Przejdź do zawartości

Góralkowate

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Góralkowate
Procaviidae
O. Thomas, 1892[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – góralek skalny (Procavia capensis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

góralkowce

Rodzina

góralkowate

Typ nomenklatoryczny

Procavia Storr, 1780

Synonimy
Rodzaje

4 rodzaje (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Góralkowate[11] (Procaviidae) – jedyna współcześnie występująca rodzina ssaków z rzędu góralkowców (Hyracoidea). Kopalne góralkowate znane są już od eocenu.

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Żyją w Afryce i na Bliskim Wschodzie[12][13].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Większość z nich jest wielkości kota domowego, od 30 do 70 cm długości. Ważą od 2 do 5 kg. Posiadają krótkie uszy i bardzo mały ogon.

Tryb życia

[edytuj | edytuj kod]

Nie kopią nor. Do ich diety należą niskie rośliny, larwy i owady. Góralkowate żyją w koloniach.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Do rodziny należą następujące występujące współcześnie rodzaje[14][15][12][11]:

Opisano również rodzaj wymarły[16]:

Kultura

[edytuj | edytuj kod]

O góralkowatych mowa jest w biblijnych księgach Starego Testamentu: Kpł 11,5; Pwt 14,7; Ps 104,18 oraz w Prz 30,26, w niektórych tłumaczeniach na języki indoeuropejskie często mylnie były brane za króliki, borsuki, a nawet jeże.

  1. Typ nomenklatoryczny: Hyrax Hermann, 1783 (= Procavia Storr, 1780).
  2. Typ nomenklatoryczny: Dendrohyrax J.E. Gray, 1868.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. O. Thomas. On the species of the Hyracoidea. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1892, s. 51, 1892. (ang.). 
  2. C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 91. (fr.).
  3. J.E. Gray. On the Natural Arrangment of Vertebrose Animals. „The London Medical Repository”. 15, s. 306, 1821. (ang.). 
  4. Ch.-L. Bonaparte: Saggio di una distribuzione metodica degli animali vertebrati. Roma: Antonio Boulzaler, 1831, s. 129. (wł.).
  5. R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 163. (fr.).
  6. E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clix. (niem.).
  7. Gray 1873 ↓, s. 38.
  8. Gray 1873 ↓, s. 43.
  9. T. Whitworth. The Miocene hyracoids of East Africa. „Fossil Mammals of Africa”. 7, s. 54, 1954. (ang.). 
  10. H.Н. Каландадзе & А.С. Раутиан: Система млекопитающих и историческая зоогеография. W: Филогенетика млекопитающих. Москва: Издательство Московского университета, 1992, s. 106. (ros.).
  11. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 22–23. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  12. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 116. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  13. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Family Procaviidae. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-30].
  14. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-08-20]. (ang.).
  15. Class Mammalia. W: Lynx Nature Books (A. Monadjem (przedmowa) & C.J. Burgin (wstęp)): All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 76. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  16. J.W. Kitching. A new giant hyracoid from the Limeworks Quarry, Makapansgat, Potgietersrus. „Palaeontologia africana”. 9, s. 91, 1965. (ang.). 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]