Gołook plamisty

Gołook plamisty
	Phlegopsis nigromaculata
	(d’Orbigny & Lafresnaye, 1837)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	chronkowate
Podrodzina	chronki
Plemię	Pithyini
Rodzaj	Phlegopsis
Gatunek	gołook plamisty
Synonimy
	Myothera nigro-maculata d’Orbigny & Lafresnaye, 1837;
	Myothera nigro-maculata d’Orbigny & Lafresnaye, 1837;
Podgatunki
	P. n. nigromaculata (d’Orbigny & Lafresnaye, 1837); P. n. bowmani Ridgway, 1888; P. n. confinis J.T. Zimmer, 1932; P. n. paraensis Hellmayr, 1904;
	P. n. nigromaculata (d’Orbigny & Lafresnaye, 1837); P. n. bowmani Ridgway, 1888; P. n. confinis J.T. Zimmer, 1932; P. n. paraensis Hellmayr, 1904;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gołook plamisty^[4] (Phlegopsis nigromaculata) – gatunek małego ptaka z rodziny chronkowatych (Thamnophilidae). Zasiedla Amazonię. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Podgatunki i zasięg występowania

Wyróżnia się cztery podgatunki P. nigromaculata^[2]^[5]^[6]:

P. n. nigromaculata (d’Orbigny & Lafresnaye, 1837) – południowo-wschodnia Kolumbia, wschodni Ekwador, wschodnie Peru, północna Boliwia i południowo-zachodnia amazońska Brazylia
P. n. bowmani Ridgway, 1888 – południowo-środkowa amazońska Brazylia i środkowa Boliwia
P. n. confinis J.T. Zimmer, 1932 – wschodnio-środkowa amazońska Brazylia
P. n. paraensis Hellmayr, 1904 – północno-wschodnia Brazylia na południe od Amazonki

Forma opisana jako P. barringeri okazała się hybrydą gołooka plamistego i gołooka czarnego (P. erythroptera)^[2]^[6].

Morfologia

Długość ciała wynosi 16,5–17,5 cm, masa ciała 42–51 g^[5]. Samiec i samica mają dookoła oka nieopierzoną, czerwoną skórę. Poza tym brązowe, pokryte dużymi, czarnymi plamami.

Zachowanie

Gatunek ten podąża za mrówkami wojownicami w grupie do 20 ptaków i zjada wypłoszone przez nie zwierzęta. O tym, który ptak będzie pierwszy, decyduje wielkość i kolejność dziobania.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje gołooka plamistego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na wylesianie Amazonii^[3].

Przypisy

↑ Phlegopsis nigromaculata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Black-spotted Bare-eye (Phlegopsis nigromaculata). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
↑ ^a ^b Phlegopsis nigromaculata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pithyini Ridgway, 1911 (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-11].
↑ ^a ^b K. Zimmer, M.L. Isler: Black-spotted Bare-eye (Phlegopsis nigromaculata). [w:] J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.) Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2015. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-13)]. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-11]. (ang.).

Bibliografia

David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 352. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i materiały audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Phlegopsis nigromaculata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Black-spotted Bare-eye (Phlegopsis nigromaculata). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).

[iucn-3] Phlegopsis nigromaculata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pithyini Ridgway, 1911 (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-11].

[hbwalive-5] K. Zimmer, M.L. Isler: Black-spotted Bare-eye (Phlegopsis nigromaculata). [w:] J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.) Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2015. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-13)]. (ang.).

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antbirds. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-11]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]