Franciszek Supergan

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Franciszek Supergan
Ilustracja
Franciszek Supergan (przed 1933)
porucznik żandarmerii porucznik żandarmerii
Data urodzenia

2 grudnia 1899

Data śmierci

20 lipca 1961

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

Centrum Wyszkolenia Żandarmerii,
10 Dywizjon Żandarmerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Franciszek Supergan (ur. 2 grudnia 1899, zm. 20 lipca 1961) – porucznik żandarmerii Wojska Polskiego.

Grobowiec Superganów

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 2 grudnia 1899. Kształcił się w C. K. Gimnazjum w Nowym Targu, gdzie I wojny światowej jako uczeń V klasy 10 marca 1917 został powołany do służby wojskowej w c. i k. armii[1]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany na stopień podporucznika administracji dział gospodarczy ze starszeństwem z 15 lipca 1927 i przydzielony do Departamentu Inżynierii Ministerstwa Spraw Wojskowych[2]. W 1928 służył w administracji koszar Przemyśl 2[3]. Później przeniesiony do korpusu żandarmerii i mianowany na stopień porucznika ze starszeństwem z 15 lipca 1929[4]. W 1932 został przeniesiony z Centrum Wyszkolenia Żandarmerii do 10 Dywizjon Żandarmerii w Przemyślu[5][6].

W swojej publikacji pt. Bojownikom o wolność. Naród pracą bezroboczych z 1932 przedstawił ideę sypania kopców w Polsce celem upamiętnienia historycznych wydarzeń oraz wybitnych osób[7][8]. W 1933 szczegółowo zaprezentował projekt usypania w Warszawie kopca pod nazwą „Golgota Powstań”, w którego parametrach zawarł wielokrotnie wyliczone odniesienia do walk niepodległościowych w historii Polski (monumentalny pomnik miał liczyć 149 metrów wysokości dla upamiętnienia 149 lat od początku zaborów w 1772 do kresu ponoszonych ofiar Narodu tj. do powstań śląskich w 1921; planowo kopiec miał zostać ukończony do 1943 na 25-lecie odzyskania niepodległości)[9]. Około 1933 był pomysłodawcą budowy kopca na wzgórzu Sowiniec w Krakowie, później nazwanego imieniem Józefa Piłsudskiego[10]. W 1935 przedstawił budowę kopca upamiętniającego hetmana Stefana Czarnieckiego[11][12]. Zasiadł w składzie redakcyjnym dwuczęściowej publikacji pt. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego, wydanej w Przemyślu w 1933[13][14]. W Przemyślu należał do Polskiego Białego Krzyża i pełnił funkcję sekretarza zarządu okręgu PBK[15][16], Instytutu Wyższej Kultury Religijnej w Przemyślu[17].

Zmarł 20 lipca 1961[18]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[18].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Bojownikom o wolność. Naród pracą bezroboczych (1932)[19][20]
  • Golgota Powstań w: „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego (1933)[21]
  • W hołdzie Hetmanowi Czarnieckiemu w: „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego (1933)[22]
  • Dzieje Polski w wymiarach pomnika – kopca imienia Marszałka Piłsudskiego w Krakowie (projekt) (1934)[23][24]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Nowym Targu za rok szkolny 1916/17. Nowy Targ: 1917, s. 6, 40.
  2. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 811.
  3. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 589.
  4. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 291.
  5. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 227, 229, 234-235.
  6. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 796.
  7. Tomasz Supergan i jego rodzina. brzesko.ws, 2016-05-16. [dostęp 2018-04-28].
  8. Katarzyna Kobylarczyk: Zielone serce i najwyższy kopiec. malopolskatogo.pl. [dostęp 2018-04-28].
  9. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Przemyśl: 1933, s. 84-87.
  10. Jolanta Załęczny: Tradycje patriotyczne elementem kształtowania zbiorowej świadomości historycznej w II Rzeczypospolitej. Warszawa: 2017, s. 285-286. ISBN 978-83-65439-03-1.
  11. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Część II-ga z albumem. Przemyśl: 1933, s. 76.
  12. Urszula Oettingen. Pamięć o Hetmanie. „Świętokrzyskie”. Nr 8 (12), s. 20, 2012. 
  13. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Przemyśl: 1933, s. 5.
  14. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Część II-ga z albumem. Przemyśl: 1933, s. 4.
  15. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Przemyśl: 1933, s. 94.
  16. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Część II-ga z albumem. Przemyśl: 1933, s. 159.
  17. Dom aukcyjny Desa. Aukcja 141. Kraków: 2015, s. 18.
  18. a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Franciszek Supergan. rakowice.eu. [dostęp 2018-04-28].
  19. Dzieje Polski w wymiarach pomnika-kopca imienia Marszałka Piłsudskiego w Krakowie. books.google.pl. [dostęp 2018-04-28].
  20. 1360. Supergan Franciszek. Bojownikom o wolność naród pracą bezroboczych. Wydanie II. Przemyśl. secretera.pl. [dostęp 2018-04-28].
  21. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji obchodu 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Przemyśl: 1933, s. 84.
  22. „Oświata - to potęga”. Wydawnictwo pamiątkowe z okazji 15-lecia Niepodległości Państwa Polskiego. Część II-ga z albumem. Przemyśl: 1933, s. 75-76.
  23. Dzieje Polski w wymiarach pomnika-kopca imienia Marszałka Piłsudskiego w Krakowie. books.google.pl. [dostęp 2018-04-28].
  24. Tomasz Szulc. Przemyśl w hołdzie Józefowi Piłsudskiemu w XX i XXI wieku. „Przemyskie Zapiski Historyczne”. R. XVI-XVII, s. 37, 2009. ISSN 0860-0317. 

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]