Fulmar południowy
| Fulmarus glacialoides[1] | |||
| (A. Smith, 1840) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
fulmar południowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Kolorem żółtym oznaczono kolonie lęgowe | |||
Fulmar południowy[4] (Fulmarus glacialoides) – gatunek morskiego ptaka z rodziny burzykowatych (Procellariidae), występujący na oceanach półkuli południowej. Nie jest zagrożony. Jest to gatunek monotypowy[2][5].
- Wygląd
- Długie skrzydła i krępy tułów. Dziób silny, w większości różowy, z czarnym końcem. Pióra białe z szarym odcieniem na potylicy, piersi i bokach. Kantar ciemniejszy. Płaszcz, kuper i ogon niebieskawoszare, podobnie jak wierzch skrzydeł. Tylna krawędź skrzydeł czarno obrzeżona. Na końcach lotek I rzędu czarne plamy różnej wielkości. Spód skrzydeł w większości biały.
- Rozmiary
- Długość ciała 46–50 cm, rozpiętość skrzydeł 114–120 cm. Masa ciała: samce 720–1180 g, samice 720–1020 g[2].
- Zasięg, środowisko
- Oceany półkuli południowej. Lęgi odbywa na wybrzeżach Antarktydy i otaczających ją wyspach takich jak Sandwich Południowy, Orkady Południowe, Szetlandy Południowe, Wyspa Bouveta czy Wyspa Piotra I[3]. Podczas zimy występuje na wybrzeżach Ameryki Południowej (po środkowe Chile i południową Brazylię), osiąga też wybrzeża Południowej Afryki, Australii i Nowej Zelandii[3].
- Ekologia i zachowanie
- Wytrwale szybuje na usztywnionych skrzydłach. Często spotykany w stadach. Żywi się głównie skorupiakami, rybami i głowonogami. Większość ofiar chwyta z powierzchni wody. Towarzyszy trawlerom na oceanach i zjada też odpadki kuchenne ze statków. Sezon lęgowy rozpoczyna się w listopadzie. Gnieździ się kolonijnie na stromych skalistych zboczach i urwistych klifach, na osłoniętych półkach skalnych lub w szczelinach[3].
- Status
- IUCN uznaje fulmara południowego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2004 roku szacowano liczebność światowej populacji na około 4 miliony osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za stabilny[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Fulmarus glacialoides, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Carboneras, C., Jutglar, F. & Kirwan, G.M.: Southern Fulmar (Fulmarus glacialoides). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [dostęp 2020-02-25].
- ↑ a b c d e Fulmarus glacialoides, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-25].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-07]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Gosler Andrew: Atlas ptaków świata. Multico Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Antarctic fulmar. [w:] New Zealand Birds Online [on-line]. [dostęp 2020-02-25]. (ang.).