Gene Gauntier
Gene Gauntier i Jack Clarke | |
Imię i nazwisko |
Genevieve Liggett |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Zawód |
Gene Gauntier, właściwie Genevieve Liggett (ur. 17 maja 1885[1] w Kansas City, zm. 1966 w Cuernavaca w Meksyku) – amerykańska pionierka kina, scenarzystka i aktorka, reżyserka filmu Grandmother, producentka filmowa, dziennikarka i pisarka. Jedna z największych gwiazd kina niemego[2]. Pozwana w jednym z pierwszych procesów związanych z naruszeniem praw autorskich, który ustanowił praktykę sądową w USA w kwestiach związanych z prawami autorskimi w kinie[3][4].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Początkowo pracowała jako aktorka teatralna. W 1906 roku po raz pierwszy pojawiła się w filmie – zagrała kobietę wrzuconą do rzeki w filmie The Paymaster[5]. Przez pierwsze lata współpracowała z nowojorską firmą Kalem Film Company. Od 1907 roku rozpoczęła pisanie scenariuszy dla niej, adaptując klasyczne dzieła literackie.
Była m.in. autorką scenariusza do 10-minutowego filmu Ben-Hur, będącego adaptacją powieści o tym samym tytule. Ponieważ kwestia praw autorskich do ekranizacji była całkowicie nieuregulowana, wydawca książki pozwał Kalem Film Company za ich naruszenie. Sądownictwo amerykańskie miało problem z rozsądzeniem sprawy ze względu na to, że film był ówcześnie jeszcze nowym medium. Sprawa toczyła się przez kilka lat i zakończyła się ostatecznie wyrokiem Sądu Najwyższego, który uznał firmę Kalem za winną i skazał ją na karę w wysokości 25000 dolarów, co było ówcześnie bardzo wysoką sumą[2]. Werdykt ten ustanowił praktykę sądową w kwestiach związanych z prawami autorskimi w przemyśle filmowym w USA[4].
Gauntier współpracowała z firmą Kalem aż do 1912 roku (z krótką przerwą na współpracę z firmą Biograph)[3][4]. W 1912 roku wraz z Sidneyem Olcottem założyła wytwórnię filmową Gauntier Feature Players, która działała do 1915 roku. Później Gauntier i Olcott przyłączyli się do wytwórni Universal. W 1918 roku rozpoczęła pracę jako korespondentka wojenna[6]. Po wojnie zajmowała się krytyką filmową. W 1928 roku napisała autobiografię Blazing the Trail[7], a w 1933 – powieść Sporting Lady[8].
Wybrana filmografia
[edytuj | edytuj kod]Aktorstwo
[edytuj | edytuj kod]- Skarbnik (1906)
- Dolly the Circus Queen (1907)
- The Adventures of a Girl Spy (1908)
- The Girl Spy: An Incident of the Civil War (1909)
- The Castaways (1910)
- In Old Florida (1911)
- From the Manger to the Cross (1912)
- The Vagabonds (1912)
- An Arab Tragedy (1912)
- Lady Peggy Escapes (1913)
- Gene of the Northland (1915)
Scenariusz
[edytuj | edytuj kod]- Ben Hur (1907)
- The Adventures of a Girl Spy (1908)
- Grandmother (1909)
- The Girl Spy: An Incident of the Civil War (1909)
- A Lad from Old Ireland (1910)
- Captured by the Beduins (1911)
- From the Manger to the Cross (1912)
- Lady Peggy Escapes (1913)
- A Daughter of the Confederacy (1913)
- A Celebrated Case (1914)
- Gene of the Northland (1915)
Reżyseria
[edytuj | edytuj kod]- Grandmother (1909)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ David W. Menefee: The first female stars: women of the silent era. Westport, CT: Praeger, 2004, s. 71. ISBN 978-0-275-98259-1.
- ↑ a b David W. Menefee: The first female stars: women of the silent era. Westport, CT: Praeger, 2004, s. 73. ISBN 978-0-275-98259-1.
- ↑ a b Gwendolyn Audrey Foster: Women film directors: an international bio-critical dictionary. Westport, Conn.: Greenwood Press, 1995, s. 140. ISBN 978-0-313-28972-9.
- ↑ a b c Denise Lowe: An encyclopedic dictionary of women in early American films, 1895-1930. New York: Haworth Press, 2005, s. 227. ISBN 978-0-7890-1843-4.
- ↑ David W. Menefee: The first female stars: women of the silent era. Westport, CT: Praeger, 2004, s. 72. ISBN 978-0-275-98259-1.
- ↑ Gwendolyn Audrey Foster: Women film directors: an international bio-critical dictionary. Westport, Conn.: Greenwood Press, 1995, s. 141. ISBN 978-0-313-28972-9.
- ↑ David W. Menefee: The first female stars: women of the silent era. Westport, CT: Praeger, 2004, s. 82. ISBN 978-0-275-98259-1.
- ↑ Denise Lowe: An encyclopedic dictionary of women in early American films, 1895-1930. New York: Haworth Press, 2005, s. 228. ISBN 978-0-7890-1843-4.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Gwendolyn Audrey Foster: Women film directors: an international bio-critical dictionary. Westport, Conn.: Greenwood Press, 1995. ISBN 978-0-313-28972-9. dostęp on-line
- David W. Menefee: The first female stars: women of the silent era. Westport, CT: Praeger, 2004. ISBN 978-0-275-98259-1. dostęp on-line