Gigancik
| Patagona gigas[1] | |||
| (Vieillot, 1824) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Patagoninae | ||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
gigancik | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 tylko w sezonie lęgowym występuje przez cały rok | |||
Gigancik[5], koliber wielki[6] (Patagona gigas) – gatunek ptaka z rodziny kolibrowatych (Trochilidae), będący największym przedstawicielem całej rodziny, wielkością zbliżony do szpaka. Jest jedynym przedstawicielem monotypowej podrodziny gigancików (Patagoninae) i rodzaju Patagona[5]. Występuje wzdłuż łańcuchów górskich Andów – od południowo-zachodniej Kolumbii do południowego Chile.
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Gigancik występuje w zależności od podgatunku[7][8]:
- P. gigas peruviana – Andy od południowo-zachodniej Kolumbii (Nariño) na południe do północnego Chile (Tarapacá) i północno-zachodniej Argentyny (południowa do północnej Catamarci i Tucumán).
- P. gigas gigas – środkowe i południowe Chile (Atakama do Concepción i Valdivii, okazjonalnie na południe do Aisén) i środkowo-zachodnia Argentyna (na południe do Mendozy). Populacje południowe na zimę przemieszczają się na północ aż po północno-zachodnią Argentynę (Catamarca, Tucumán).
Wygląd[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała 21–23 cm. Długie skrzydła, pióra na wierzchu ciała ciemne, zielone, od spodu płowe, z białym kuprem i pokrywami podogonowymi. Spód ciała samicy w plamki.
Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Lata podobnie do jaskółki, często lotem ślizgowym. Potrafi zawisnąć w powietrzu, lecz najczęściej siada, kiedy pobiera pokarm. Agresywny koliber, często odpędza inne ptaki od kwiatów.
Środowisko[edytuj | edytuj kod]
Występuje na suchych, zakrzewionych płaskowyżach.
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gigancika za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana; w 1996 roku ptak ten opisywany był jako „rzadki” (uncommon). Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Patagona gigas, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Patagona, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-05-11] (ang.).
- ↑ Giant Hummingbird (Patagona gigas). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-07)]. (ang.).
- ↑ a b Patagona gigas, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Patagoninae Bonaparte, 1853 - giganciki (wersja: 2020-03-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-06-17].
- ↑ D. Lepage: Gigancik (Patagona gigas). Avibase. [dostęp 2021-11-24]. (pol.).
- ↑ I. Heynen, P. Boesman, G.M. Kirwan: Giant Hummingbird (Patagona gigas). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-05-19]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hummingbirds. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-06-17]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-06-17]. (ang.).