Grallistrix erdmani
| Olson, James, 1991 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Grallistrix erdmani |
| Zasięg występowania | |
 Kauaʻi, wyspa na której występowała Grallistrix erdmani | |
Grallistrix erdmani – wymarły gatunek sów z rodziny puszczykowatych (Strigidae), z rodzaju Grallistrix. W prehistorycznych czasach występował na wyspie Maui w archipelagu Wysp Hawajskich. Został on opisany na podstawie sfosylizowanych szczątków. Sowa ta charakteryzowała się stosunkowo krótkimi skrzydłami i długimi nogami. Budowa taka wskazuje na dietę złożoną ze zwinnych ptaków leśnych. Grallistrix erdmani wyginęła wraz z innymi przedstawicielami czwartorzędowej awifauny Hawajów najprawdopodobniej wkrótce po przybyciu na wyspy Polinezyjczyków, którzy sprowadzili ze sobą świnie i szczury polinezyjskie (Rattus exulans).
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Grallistrix erdmani była najmniejszą sową w swoim rodzaju. Posiadała dłuższe nogi niż podobnej wielkości gatunek Grallistrix orion występujący na wyspie Oʻahu. Była nieco mniejsza od puszczyka zwyczajnego (Strix aluco), a budową przypominała raczej krogulca (Accipiter nisus). Posiadała krótkie, zaokrąglone skrzydła oraz długie i cienkie nogi zakończone krótkimi aczkolwiek ostrymi pazurami. Czaszka Grallistrix erdmani była dość nietypowa jak dla sów, ponieważ posiadała oczodoły skierowane bardziej na boki niż inne gatunki z rodzaju Grallistrix[1].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Grallistrix erdmani z powodu swej anatomii przystosowany był najprawdopodobniej do polowania w gęstych lasach deszczowych. W przeciwieństwie do większości współczesnych sów, które łowią nocne ssaki, dostosował się do polowania na dzienne ptaki latające. Ich ciała pozwalały im na zwinne i szybkie manewry w gęstej roślinności[1][2].
Rozprzestrzenienie[edytuj | edytuj kod]
Szczątki Grallistrix erdmani odkryto w jaskini Owl Cave na wysokości 1402 metrów na wyspie Maui. Ich siedliskiem były prawdopodobnie stoki wulkanu Haleakalā i okolic. Sowa występowała również na sąsiedniej wyspie Molokaʻi, skąd rozprzestrzeniła się podczas uformowania się masywu Maui Nui w okresie plejstocenu[3]. Grallistrix erdmani wymarł prawdopodobnie w okresie od VI do XI wieku, wkrótce po przybyciu na wyspy Polinezyjczyków, którzy sprowadzili ze sobą świnie i szczury polinezyjskie (Rattus exulans). Czynnikiem determinującym wymieranie tego gatunku było niewątpliwie zakładanie przez te ptaki gniazd na ziemi[4].
Systematyka i historia badań[edytuj | edytuj kod]
Sfosylizowane szczątki Grallistrix erdmani zostały odkryte przez Storrsa L. Olsona i Helen F. James w 1986 roku na wyspie Maui. Wraz z pozostałymi trzema gatunkami został włączony do nowo powstałego rodzaju Grallistrix i opisany w 1991 roku w „Ornithological Monographs”[1].
Nie dokonano dotychczas analiz DNA szczątków rodzaju Grallistrix[5]. Ze względu na podobieństwo anatomiczne Olson i James określili, że najbliżej spokrewnione są z rodzajem Strix. Grallistrix erdmani najprawdopodobniej był bezpośrednio związany z gatunkiem Grallistrix orion występującym na wyspie Oʻahu, pomimo iż gatunek Grallistrix geleches żyjący na wyspie Molokaʻi był geograficznie najbliższy.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Olson i James 1991 ↓, s. 69–71
- ↑ Pratt 2005 ↓, s. 44.
- ↑ Olson i James 1991 ↓, s. 81.
- ↑ Olson i James 1991 ↓, s. 84.
- ↑ Slikas 2002, S. 958.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Storrs L. Olson, Helen Frances James, Descriptions of thirty-two new Species of Birds from the Hawaiian Islands, „Ornithological Monographs”, 45, 1991, ISBN 0-935868-54-2 [zarchiwizowane z adresu 2010-08-07] (ang.).
- Harold Douglas Pratt: The Hawaiian honeycreepers: Drepanidinae. Oxford University Press, 2005. ISBN 0-19-854653-X. (ang.).
- Alan C. Ziegler: Hawaiian natural history, ecology, and evolution. University of Hawaii Press, 2002. ISBN 0-8248-2190-4. (ang.).