Goffer
| Geomys | |||
| Rafinesque, 1817[1] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – goffer równinny (G. bursarius) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
goffer | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Geomys pinetis Rafinesque, 1817 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Gatunki | |||
| |||
Goffer[9] (Geomys) – rodzaj ssaków z podrodziny Geomyinae w obrębie rodziny gofferowatych (Geomyidae).
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych i Meksyku[10][11].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała (bez ogona) 115–280 mm, długość ogona 50–120 mm; masa ciała 78–400 g; samce są zazwyczaj większe i cięższe od samic[10][12].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Rodzaj zdefiniował w 1817 roku francusko-amerykański przyrodnik Constantine Samuel Rafinesque na łamach The American Monthly Magazine and Critical Review[1]. Rafinesque wymienił dwa gatunki – Geomys pinetis Rafinesque, 1817 i Geomys cinerea Rafinesque, 1817 (= Mus bursarius G. Shaw, 1800) – nie wskazując gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1836 roku francuski chirurg i zoolog René Lesson na typ nomenklatoryczny wyznaczył goffera południowowschodniego (G. pinetis)[13].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Geomys: gr. γεω- geō- ‘ziemny’, od γη gē „ziemia, grunt”; μυς mus, μυός muos ‘mysz’[14].
- Diplostoma: gr. διπλοος diploos ‘podwójny’, od δυο duo ‘dwa’; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[15]. Gatunek typowy: Diplostoma fusca Rafinesque, 1817 (= Mus bursarius Shaw, 1800).
- Saccophorus: gr. σακκος sakkos ‘worek’; φερω pherō ‘nosić’[16]. Gatunek typowy: Mus bursarius Shaw, 1800.
- Pseudostoma: gr. ψευδος pseudos ‘fałszywy’; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[17]. Gatunek typowy: Mus bursarius Shaw, 1800.
- Ascomys: gr. ασκος askos skóra przerobiona na worek’ (tj. kieszeń); μυς mus, μυός muos ‘mysz’[18]. Gatunek typowy: Ascomys canadensis Lichtenstein, 1825 (= Mus bursarius Shaw, 1800).
- Mamgeomyscus: modyfikacja zaproponowana przez meksykańskiego przyrodnika Alfonso Luisa Herrerę w 1899 roku polegająca na dodaniu do nazwy rodzaju ssaków przedrostka Mam (od Mammalia)[19].
- Nerterogeomys: gr. νερτερος nerteros ‘niżej, poniżej’; rodzaj Geomys Rafinesque, 1817[7]. Gatunek typowy: †Geomys persimilis Hay, 1927.
- Parageomys: gr. παρα para ‘blisko, przy’; rodzaj Geomys Rafinesque, 1817[8]. Gatunek typowy: †Parageomys tobinensis Hibbard, 1944.
Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]
Do rodzaju goffer zaliczane są następujące występujące współcześnie gatunki[20][12][21][9]:
- Geomys bursarius (Shaw, 1800) – goffer równinny
- Geomys texensis Merriam, 1895 – goffer ilasty
- Geomys jugossicularis Hooper, 1940
- Geomys lutescens Merriam, 1890
- Geomys arenarius Merriam, 1895 – goffer pustynny
- Geomys knoxjonesi R.J. Baker & Genoways, 1975 – goffer płowy
- Geomys attwateri Merriam, 1895 – goffer teksaski
- Geomys personatus True, 1889 – goffer brunatny
- Geomys streckeri W.B. Davis, 1943
- Geomys tropicalis A.E. Goldman, 1915 – goffer tropikalny
- Geomys breviceps S.F. Baird, 1855 – goffer mniejszy
- Geomys brazensis W.B. Davis, 1938
- Geomys pinetis Rafinesque, 1817 – goffer południowowschodni
Opisano również gatunki wymarłe[22]:
- Geomys adamsi Hibbard, 1967[23] (Stany Zjednoczone; pliocen)
- Geomys anzensis Becker & J.A. White, 1981[24] (Stany Zjednoczone; pliocen/plejstocen)
- Geomys bisulcatus Marsh, 1871[25] (Stany Zjednoczone; pliocen)
- Geomys carranzai (Lindsay & Jacobs, 1985)[26] (Meksyk; pliocen)
- Geomys garbanii J.A. White & Downs, 1961[27] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
- Geomys floralindae Martin, Peláez-Campomanes, Honey, Marcolini & Akersten, 2011[28] (Stany Zjednoczone; pliocen)
- Geomys paenebursarius Strain, 1966[29] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
- Geomys parvidens B. Brown, 1908[30] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
- Geomys persimilis Hay, 1927[31] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
- Geomys quinni McGrew, 1944[32] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
- Geomys smithi Hibbard, 1967[33] (Stany Zjednoczone; pliocen)
- Geomys tobinensis (Hibbard, 1944)[34] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
- Geomys tyrioni Martin, 2016[35] (Stany Zjednoczone; plejstocen)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Rafinesque 1817 ↓, s. 45.
- ↑ Rafinesque 1817 ↓, s. 44.
- ↑ H. Kuhl: Beiträge zur Zoologie und vergleichenden Anatomie. T. 1. Frankfurt am Main: Verlag der Hermannschen Buchhandlung, 1820, s. 65. (niem.).
- ↑ T. Say: Journey by land from St. Louis to Council Bluff—Grand River—Plains at the sources of the Little Platte, the Nishnebottona. W: J. Edwin: Account of an expedition from Pittsburgh to the Rocky Mountains, performed in the years 1819 and '20. Cz. 1. Philadelphia: H.C. Carey and I. Lea, 1823, s. 406. (ang.).
- ↑ M.H.C.. Über äufsere Backentaschen an Nagethieren. „Abhandlungen der physikalischen Klasse der Königlich-Preussischen Akademie der Wissenschaften”. 1822–1823, s. 20, 1825. (niem.).
- ↑ A.L. Herrera: Sinonimia vulgar y cientifica de los principales vertebrados mexicanos. Mexico: Officina Tipografica de la Secretan’a de Foment, 1899, s. 26. (hiszp.).
- ↑ a b Ch.L. Gazin. The late Cenozoic vertebrate faunas from the San Pedro Valley, Ariz. „Proceedings of the United States National Museum”. 92 (3155), s. 507, 1942. (ang.).
- ↑ a b C.W. Hibbard. Stratigraphy and vertebrate paleontology of Pleistocene deposits of southwestern Kansas. „Bulletin of the Geological Society of America”. 55 (6), s. 735, 1944. DOI: 10.1130/GSAB-55-707. (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 223. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b M. Hafner: Family Geomyidae (Pocket Gophers). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 257–261. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Geomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-02-27].
- ↑ a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 199–200. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ R.-P. Lesson: Histoire naturelle générale et particulière des mammifères et des oiseaux découverts depuis le mort de Buffon. Oiseaux et mammifères. W: Complement des oeuvres de Buffon, ou histoire naturelle des animaux rares découverts par les naturalistes et les voyageurs depuis la mort de Buffon. T. 5. Paris: Roret, 1836, s. 460. (fr.).
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 293.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 238.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 615.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 593.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 124.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 25.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.12) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-01-08]. (ang.).
- ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 308–310. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Geomys Rafinesque, 1817, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-09-29] (ang.).
- ↑ Hibbard 1967 ↓, s. 120.
- ↑ J.J. Becker & J.A. White. Late Cenozoic geomyids (Mammalia: Rodentia) from the Anza-Borrego desert, southern California. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 1 (2), s. 212, 1981. DOI: 10.1080/02724634.1981.10011892. (ang.).
- ↑ O.Ch. Marsh. Notice of some new fossil mammals and birds from the Tertiary formation of the West. „The American journal of science and arts”. Third series. 2 (8), s. 121, 1871. (ang.).
- ↑ E.H. Lindsay & L.L. Jacobs. Pliocene small mammal fossils from Chihuahua, Mexico. „Paleontologia Mexicana”. 51, s. 15, 1985. (ang.).
- ↑ J.A. White & T. Downs. A new Geomys from the Vallecito Creek Pleistocene of California, with notes on variation in recent and fossil species. „Contributions in Science”. 42, s. 8, 1961. (ang.).
- ↑ R.A. Martin, P. Peláez-Campomanes, J.G. Honey, F. Marcolini & W.A. Akersten. Five million years of pocket gopher history in the Meade Basin of southwestern Kansas and northwestern Oklahoma. „Journal of Vertebrate Paleontology”. 31 (4), s. 870, 2011. DOI: 10.1080/02724634.2011.576729. (ang.).
- ↑ W.S. Strain. Blancan mammalian fauna and Pleistocene formations, Hudspeth County, Texas. „Bulletin of the Texas Memorial Museum”. 10, s. 36, 1966. (ang.).
- ↑ B. Brown. The Conard Fissure, a Pleistocene bone deposit in northern Arkansas: with descriptions of two new genera and twenty new species of mammals. „Memoirs of the American Museum of Natural History”. 9 (4), s. 194, 1908. (ang.).
- ↑ O.P. Hay. The Pleistocene of the western region of North America and its vertebrated animals. „Carnegie Institution of Washington Publication”. 322B, s. 136, 1927. (ang.).
- ↑ P.O. McGrew. An early Pleistocene (Blancan) fauna from Nebraska. „Publication. Field Museum of Natural History”. 9 (2), s. 49, 1944. (ang.).
- ↑ Hibbard 1967 ↓, s. 116.
- ↑ C.W. Hibbard. Stratigraphy and vertebrate paleontology of Pleistocene deposits of southwestern Kansas. „Geological Society of America Bulletin”. 55 (6), s. 736, 1944. DOI: 10.1130/GSAB-55-707. (ang.).
- ↑ R.A. Martin. Geomys tyrioni, a new species of early Pleistocene dwarf pocket gopher from the Meade Basin of southwestern Kansas. „Journal of Mammalogy”. 97 (3), s. 951, 2016. DOI: 10.1093/jmammal/gyw024. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- C.S. Rafinesque. Descriptions of seven new genera of North American Quadrupeds. „The American Monthly Magazine and Critical Review”. 2 (1), s. 44–46, 1817. (ang.).
- T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).
- C.W. Hibbard. New rodents from the Late Cenozoic of Kansas. „Papers of the Michigan Academy of Science, Arts, and Letters”. 52, s. 115–131, 1967. (ang.).