Gekkoninae
| Gekkoninae | |
 Phelsuma lineata | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
Gekkoninae |
Gekkoninae – najbardziej liczna w gatunki podrodzina gekonowatych, obejmuje około 1000 gatunków, w większości nadrzewnych, prowadzących najczęściej nocny tryb życia. Osiągają do 30 cm długości (gekon liścioogonowy Uroplatus fimbriatus).
Cechy charakterystyczne (z małymi wyjątkami):
- możliwość poruszania się po wszelkiego rodzaju powierzchni (dzięki palcom wyposażonym w przylgi)
- brak ruchomych powiek
- nocny tryb życia (oprócz rodzaju Phelsuma)
- głównie owadożerne, niektóre gatunki odżywiają się także owocami i nektarem a nawet małymi ssakami lub gadami
- zdolność do wydawania dźwięków, niekiedy bardzo donośnych
- dobry słuch
Z powodu dużej liczby gatunków trudno jest jednoznacznie określić środowisko życia tej podrodziny – węższej grupy charakterystycznych cech należy szukać na poziomie gatunku. Niektóre gatunki Gekkoninae przystosowały się do życia w lasach tropikalnych (Uroplatus), inne w środowisku suchym a nawet pustynnym. Większość z nich prowadzi nocny tryb życia, ale znajdujemy także gatunki aktywne w ciągu dnia lub wieczorem. Mogą mieszkać na drzewach, na ziemi lub w obu tych środowiskach jednocześnie.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Afroedura
- Afrogecko
- Agamura
- Ailuronyx
- Alsophylax
- Altiphylax
- Blaesodactylus
- Bunopus
- Calodactylodes
- Chondrodactylus
- Christinus
- Cnemaspis
- Colopus
- Crossobamon
- Cryptactites
- Cyrtodactylus
- Cyrtopodion
- Dixonius
- Ebenavia
- Elasmodactylus
- Geckolepis
- Gehyra
- Gekko
- Goggia
- Hemidactylus
- Hemiphyllodactylus
- Heteronotia
- Homopholis
- Kolekanos
- Lepidodactylus
- Luperosaurus
- Lygodactylus
- Matoatoa
- Mediodactylus
- Microgecko
- Nactus
- Narudasia
- Pachydactylus
- Paragehyra
- Paroedura
- Perochirus
- Phelsuma
- Pseudoceramodactylus
- Pseudogekko
- Ptenopus
- Ptychozoon
- Ramigekko
- Rhinogekko
- Rhoptropella
- Rhoptropus
- Stenodactylus
- Tenuidactylus
- Trachydactylus
- Tropiocolotes
- Urocotyledon
- Uroplatus
Część rodzajów zaliczanych w przeszłości do tej podrodziny jest obecnie zaliczana do odrębnych rodzin Sphaerodactylidae (m.in. Gonatodes, Sphaerodactylus) i Phyllodactylidae (m.in. Ptyodactylus, Tarentola)[1][2][3][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tony Gamble, Aaron M. Bauer, Eli Greenbaum, Todd R. Jackman. Out of the blue: a novel, trans-Atlantic clade of geckos (Gekkota, Squamata). „Zoologica Scripta”. 37 (4), s. 355–366, 2008. DOI: 10.1111/j.1463-6409.2008.00330.x. (ang.).
- ↑ Nicolas Vidal, S. Blair Hedges. The molecular evolutionary tree of lizards, snakes, and amphisbaenians. „Comptes Rendus Biologies”. 332, s. 129–139, 2009. DOI: 10.1016/j.crvi.2008.07.010. (ang.).
- ↑ John J. Wiens, Carl R. Hutter, Daniel G. Mulcahy, Brice P. Noonan, Ted M. Townsend, Jack W. Sites Jr i Tod W. Reeder. Resolving the phylogeny of lizards and snakes (Squamata) with extensive sampling of genes and species. „Biology Letters”. 8 (6), s. 1043–1046, 2012. DOI: 10.1098/rsbl.2012.0703. (ang.).
- ↑ R Alexander Pyron, Frank T Burbrink, John J Wiens. A phylogeny and revised classification of Squamata, including 4161 species of lizards and snakes. „BMC Evolutionary Biology”. 13:93, 2013. DOI: 10.1186/1471-2148-13-93. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Higher taxa: Gekkonidae. The Reptile Database. [dostęp 2017-11-16]. (ang.).