącą drogi do Kudowy-Zdroju (Szosa Stu Zakrętów).

Budowniczym Fortu Karola (nazwanego tak na cześć cesarza Karola VI) był w roku 1790 Kapitan CK minerów Bonawentura von Rauch, który za namową sołtysa Karłowa Franciszka Pabla planował zbudowanie kolejnej twierdzy na Szczelińcu. W jego zamyśle miał być to fragment systemu obronnego powiazanego z twierdzą w Srebrnej Górze. Przy wznoszeniu fortu wykorzystano znajdujące się na miejscu piaskowcowe skały, które włączono również w system obronny. W XIX w. fort został opuszczony i zaczął popadać w ruinę. Do chwili obecnej zachowały się jedynie fragmenty muru z resztkami bramy i oknem, schody oraz platforma widokowa.

Wewnątrz fortu znajduje się otoczony niegdyś murami dziedziniec o wymiarach 10x14 m, z którego prowadzą schodki na platformę (punkt widokowy) z wmurowanym postumentem z zaznaczonymi stronami świata.

Zmiany polityczne i osobista decyzja cesarza Karola VI spowodowały przerwanie prac przy budowie Fortu Karola. Udostępniono dla zwiedzających tarasy widokowe na Szczelińcu Wielkim i we Forcie Karola, za co Bonawentura von Rauch został mianowany majorem a sołtys Karłowa Franciszek Pabel pierwszym w historii mianowanym przewodnikiem górskim. Obok fortu przechodzi żółty szlak z Dusznik-Zdroju do Karłowa.

Dwie inne, równie słabo zachowane, pozostałości fortów na Ziemi Kłodzkiej znajdują się w Górach Bystrzyckich: na Kamiennej Górze koło Pokrzywna (Fort Fryderyka niem. Fort Friedrich) nazywany wcześniej Blockhaus) i koło wsi Huta (Fort Wilhelma, niem. Fort Wilhelm).