Głuptak niebieskonogi
| ||
Sula nebouxii[1] | ||
Milne-Edwards, 1882 | ||
![]() | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Gromada | ptaki | |
Podgromada | Neornithes | |
Infragromada | ptaki neognatyczne | |
Rząd | głuptakowe | |
Rodzina | głuptaki | |
Rodzaj | Sula | |
Gatunek | głuptak niebieskonogi | |
Podgatunki | ||
| ||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
![]() | ||
Zasięg występowania | ||
![]() kolonie lęgowe zasięg występowania na oceanie |
Głuptak niebieskonogi[3], gap niebieskonogi (Sula nebouxii) – gatunek dużego ptaka morskiego z rodziny głuptaków (Sulidae), zamieszkujący zachodnie wybrzeże Meksyku, Ameryki Centralnej i Południowej oraz wyspy Galapagos.
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Sula: norweska nazwa Sula dla głuptaków, od staronordyjskiego Súla[4].
- nebouxii: Adolphe-Simon Neboux (1806–1885), francuski chirurg służący w marynarce francuskiej, odkrywca i przyrodnik[5].
Podgatunki[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia dwa podgatunki S. nebouxii[6]:
- S. n. nebouxii Milne-Edwards, 1882 – wybrzeża Pacyfiku od północno-zachodniego Meksyku do Peru. W razie deficytu pożywienia zapuszcza się do Kalifornii (USA) i północnego Chile[2].
- S. n. excisa Todd, 1948 – Galapagos.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
- Wygląd zewnętrzny
- Samice nieco większe od samców. Głowa brązowawa, biało prążkowana, na części twarzowej naga, szaroniebieska skóra. Jasnoniebieskie nogi. Długie, brązowe skrzydła. Pierś i spodnia część ciała oraz środkowe sterówki białe. Dziób niebieskawy, ma ząbkowane krawędzie ułatwiające chwytanie ryb.
- Rozmiary
- dł. ciała ok. 76–84 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 152 cm - Waga
- ok. 1,3–1,8 kg
- Zachowanie
- Żyje samotnie lub w stadach.
- Długość życia
- Do 17 lat.
Środowisko[edytuj | edytuj kod]
Tropikalne i subtropikalne wyspy na Pacyfiku.
Pożywienie[edytuj | edytuj kod]
Żywi się rybami, po które nurkuje, czasem z dużej wysokości. Zjada także kałamarnice[2]. Poluje pojedynczo, parami lub w większych grupach - ptaki współpracują wtedy ze sobą przy chwytaniu zdobyczy.
Lęgi[edytuj | edytuj kod]
- Zachowania godowe
- Samiec odbywa loty godowe wokół terytorium oraz tańczy przed samicą prezentując swoje niebieskie nogi. Przynosi samicy materiał na gniazdo.
- Gniazdo
- Na ziemi. Gniazduje kolonijnie, ale zachowuje dystans pomiędzy poszczególnymi gniazdami.
- Jaja
- Samica składa 2–3 jaja.
- Wysiadywanie
- Jaja są wysiadywane przez oboje rodziców przez ok. 41 dni. Jako że głuptak niebieskonogi nie posiada plamy lęgowej (fragmentu nagiej skóry na brzuchu), ogrzewa jaja stopami.
- Pisklęta
- Aż do wieku 1 miesiąca pisklęta nie potrafią kontrolować temperatury swojego ciała, muszą więc być często karmione.
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
Liczebność gatunku to ok. 40 tysięcy par, z czego połowa gniazduje na wyspach Galapagos i jest tam prawnie chroniona. Nie jest zagrożony według danych IUCN (status LC – least concern)[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sula nebouxii, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d BirdLife International , Sula nebouxii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2019-01-08] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Sulidae Reichenbach, 1849 - głuptaki - Gannets and boobies (wersja: 2017-12-14). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-14].
- ↑ Jobling 2019 ↓, s. Sula.
- ↑ Jobling 2019 ↓, s. nebouxii.
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Storks, frigatebirds, boobies, cormorants, darters (ang.). IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-14].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2019. [dostęp 2019-01-08]. (ang.)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały multimedialne (ang.). W: eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-05-14].
- Blue-footed Booby (ang.). W: All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-05-14].