Hawulti

Hawulti
Państwo	Erytrea
Miejsce	Matara (Erytrea)
Typ obiektu	obelisk
Całkowita wysokość	5,5 m
Data budowy	III lub IV wiek n.e.
	Położenie na mapie Erytrei Hawulti
	14,674722°N 39,424722°E/14,674722 39,424722

Hawulti – obelisk pochodzący z wczesnego okresu starożytnego państwa Aksum (III lub IV wiek n.e.), zlokalizowany na stanowisku archeologicznym Matara (Erytrea). Obelisk jest najstarszym znanym obiektem, na którym zostały umieszczone inskrypcje w języku gyyz^[1].

Mierzy on 5,5 m wysokości, w jego górnej części zostały wyryte tarcza słoneczna i Księżyc. Edward Ullendorff przypisał te symbole bogini słońca Šamaš i bogowi księżyca Sinowi. Powyższe symbole oraz brak znaków samogłosek w inskrypcji języka gyyz pozwalają datować jego powstanie na około IV wiek n.e.^[2] Fragment, na którym zostały umieszczone inskrypcje, ma około 1 m szerokości^[1]. Według legendy inskrypcja została umieszczona na polecenie Króla Ageza dla uczczenia pamięci dzielnych przodków^[3].

Obelisk został odkryty przez zespół pod kierownictwem niemieckiego orientalisty Enno Littmanna w trakcie niemieckiej ekspedycji do Aksum (Etiopia) w 1906 roku^[4]. W trakcie prac archeologicznych w wyniku przesuwania złamał się na pół. Naprawa została dokonana przez włoski rząd kolonialny poprzez umieszczenie w obelisku dwóch żelaznych prętów^[4]. Obelisk został ponownie uszkodzony przez wojsko etiopskie w trakcie trwania wojny erytrejsko-etiopskiej w maju 2001^[5].

Przypisy

↑ ^a ^b Edward Ullendorff: The Obelisk of Matara. Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, 1951. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
↑ Edward Ullendorff: The Obelisk of Matara. Cambridge University Press, 1951, s. 28.
↑ Winta Woldeyesus: Hidden Treasures Of A Young Nation. 2010. [dostęp 2016-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-27)]. (ang.).
↑ ^a ^b Edward Ullendorff: The Obelisk of Matara. Cambridge University Press, 1951, s. 26.
↑ Ethiopian Army Destroys World Heritage. Hartford-hwp.com. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[Ullendorff-A-1] Edward Ullendorff: The Obelisk of Matara. Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, 1951. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[2] Edward Ullendorff: The Obelisk of Matara. Cambridge University Press, 1951, s. 28.

[3] Winta Woldeyesus: Hidden Treasures Of A Young Nation. 2010. [dostęp 2016-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-27)]. (ang.).

[Ullendorff-B-4] Edward Ullendorff: The Obelisk of Matara. Cambridge University Press, 1951, s. 26.

[5] Ethiopian Army Destroys World Heritage. Hartford-hwp.com. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]