Gołook plamisty
| Phlegopsis nigromaculata[1] | |||
| (d’Orbigny & Lafresnaye, 1837) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
gołook plamisty | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Gołook plamisty[4] (Phlegopsis nigromaculata) – gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych (Thamnophilidae). Zasiedla Amazonię. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Podgatunki i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Wyróżnia się cztery podgatunki P. nigromaculata[2][5][6]:
- P. n. nigromaculata (d'Orbigny & Lafresnaye, 1837) – południowo-wschodnia Kolumbia, wschodni Ekwador, wschodnie Peru, północna Boliwia i południowo-zachodnia amazońska Brazylia
- P. n. bowmani Ridgway, 1888 – południowo-środkowa amazońska Brazylia i środkowa Boliwia
- P. n. confinis J. T. Zimmer, 1932 – wschodnio-środkowa amazońska Brazylia
- P. n. paraensis Hellmayr, 1904 – północno-wschodnia Brazylia na południe od Amazonki
Forma opisana jako P. barringeri okazała się hybrydą gołooka plamistego i gołooka czarnego (P. erythroptera)[2][6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi 16,5–17,5 cm, masa ciała 42–51 g[5]. Samiec i samica mają dookoła oka nieopierzoną, czerwoną skórę. Poza tym brązowe, pokryte dużymi, czarnymi plamami.
Zachowanie[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten podąża za mrówkami wojownicami w grupie do 20 ptaków i zjada wypłoszone przez nie zwierzęta. O tym, który ptak będzie pierwszy, decyduje wielkość i kolejność dziobania.
Status[edytuj | edytuj kod]
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gołooka plamistego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na wylesianie Amazonii[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Phlegopsis nigromaculata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Black-spotted Bare-eye (Phlegopsis nigromaculata). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ a b Phlegopsis nigromaculata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pithyini Ridgway, 1911 (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-11].
- ↑ a b K. Zimmer, M. L. Isler: Black-spotted Bare-eye (Phlegopsis nigromaculata). [w:] J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.) Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2015. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-13)]. (ang.).
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 352. ISBN 978-83-01-15733-3.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i materiały audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).