Godło górnicze

Pyrlik i żelosko (ostro zakończone narzędzie). W Polsce poza Górnym Śląskiem zwane perlik i żelazo. W heraldyce na spodzie leży żelosko a na nim pyrlik (choć i niewłaściwe formy, w odwrotnej kolejności się na herbach miejskich zdarzają).

Herb górniczy (godło górnicze) – zwany także kupla, górnicze młotki.

Herb składa się z dwóch skrzyżowanych narzędzi żelazka i perlika. Narzędzia koloru czarnego (sadza), tło zielone (chromoksyd).

Żelazo lub żelazko (żelosko) to narzędzie urabiające, ostro zakończone o kształcie klina, górna część trzonka wychodzi poza obrys metalowej części.

Perlik (pyrlik) ma obydwa końce płaskie i przekrój podłużny prostokątny, trzonek niewychodzący poza obrys metalowej części, rodzaj młotka, pyrlikiem uderzano w żelosko.

Wiele miast o górniczych tradycjach ma w herbach miejskich herb górniczy.

Kupla widnieje na mundurze górniczym, jest symboliką kopalń, miejsc, przedmiotów związanych z górnictwem a także np. klubów sportowych z górniczych regionów (np. Górnik Zabrze, Szachtjor Donieck).

Perlik (pod spodem) i żelazko (na wierzchu).

Herb Miasta Świętochłowice, w nim herb górniczy

Herb Miasta Wojcieszów mający wkomponowaną kuplę

Bibliografia

• Dorota Świtała-Trybek. Lokomotywy i wagoniki górnicze jako pamiątki historii oraz atrakcje turystyczne. „Turystyka Kulturowa”. 8, s. 35, 2014-08. ISSN 1689-4642. 

Linki zewnętrzne

• strona AGH o kupli
• niemiecka norma DIN 21800-100 przedstawiania symbolu Schlägel und Eisen