1966
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Rok 1966 / MCMLXVI
stulecia: XIX wiek ~
XX wiek ~
XXI wiek
dziesięciolecia:
1930–1939 •
1940–1949 •
1950–1959 •
1960–1969
• 1970–1979
• 1980–1989
• 1990–1999
lata: 1956 «
1961 «
1962 «
1963 «
1964 «
1965 «
1966
» 1967
» 1968
» 1969
» 1970
» 1971
» 1976
Wydarzenia w Polsce[edytuj | edytuj kod]
- 9 stycznia – Urząd Rady Ministrów odmówił wydania paszportu kardynałowi Wyszyńskiemu.
- 17 stycznia – premiera filmu Potem nastąpi cisza w reżyserii Janusza Morgensterna.
- 26 stycznia – w I Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej w Warszawie dokonano pierwszego w Polsce udanego zabiegu przeszczepienia narządu (nerki). 19-letnia pacjentka zmarła 16 lipca 1966 roku na zapalenie trzustki z pracującą nerką.
- 4 lutego – premiera filmu Niedziela sprawiedliwości.
- 11 lutego – premiera filmu Jutro Meksyk.
- 20 lutego – z inicjatywy Krzysztofa Jasińskiego rozpoczął działalność Teatr STU.
- 22 lutego – premiera filmu Katastrofa.
- 2 marca – premiera filmu Zawsze w niedziele.
- 6 marca – w Filharmonii Narodowej w Warszawie odbył się ostatni występ Chóru Eryana.
- 11 marca – premiera filmu Faraon według powieści Bolesława Prusa, w reżyserii Jerzego Kawalerowicza z Jerzym Zelnikiem w roli głównej.
- 22 marca – we Wrocławiu doszło do katastrofy na budowie Wydziału Melioracji Wyższej Szkoły Rolniczej (dziś Uniwersytet Przyrodniczy), w wyniku której zginęło 10 robotników.
- 31 marca – profesor Wiktor Bross przeprowadził pierwszą w Polsce udaną transplantację nerki od żywego dawcy.
- 14 kwietnia – obchody 1000- lecia chrztu Polski.
- 24 kwietnia – odbyła się premiera pierwszego programu Kabaretu Owca.
- 29 kwietnia – oddano do użytku nowy ośrodek TVP Katowice wraz z 110-metrową wieżą telewizyjną.
- 3 maja:
- Jasna Góra: uroczyste obchody Tysiąclecia Chrztu Polski.
- premiera filmu Niekochana.
- 9 maja – Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek serialu Czterej pancerni i pies w reżyserii Konrada Nałęckiego.
- 13 maja – premiera komedii filmowej Pieczone gołąbki w reżyserii Tadeusza Chmielewskiego.
- 19 maja – dokonano oblotu szybowca SZD-30 Pirat.
- 22 maja – w Warszawie odsłonięto pomnik Marii Konopnickiej, ufundowany ze składek dzieci.
- 26 maja:
- 1 czerwca:
- powstała Politechnika Opolska.
- wprowadzono do obiegu banknot o nominale 1000 zł.
- 23 czerwca – założono klub rugby Ogniwo Sopot.
- 10 lipca – we Wrocławiu Celina Gerwin ustanowiła rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 55,4 s.
- 14 lipca – aresztowano Karola Kota, znanego również jako „Wampir z Krakowa”; oskarżono go o zamordowanie 2 osób, 10 prób zabójstwa oraz 4 podpalenia. Skazany na karę śmierci – powieszony w 1968.
- 20 lipca – premiera filmu Lekarstwo na miłość.
- 13-19 września – wizyta szacha Muhammada Reza Pahlawi w Polsce.
- 16 września – wyemitowano premierowe wydania lokalnych programów informacyjnych Kronika (TVP Kraków) i Kronika (TVP Szczecin).
- 19 września – odbyła się premiera filmu Piekło i niebo.
- 4 października – odbyła się premiera filmu Marysia i Napoleon.
- 8 października – debiut Kazimierza Deyny w I lidze w barwach ŁKS.
- 9 października – odsłonięto Pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte.
- 11 października – Będzin: 18-letnia bratanica Edwarda Gierka została zamordowana przez wampira z Zagłębia – Zdzisława Marchwickiego.
- 14 października:
- w Sudetach w pobliżu wsi Kletno odkryto jaskinię, nazwaną później „Jaskinią Niedźwiedzia”.
- w Gorzowie Wielkopolskim odnotowano październikowe maksimum temperatury powietrza (+ 28,7 °C).
- 5 listopada – pilot Stanisław Józefczak ustanowił na SZD-9 Bocian polski szybowcowy rekord absolutnej wysokości lotu (12 560 m).
- 15 listopada – zrekonstruowana przez Piotra Kartawika rasa ogar polski została zarejestrowana w Międzynarodowej Federacji Kynologicznej.
- 18 listopada – premiera filmu Bariera.
- 23 listopada – Wawel, Kraków: konferencja naukowa poświęcona Tysiącleciu Państwa Polskiego.
- 10 grudnia – grupa Czerwone Gitary wydała swój pierwszy album To właśnie my.
- Wydano (w Londynie) po raz pierwszy w języku polskim Drogę św. Josemarii Escrivy de Balaguer.
Wydarzenia na świecie[edytuj | edytuj kod]
- 1 stycznia:
- Luksemburg objął prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- Jean-Bédel Bokassa po obaleniu Davida Dacko objął stanowisko prezydenta Republiki Środkowoafrykańskiej.
- 3 stycznia – w wyniku zamachu stanu płk Sangoulé Lamizana przejął władzę w Górnej Wolcie (późniejszej Burkina Faso).
- 4 stycznia – w Taszkencie rozpoczęły się indyjsko-pakistańskie negocjacje pokojowe.
- 5 stycznia – w rozegranym w Liverpoolu pierwszym w historii meczu piłkarskich reprezentacji Anglii i Polski padł remis 1:1.
- 7 stycznia – rząd RFN ogłosił poparcie dla działań USA w Wietnamie.
- 10 stycznia – Indie i Pakistan podpisały w Taszkencie 10-punktową deklarację pokojową przewidującą m.in. wycofanie wojsk na pozycje sprzed wojny o Kaszmir we wrześniu 1965 roku.
- 11 stycznia – uruchomiono metro w Tbilisi.
- 13 stycznia – w Watykanie obchodzono 1000-lecie chrztu Polski.
- 15 stycznia:
- podczas wojskowego zamachu stanu został zamordowany premier Nigerii Abubakar Tafawa Balewa.
- w katastrofie samolotu Douglas DC-6 w okolicy kolumbijskiego miasta Cartagena de Indias zginęło 56 osób.
- 17 stycznia – nad Hiszpanią w pobliżu miejscowości Palomares doszło do zderzenia amerykańskiego bombowca B-52 z czterema bombami termojądrowymi na pokładzie i tankowca stratosferycznego typu KC-135. Zginęło 7 osób (Katastrofa lotnicza pod Palomares).
- 19 stycznia – Indira Gandhi została premierem Indii.
- 22 stycznia – papież Paweł VI ustanowił Archidiecezję Anchorage na Alasce.
- 24 stycznia – 117 osób zginęło, gdy lecący z Bombaju do Nowego Jorku indyjski Boeing 707 uderzył w zbocze Mont Blanc.
- 26 stycznia – Harold Holt został premierem Australii.
- 27 stycznia – papież Paweł VI kanonizował Adelajdę z Vilich.
- 28 stycznia – 46 osób zginęło na lotnisku w Bremie w katastrofie należącego do Lufthansy samolotu Convair CV440.
- 29 stycznia – państwa członkowskie Wspólnot Europejskich zawarły tzw. kompromis luksemburski.
- 31 stycznia – została wystrzelona radziecka sonda księżycowa Łuna 9.
- 3 lutego – radziecka sonda Łuna 9 wylądowała na księżycowym Oceanie Burz.
- 4 lutego – 133 osoby zginęły w katastrofie japońskiego Boeinga 727 nad Zatoką Tokijską.
- 14 lutego – zdewaluowano walutę australijską.
- 16 lutego – Francuzi przeprowadzili na algierskiej Saharze ostatni z siedemnastu próbnych wybuchów jądrowych.
- 22 lutego – z kosmodromu w Bajkonurze wystrzelono biosatelitę z psami Wietierokiem i Ugolokiem.
- 23 lutego – Partia Baas dokonała zamachu stanu w Syrii.
- 24 lutego – prezydent Ghany Kwame Nkrumah został obalony w bezkrwawym zamachu stanu. Jego miejsce zajął Joseph Ankrah.
- 27 lutego – radziecka sonda Wenera 2 przeleciała obok Wenus.
- 1 marca – radziecka sonda kosmiczna Wenera 3 dokonała pierwszego wejścia w atmosferę Wenus.
- 4 marca:
- John Lennon powiedział w wywiadzie dla brytyjskiej gazety Evening Standard, że grupa The Beatles jest popularniejsza od Chrystusa.
- kanadyjski samolot Douglas DC-8 rozbił się podczas lądowania w Tokio; zginęły 64 osoby, 8 zostało rannych.
- 5 marca:
- katastrofa lotu BOAC 911: amerykański Boeing 707 rozbił się o górę Fudżi, zginęły 124 osoby.
- austriacki wokalista Udo Jürgens z utworem Merci Chéri zwyciężył w 11. Konkursie Piosenki Eurowizji w Luksemburgu.
- 7 marca:
- prezydent Charles de Gaulle zapowiedział wystąpienie Francji z militarnych struktur NATO.
- uchwalono Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej.
- 8 marca – w Dublinie IRA wysadziła w powietrze Kolumnę Nelsona.
- 10 marca – odbył się ślub przyszłej królowej holenderskiej Beatrycze z niemieckim dyplomatą Clausem von Amsbergiem.
- 13 marca – został założony Narodowy Związek Całkowitego Wyzwolenia Angoli (UNITA).
- 16 marca:
- NASA: rozpoczęła się misja Gemini 8.
- po 22 dniach w kosmosie powróciły na Ziemię radzieckie psy Ugoliok i Weterok.
- 22 marca – podczas pierwszej w historii oficjalnej wizyty arcybiskupa Canterbury w Watykanie podpisano deklarację ustanowienia stosunków między Kościołami: katolickim i anglikańskim.
- 27 marca – w Dortmundzie odbyły się I Halowe Mistrzostwa Europy w Lekkoatletyce.
- 28 marca – Cevdet Sunay został wybrany przez parlament na prezydenta Turcji.
- 31 marca:
- została wystrzelona radziecka sonda Łuna 10, pierwszy sztuczny satelita Księżyca.
- oficjalnie zakazano stosowania japońskich jednostek miary (system metryczny wprowadzono w 1924 roku).
- 3 kwietnia – radziecka sonda Łuna 10 weszła na orbitę Księżyca, zostając jego pierwszym sztucznym satelitą.
- 13 kwietnia – w katastrofie śmigłowca zginął prezydent Iraku Abd as-Salam Arif.
- 16 kwietnia – Abd ar-Rahman Arif został prezydentem Iraku.
- 18 kwietnia – odbyła się 38. ceremonia wręczenia Oscarów.
- 21 kwietnia – Andriej Gromyko jako pierwszy radziecki dyplomata odwiedził Watykan.
- 26 kwietnia – trzęsienie ziemi zniszczyło Taszkent, stolicę Uzbekistanu.
- 30 kwietnia – Amerykanin Anton Szandor LaVey założył Kościół Szatana.
- 6 maja – brytyjscy seryjni mordercy Ian Brady i Myra Hindley zostali skazani na kary dożywotniego pozbawienie wolności.
- 10 maja – w stanie Massachusetts zniesiono zakaz rozpowszechniania środków zapobiegających ciąży i materiałów informacyjnych dotyczących kontroli urodzin.
- 14 maja – założono chilijski klub piłkarski Deportes Antofagasta.
- 16 maja – w Chinach rozpoczęła się tzw. rewolucja kulturalna.
- 26 maja:
- Gujana uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- w mieście Denizli założono turecki klub piłkarski Denizlispor.
- 29 maja:
- radziecka sonda Łuna 10 rozbiła się o powierzchnię Księżyca.
- otwarto Estadio Azteca w m. Meksyk.
- 30 maja – została wystrzelona amerykańska sonda księżycowa Surveyor 1.
- 2 czerwca – sonda kosmiczna Surveyor 1 osiadła na Księżycu, stając się pierwszym amerykańskim statkiem kosmicznym, który wylądował na innym ciele niebieskim.
- 7 czerwca – w USA wystrzelono satelitę geofizycznego OGO 3.
- 11 czerwca – w Sacramento, Amerykanin Tommie Smith ustanowił rekord świata w biegu na 200 m wynikiem 20,0 s.
- 13 czerwca – Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych w sprawie Miranda vs. stan Arizona uznał, że policja ma obowiązek informować aresztowanego o jego prawach w czasie zatrzymania; od tamtego czasu policjanci recytują osobie podejrzanej katalog przysługujących jej praw, tzw. prawa Mirandy.
- 14 czerwca – watykańska Kongregacja Doktryny Wiary z upoważnienia papieża Pawła VI ogłosiła, że Indeks ksiąg zakazanych nie ma już mocy wiążącej (natomiast zachowuje swoją wartość moralną jako ostrzeżenie przed treściami szkodliwymi dla wiary i dobrych obyczajów, a przestrzeganie Indeksu odtąd jest kwestią sumienia wiernych).
- 16 czerwca – w nowojorskim porcie zderzyły się i eksplodowały tankowce Texaco Massachusetts i Alva Cape, w wyniku czego zginęły 33 osoby.
- 19 czerwca – w Indiach założono nacjonalistyczno-prawicową partię hinduistyczną Shiv Sena (Armia Śiwy).
- 20 czerwca:
- Kanada kupiła od ZSRR 95 mln ton pszenicy.
- Prezydent Francji Charles de Gaulle przybył z wizytą do Moskwy.
- 21 czerwca – premiera dramatu filmowego Kto się boi Virginii Woolf? w reżyserii Mike’a Nicholsa.
- 25 czerwca – Jugosławia i Watykan wznowiły stosunki dyplomatyczne.
- 1 lipca – Holandia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
- 2 lipca – Francuzi przeprowadzili swoją pierwszą próbę atomową na atolu Mururoa.
- 5 lipca – w Sztokholmie, Australijczyk Ron Clarke ustanowił rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 13:16,6 s.
- 18 lipca – w USA wystartował statek kosmiczny Gemini 10.
- 29 lipca – w Nigerii doszło do przewrotu wojskowego.
- 30 lipca – w pierwszym transmitowanym przez telewizję finale piłkarskich Mistrzostw Świata Anglia wygrała z Niemcami 4:2.
- 1 sierpnia – szaleniec Charles Whitman otworzył ogień z wieży Uniwersytetu Teksańskiego w Austin, zabijając 14 i raniąc 31 osób.
- 5 sierpnia:
- grupa The Beatles wydała album Revolver.
- rozpoczęto budowę World Trade Center.
- 7 sierpnia – amerykańskie miasto Lansing: zamieszki na tle rasowym.
- 10 sierpnia – wystrzelono sondę księżycową Lunar Orbiter 1.
- 11 sierpnia – John Lennon podczas zwołanej w Chicago konferencji prasowej przeprosił za swoją wypowiedź, w której padły słowa, iż The Beatles są „popularniejsi od Jezusa”.
- 14 sierpnia – sonda Lunar Orbiter 1 weszła na orbitę okołoksiężycową.
- 18 sierpnia – rewolucja kulturalna: na pekińskim Placu Niebiańskiego Spokoju odbył się wiec Mao Zedonga z udziałem 11 mln hunwejbinów.
- 23 sierpnia – sonda Lunar Orbiter 1 wykonała pierwsze zdjęcie Ziemi z orbity Księżyca.
- 24 sierpnia – została wystrzelona radziecka sonda księżycowa Łuna 11.
- 29 sierpnia – w San Francisco The Beatles zagrali ostatni oficjalny koncert.
- 6 września – premier RPA Hendrik Frensch Verwoerd został zasztyletowany w budynku parlamentu w Kapsztadzie.
- 8 września – premiera pierwszego odcinka serialu Star Trek: The Original Series (The Man Trap) w telewizji NBC.
- 12 września – rozpoczęła się załogowa misja kosmiczna Gemini 11.
- 20 września:
- wystrzelono sondę księżycową Surveyor 2.
- Gujana została członkiem ONZ.
- 23 września – na Księżycu rozbiła się amerykańska bezzałogowa sonda Surveyor 2.
- 29 września – odbyła się prezentacja Chevroleta Camaro.
- 30 września:
- po odbyciu 20-letnich kar pozbawienia wolności, nazistowscy zbrodniarze wojenni Baldur von Schirach i Albert Speer opuścili berlińskie więzienie Spandau.
- Botswana (jako Beczuana) uzyskała niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 2 października – oddano do użytku stadion Vicente Calderóna w Madrycie.
- 4 października – Lesotho uzyskało niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 6 października – w Kalifornii zdelegalizowano LSD.
- 13 października – Botswana oraz Lesotho zostały członkami ONZ.
- 14 października – otwarto pierwszą linię metra w Montrealu.
- 21 października – na walijską wioskę Aberfan osunęła się hałda kopalniana. Zginęły 144 osoby, głównie uczniowie z zasypanej szkoły.
- 22 października – została wystrzelona sonda księżycowa Łuna 12.
- 25 października – Lon Nol został premierem Kambodży.
- 27 października – Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło odebranie RPA mandatu nad Afryki Południowo-Zachodniej i poddanie terytorium bezpośredniej odpowiedzialności ONZ.
- 29 października
- sonda Lunar Orbiter 1 uderzyła planowo w powierzchnię Księżyca.
- w USA założono National Organization for Women.
- 4 listopada – Florencja została zalana sześciometrową falą powodziową. Zniszczeniu uległo wiele zabytków.
- 7 listopada – odbyła się premiera filmu Matnia.
- 11 listopada – NASA: rozpoczęła się ostatnia misja programu Gemini – Gemini 12.
- 13 listopada – Japonia: 50 osób zginęło w katastrofie samolotu NAMC YS-11 linii All Nippon Airways.
- 15 listopada – NASA: zakończyła się załogowa misja kosmiczna Gemini 12.
- 18 listopada – premiera filmu Pociągi pod specjalnym nadzorem w reżyserii Jirzego Menzla.
- 22 listopada – Jelle Zijlstra został premierem Holandii.
- 24 listopada – 82 osoby zginęły w katastrofie bułgarskiego Iła-18, który uderzył w zbocze góry krótko po starcie z lotniska w Bratysławie.
- 26 listopada – we Francji uruchomiono pierwszą na świecie elektrownię pływową.
- 28 listopada – Burundi: przewrót; obalono monarchię i proklamowano republikę.
- 30 listopada – Barbados uzyskał niepodległość (od Wielkiej Brytanii).
- 1 grudnia – w RFN utworzono rząd Kurta Georga Kiesingera (tzw. Wielkiej Koalicji CDU/CSU i SPD).
- 8 grudnia:
- ponad 200 osób zginęło w wyniku zatonięcia greckiego promu samochodowego Iraklion, płynącego z Krety do Pireusu.
- premiera filmu Wielka włóczęga.
- 9 grudnia – Barbados został członkiem ONZ.
- 15 grudnia – astronom Audouin Dollfus odkrył Janusa, jeden z księżyców Saturna.
- 16 grudnia – uchwalono w Nowym Jorku pakty: Międzynarodowy Pakt Praw Społecznych i Politycznych oraz Międzynarodowy Pakt Praw Społecznych, Gospodarczych i Kulturalnych, mające moc wiążącą w prawie międzynarodowym dla przestrzegania praw człowieka (Prawa człowieka i ich ochrona, B. Gronowska, Toruń 2005).
- 18 grudnia:
- Richard Walker odkrył jeden z księżyców Saturna – Epimeteusza.
- wyprawa amerykańska dokonała pierwszego wejścia na najwyższe wzniesienie Antarktydy – Masyw Vinsona.
- 19 grudnia – powołano do życia Azjatycki Bank Rozwoju.
- 20 grudnia – W Hagen zakończył się proces załogi obozu zagłady w Sobiborze.
- 21 grudnia:
- 23 grudnia:
- dokonano oblotu francuskiego myśliwca Dassault Mirage F1.
- na ekrany włoskich kin wszedł spaghetti western Dobry, zły i brzydki z udziałem Clinta Eastwooda, Lee Van Cleefa i Eli Wallacha w rolach tytułowych.
- 24 grudnia:
- radziecka sonda Łuna 13 wylądowała na Księżycu.
- Wietnam Południowy: 129 osób zginęło w katastrofie amerykańskiego samolotu wojskowego CL-44.
Urodzili się[edytuj | edytuj kod]
- 6 stycznia – A.R. Rahman (tamilski ஏ. ஆர். ரஹ்மான்), indyjski kompozytor muzyki filmowej
- 9 stycznia - Mirosław Piotrowski, polski historyk, polityk, poseł do Parlamentu Europejskiego VI, VII i VIII kadencji
- 11 stycznia – Kelley Law, kanadyjska curlerka
- 19 stycznia – Stefan Edberg, szwedzki tenisista
- 20 stycznia - Peter Tschentscher, niemiecki polityk, burmistrz Hamburga
- 25 stycznia - Jacek Włosowicz, polski samorządowiec, polityk, senator RP i eurodeputowany
- 1 lutego – Edyta Jungowska, polska aktorka
- 6 lutego – Sławomir Drabik, polski żużlowiec
- 10 lutego – Renata Przemyk, polska piosenkarka
- 11 lutego – Beata Kempa, polska polityk
- 12 lutego – Dorota Segda, polska aktorka
- 15 lutego – Roman Kosecki, polski piłkarz i polityk
- 20 lutego
- Cindy Crawford, modelka i aktorka
- Aleksandra Skowronek, polska samorządowiec, wicemarszałek województwa śląskiego
- 22 lutego – Jacek Kurski, polski dziennikarz i polityk
- 24 lutego - Billy Zane, amerykański aktor
- 25 lutego – Tea Leoni, aktorka
- 26 lutego - Jacek Lipiński, polski prawnik, samorządowiec, burmistrz Aleksandrowa Łódzkiego
- 28 lutego – Philip Reeve – brytyjski pisarz i ilustrator
- 1 marca - Randy Hultgren, amerykański polityk, kongresman ze stanu Illinois
- 2 marca - Judith Wiesner, austriacka tenisistka
- 3 marca - Grzegorz Nowaczyk, polski samorządowiec, prezydent Elbląga
- 6 marca
- Maurice Ashley, amerykański szachista
- Tomasz Lis, polski dziennikarz
- 10 marca – Simon Wi Rutene, nowozelandzki narciarz alpejski
- 11 marca – Wojciech Domaradzki, polski polityk
- 15 marca
- Dorota Chotecka, polska aktorka
- Beata Moskal-Słaniewska, polska działaczka samorządowa, prezydent Świdnicy
- Władysław Stasiak, polski polityk, szef BBN (zm. 2010)
- 17 marca – Elżbieta Jakubiak, polska polityk
- 18 marca – Jerry Cantrell, amerykański gitarzysta grunge’owego zespołu Alice in Chains
- 20 marca - Adam Supeł, polski polityk, wojewoda warmińsko-mazurski
- 21 marca - Bogdan Marcinkiewicz, polski polityk, europoseł
- 22 marca:
- Martha McSally, amerykańska polityk, senator
- Dariusz Szymura, polski operator filmowy
- 23 marca – Hubert Urbański, polski prezenter telewizyjny
- 25 marca - Janusz Kotowski, polski samorządowiec, prezydent Ostrołęki
- 26 marca
- Markus Gähler, szwajcarski skoczek narciarski (zm. 1997)
- Shari Leibbrandt-Demmon, holenderska curlerka
- 30 marca
- Daniel Henriques, portugalski duchowny katolicki, biskup pomocniczy Patriarchatu Lizbony
- Ángel Víctor Torres, hiszpański polityk, prezydent Wysp Kanaryjskich
- 1 kwietnia – Konrad T. Lewandowski, polski pisarz fantastyki naukowej i fantasy
- 4 kwietnia – Mike Starr, amerykański pierwszy gitarzysta basowy grunge’owego zespołu Alice in Chains
- 5 kwietnia – Mike McCready, amerykański muzyk rockowy, gitarzysta, kompozytor, członek zespołu Pearl Jam
- 8 kwietnia - Robin Wright, amerykańska aktorka
- 10 kwietnia
- Pavel Filip, mołdawski polityk, premier Mołdawii
- Artur Żmijewski, polski aktor filmowy i telewizyjny
- 12 kwietnia - Konrad Pokora, polski samorządowiec, prezydent Zduńskiej Woli
- 13 kwietnia – Mando, grecka piosenkarka, reprezentantka Grecji podczas 48. Konkursu Piosenki Eurowizji
- 14 kwietnia
- Arkadiusz Czartoryski, polski polityk
- Wacław Klukowski, polski polityk,poseł na Sejm RP, europoseł
- 24 kwietnia – Mieczysław Golba, polski polityk
- 25 kwietnia - Femke Halsema, holenderska polityk, burmistrz Amsterdamu
- 28 kwietnia - Moustafa Madbouly, egipski polityk, premier Egiptu
- 1 maja
- Henryk Baranowski, polski inżynier, polityk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa
- Zbigniew Piątek, polski kolarz szosowy, samorządowiec, wójt gminy Piekoszów
- 2 maja – Mariusz Grabowski, polski polityk
- 5 maja - Witold Kołodziejski, polski dziennikarz, polityk, sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji
- 11 maja – Christoph Schneider, niemiecki perkusista zespołu Rammstein
- 12 maja - Stephen Baldwin, amerykański aktor
- 13 maja – Karol Karski, polski polityk
- 15 maja - Michał Kołaciński, polski lekarz, samorządowiec, burmistrz Oleśnicy
- 16 maja – Janet Jackson, amerykańska wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów
- 20 maja – Ričardas Degutis, litewski dyplomata
- 21 maja
- Brando Giorgi, włoski aktor telewizyjny, teatralny i filmowy, model
- Wiesław Raboszuk, polski samorządowiec, wicemarszałek województwa mazowieckiego
- 23 maja – Marek Wikiński, polski polityk
- 26 maja
- Helena Bonham Carter, brytyjska aktorka
- Mattias Hubrich, nowozelandzki narciarz alpejski, olimpijczyk
- 27 maja – Sean Kinney, amerykański perkusista grunge’owego zespołu Alice in Chains
- 30 maja – Kajetana Snopek, polska elektronik
- 3 czerwca – Małgorzata Olejnik, polska polityk
- 6 czerwca - Faure Gnassingbé, togijski polityk, prezydent Togo
- 8 czerwca
- Julianna Margulies, amerykańska aktorka
- Trine Qvist, duńska curlerka
- 13 czerwca – Grigorij Perelman (ros. Григорий Яковлевич Перельман), rosyjski matematyk
- 15 czerwca
- Waldina Paz, honduraska dziennikarka i polityk
- Raimonds Vējonis, łotewski polityk, prezydent
- 16 czerwca – Jan Železný, czeski lekkoatleta
- 22 czerwca
- Mark Dacey, kanadyjski curler
- Joanna Kołaczkowska, polska aktorka i autorka tekstów kabaretowych
- Michael Park, brytyjski pilot rajdowy (zm. 2005)
- Emmanuelle Seigner, francuska aktorka
- Kazimiera Szczuka, polska historyk literatury, krytyk literacki, dziennikarka telewizyjna, feministka
- 26 czerwca – Anna Sikora, polska polityk
- 28 czerwca - John Cusack, amerykański aktor
- 30 czerwca
- Cheryl Bernard, kanadyjska curlerka
- Mike Tyson, amerykański bokser
- 2 lipca
- Jacenty Dędek, polski fotografik, fotoreporter prasowy
- Sylvia Bonitz, niemiecka polityk
- 5 lipca - Jerzy Tutaj, polski samorządowiec, członek zarządu województwa dolnośląskiego
- 11 lipca – Włodzimierz Kula, polski polityk
- 14 lipca – Matthew Fox, amerykański aktor
- 15 lipca
- Irène Jacob, francuska aktorka
- Daniel Lipinski, amerykański polityk pochodzenia polskiego, kongresman ze stanu Illinois
- 20 lipca
- Bill Davey, amerykański kulturysta
- Stone Gossard, amerykański muzyk rockowy, gitarzysta, kompozytor, członek zespołu Pearl Jam
- 21 lipca – Łarysa Sawczenko-Neiland, łotewska tenisistka
- 22 lipca – Sonja Gaudet, kanadyjska curlerka
- 27 lipca – Lucyna Malec, polska aktorka
- 31 lipca
- Kevin Martin, kanadyjski curler
- Jarosław Mianowski, polski muzykolog (zm. 2009)
- 6 sierpnia – Tomasz Smolarz, polski polityk
- 7 sierpnia
- Jarosław Urbaniak, polski polityk
- Jimmy Wales, amerykański ekonomista, przedsiębiorca, współtwórca serwisów opartych na mechanizmie wiki, współzałożyciel Wikipedii i Wikii
- 8 sierpnia – Krzysztof Kotowski, polski pisarz
- 9 sierpnia - Paweł Osiewała, polski samorządowiec, prezydent Sieradza
- 10 sierpnia – Hansi Kürsch, niemiecki wokalista metalowy, basista, kompozytor, członek zespołu Blind Guardian
- 14 sierpnia – Halle Berry, amerykańska aktorka
- 17 sierpnia – Rodney Mullen, amerykański skater
- 20 sierpnia – Dimebag Darrell, amerykański gitarzysta zespołów Pantera i Damageplan (zm. 2004)
- 30 sierpnia – Jacek Brzezinka, polski polityk
- 2 września – Salma Hayek, meksykańska aktorka
- 5 września – Mariusz Szczygieł, polski dziennikarz, reportażysta, pisarz
- 13 września – Beata Schimscheiner, polska aktorka teatralna i telewizyjna
- 20 września – Grzegorz Kołacz, polski polityk
- 22 września – Erdoğan Atalay, niemiecki aktor
- 29 września – Claus Strunz, dziennikarz niemiecki
- 6 października – Andrzej Sołtysik, polski prezenter telewizyjny
- 9 października - David Cameron, były premier Wielkiej Brytanii
- 11 października – Bolesław Śliwicki, polski poeta
- 12 października
- Wim Jonk, holenderski piłkarz
- Rhona Martin, szkocka curlerka
- 14 października – Edward Kerr, amerykański aktor
- 20 października – Abu Musab az-Zarkawi, jordański terrorysta (zm. 2006)
- 22 października – Alfred Stelleman, holenderski niewidomy kolarz, złoty medalista LIP 1992
- 2 listopada – David Schwimmer, amerykański aktor
- 8 listopada – Gordon Ramsay, szkocki kucharz, restaurator, autor książek kucharskich
- 12 listopada
- Andrzej Majewski, polski pisarz i aforysta
- Anette Norberg, szwedzka curlerka, złota medalistka ZIO 2006 i 2010
- 16 listopada – Christian Lorenz, niemiecki klawiszowiec zespołu Rammstein
- 17 listopada
- Jeff Buckley, amerykański piosenkarz, gitarzysta, autor tekstów
- Sophie Marceau, francuska aktorka
- 23 listopada
- Vincent Cassel, francuski aktor
- Markku Uusipaavalniemi, fiński curler i polityk, srebrny medalista ZIO 2006
- 25 listopada – Elżbieta Łukacijewska, polska polityk
- 8 grudnia – Sinéad O’Connor, irlandzka wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów piosenek
- 21 grudnia – Ewa Nowak, polska pisarka i publicystka
- 22 grudnia – Piotr Łukaszewski, polski gitarzysta rockowy, lider zespołu Ptaky
- 27 grudnia
- Bill Goldberg, zawodnik amerykańskich zapasów (wrestling)
- Rafał Królikowski, polski aktor
- 28 grudnia – Piotr Beczała, polski śpiewak operowy, tenor liryczny
- 29 grudnia – Waldemar Wrona, polski polityk
- data dzienna nieznana:
- Paweł Jochym, polski fizyk, współzałożyciel polskiej wersji Wikipedii i Wikicytatów
Zmarli[edytuj | edytuj kod]
- 11 stycznia
- Alberto Giacometti, szwajcarski rzeźbiarz, malarz (ur. 1901)
- Hannes Kolehmainen, fiński lekkoatleta (ur. 1889)
- Lal Bahadur Shastri, indyjski polityk, premier Indii (ur. 1904)
- 14 stycznia – Siergiej Korolow, radziecki inżynier mechanik, konstruktor rakiet i statków kosmicznych, ojciec radzieckiej kosmonautyki (ur. 1907)
- 3 lutego – Digvijaysinhji (जाम साहिब दिग्विजयसिंहजी), arystokrata indyjski, maharadża, znany w Polsce dzięki hojnej pomocy udzielonej dzieciom polskim w okresie II wojny światowej (ur. 1895)
- 18 lutego – Rick Bockelie, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1902)
- 20 lutego – Chester Nimitz, admirał amerykański (ur. 1885)
- 5 marca – Anna Achmatowa (ros. Анна Ахматова), rosyjska poetka (ur. 1889)
- ok. 10 marca – Gustáv Nedobrý, słowacki działacz turystyczny, taternik i ratownik tatrzański (ur. 1893)
- 19 marca - Wasyl Mudry, ukraiński dziennikarz, polityk, wicemarszałek Sejmu (ur. 1893)
- 23 marca – Bertil Bothén, szwedzki żeglarz, olimpijczyk (ur. 1892)
- 21 kwietnia – Josef Dietrich, SS-Oberstgruppenführer i generał pułkownik Waffen-SS (ur. 1892)
- 4 maja – Adam Królikiewicz, polski jeździec, pierwszy polski medalista olimpijski w konkurencji indywidualnej (ur. 1894)
- 7 maja – Stanisław Jerzy Lec, polski poeta, satyryk i aforysta (ur. 1909)
- 12 maja – Anna Langfus, francuska pisarka, z pochodzenia polska Żydówka, laureatka Nagrody Goncourtów (ur. 1920)
- 26 maja - Jan Henryk Jedynak, polski działacz ludowy, polityk, wicemarszałek Sejmu (ur. 1892)
- 30 maja – Wäinö Aaltonen, fiński rzeźbiarz (ur. 1894)
- 7 czerwca – Hans Arp, francuski malarz, grafik, rzeźbiarz i poeta pochodzenia niemieckiego (ur. 1887)
- 20 czerwca – Georges Lemaître, belgijski ksiądz i astronom (ur. 1894)
- 29 czerwca – Arthur Meulemans, flamandzki kompozytor, dyrygent i pedagog (ur. 1884)
- 2 lipca – Jan Brzechwa, polski pisarz (ur. 1898 lub 1900)
- 5 lipca – György von Hevesy, fizykochemik węgierski, laureat Nagrody Nobla (ur. 1885)
- 6 lipca - Jan Rostafiński, polski zootechnik i agronom (ur. 1882)
- 9 lipca – Maria od Jezusa Ukrzyżowanego Petković, założycielka Córek Miłosierdzia, błogosławiona katolicka (ur. 1892)
- 10 lipca – Kazimierz Szpotański, polski inżynier elektryk, pionier przemysłu aparatów elektrycznych (ur. 1887)
- 22 lipca – Bernard Carp, holenderski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1901)
- 23 lipca – Montgomery Clift, amerykański aktor filmowy i teatralny (ur. 1920)
- 31 lipca – Bud Powell, amerykański pianista jazzowy (ur. 1924)
- 3 sierpnia – Lenny Bruce, amerykański komik estradowy (ur. 1925)
- 15 sierpnia – Jan Kiepura, polski artysta śpiewak (ur. 1902)
- 21 sierpnia – Sydney Camm, brytyjski konstruktor lotniczy (ur. 1893)
- 24 sierpnia – Tadeusz Bór-Komorowski, ostatni komendant CWK w Grudziądzu oraz dowódca AK do upadku powstania warszawskiego (ur. 1895)
- 26 sierpnia – Alexander Hugh Macmillan, amerykański działacz religijny, członek zarządu Towarzystwa Strażnica Świadków Jehowy (ur. 1877)
- 3 września – Cécile Sorel, francuska aktorka (ur. 1873)
- 14 września
- Alexandre Bioussa, francuski rugbysta, medalista olimpijski (ur. 1901)
- Nikołaj Czerkasow (ros. Николай Константинович Черкасов), radziecki aktor (ur. 1903)
- 28 września – André Breton, francuski pisarz (ur. 1896)
- 7 października – Hans Meulengracht-Madsen, duński żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1885)
- 23 października – Franciszek Jóźwiak, pierwszy główny komendant MO (ur. 1895)
- 29 października - Gertruda Konatkowska, polska pianistka , współzałożycielka i profesor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu (ur. 1895)
- 1 listopada – Jakub Szynkiewicz, litewski Tatar, wielki mufti polskich muzułmanów (ur. 1884)
- 2 listopada – Peter Debye, holenderski chemik, laureat nagrody Nobla (ur. 1884)
- 5 listopada – Dietrich von Choltitz, niemiecki generał piechoty, wojenny gubernator Paryża w czasie II wojny światowej (ur. 1894)
- 23 listopada – Seán T. O’Kelly, irlandzki polityk (ur. 1882)
- 25 listopada – Adam Skoczylas, polski taternik, alpinista, himalaista i pisarz górski (ur. 1929)
- 3 grudnia – Eric Sandberg, szwedzki żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1884)
- 13 grudnia – Stanisław Mikołajczyk, premier RP w latach 1943-1944 (ur. 1901)
- 15 grudnia – Walt Disney, amerykański producent filmów animowanych (ur. 1901)
- 23 grudnia – Heimito von Doderer, austriacki pisarz (ur. 1896)
- 26 grudnia:
- Guillermo Stábile, argentyński piłkarz, wicemistrz świata z Urugwaju 1930 (ur. 1906)
- Christopher Dahl, norweski żeglarz, medalista olimpijski (ur. 1898)
- Herbert Otto Gille, niemiecki generał SS (ur. 1897)
- data dzienna nieznana:
- Hans Piesch, austriacki polityk i samorządowiec (ur. 1889)
Zdarzenia astronomiczne[edytuj | edytuj kod]
Nagrody Nobla[edytuj | edytuj kod]
- z fizyki – Alfred Kastler
- z chemii – Robert S. Mulliken
- z medycyny – Charles Huggins, Peyton Rous
- z literatury – Szmuel Josef Agnon, Nelly Sachs
- nagroda pokojowa – nagrody nie przyznano
Święta ruchome[edytuj | edytuj kod]
- Tłusty czwartek: 17 lutego
- Ostatki: 22 lutego
- Popielec: 23 lutego
- Niedziela Palmowa: 3 kwietnia
- Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 5 kwietnia
- Wielki Czwartek: 7 kwietnia
- Wielki Piątek: 8 kwietnia
- Wielka Sobota: 9 kwietnia
- Wielkanoc: 10 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 11 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 19 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 29 maja
- Boże Ciało: 9 czerwca
