Hotwheels sisyphus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hotwheels sisyphus
Liu et Zhang, 2024
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

Araneomorphae

Rodzina

worczakowate

Rodzaj

Hotwheels
Liu et Zhang, 2024

Gatunek

Hotwheels sisyphus

Zasięg występowania
Mapa występowania
Znane stanowiska; trójkątem oznaczono miejsce typowe

Hotwheels sisyphusgatunek pająka z rodziny worczakowatych, jedyny z monotypowego rodzaju Hotwheels. Endemiczny dla południowo-wschodnich Chin. Spotykany w jaskiniach.

Taksonomia[edytuj | edytuj kod]

A: samiec w widoku grzbietowym, B: samiec w widoku brzusznym, C i D: lewy szczękoczułek samca w widoku tylno-bocznym, E i F: struktury przędne na kądziołku przednio-bocznym
A i B: samica w widoku grzbietowym i brzusznym, B: samiec w widoku brzusznym, C i D: odsiebna część prawego odnóża ostatniej pary
Płytka płciowa samicy; A: widok brzuszny przed maceracją, B: widok grzbietowy przed maceracją, C: widok przedni przed maceracją, D: widok brzuszny po maceracji, E: widok grzbietowy, F: widok grzbietowy po maceracji, G: trajektoria przewodu kopulacyjnego; CD: przewód kopulacyjny, CO: otwór kopulacyjny, DSS: przewód spermateki wtórnej, FD: przewód zapłodnieniowy, H: kapturek, PS: spermateka pierwotna, SS: spermateka wtórna
Lewy nogogłaszczek samca w pobudzeniu; A: widok przednio-boczny, B: widok tylno-boczny, C: widok grzbietowy, D: widok przedni, E: wyrostek embolarny; C: konduktor, DTM: dystalna błona rurkowata, E: embolus, ED: przewód wytryskowy, EP1 i EP2: wyrostki embolarne, MA: apofyza medialna, MH: hematodocha medialna, R: radix, RTA: apofiza retrolateralna goleni, SD: nasieniowód bulbusa, ST: subtegulum, T: tegulum, TM: błona terminalna
Lewy nogogłaszczek samca w spoczynku; A: widok brzuszny, B: widok grzbietowy, C: widok przednio-boczny, D: widok tylno-boczny; C: konduktor, DTM: dystalna błona rurkowata, E: embolus, ED: przewód wytryskowy, EP1: wyrostek embolarny pierwszy, MA: apofyza medialna, R: radix, RTA: apofiza retrolateralna goleni, ST: subtegulum, T: tegulum, TM: błona terminalna

Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały po raz pierwszy w 2024 roku przez Liu Bo i Zhang Fenga na łamach „ZooKeys”. Jako lokalizację typową wskazano jaskinię Dayan w Yemachuan w powiecie Hezhang w chińskim Kuejczou. Nazwa rodzajowa pochodzi od Hot Wheels, marki zabawkowych samochodów, których to tory wyścigowe przypominać ma poskręcany embolus samca pająka. Epitet gatunkowy pochodzi od mitycznego Syzyfa – zataczający koło przewód kopulacyjny samicy pająka skojarzył się autorom z cyklicznością jego pracy[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Samce osiągają od 4,9 do 5,4 mm, a samice od 5,5 do 6 mm długości ciała. Podługowato-jajowaty karapaks ma ubarwienie żółtobrązowe z czarnymi bruzdą głowową i rozchodzącymi się promieniście rowkami. Wyraźnie widoczna jest na jego wierzchu podłużna jamka. Oczy pary przednio-środkowej leżą nieco bardziej z przodu niż pary przednio-bocznej, natomiast oczy par tylnych rozmieszczone są w prostym szeregu. Oczy tylno-boczne są płaskie i skośne. Szczękoczułki u samicy mają na przedniej krawędzi bruzdy pięć, a na tylnej jej krawędzi trzy zęby, natomiast u samca obie krawędzie mają po cztery zęby. Podługowato-owalne sternum ma prosty brzeg przedni i spiczasto wyciągnięty brzeg tylny. Odnóża są żółtobrązowe, o niewciętych krętarzach. Kolejność ich par od najdłuższej do najkrótszej to: IV, I, II, III. Nadstopia dwóch ostatnich par mają grzebienie do wyczesywania. Szara opistosoma (odwłok) ma u samca skutum zajmujące prawie całą przednią połowę jej długości i ponad połowę jej szerokości. Kądziołki przędne pary przednio-bocznej cechują się obecnością sześciu powiększonych gruczołów przędnych gruszkowatych[1].

Nogogłaszczki samca mają niezmodyfikowane udo i rzepkę, goleń zaopatrzoną w prawie dwukrotnie dłuższą od niej apofizę retrolateralną o zakrzywionym przednio-bocznie szczycie oraz gruszkowate cymbium o wierzchołku pozbawionym kolców. Hematodocha bazalna jest duża i dobrze wykształcona, natomiast hematodocha medialna mała. Większe od subtegulum tegulum ma osadzoną na tylno-bocznym wierzchołku, prawie dwukrotnie szerszą od niego, zakrzywioną i spiczastą apofyzę medialną, osadzony przednio-bocznie, duży, słabo zesklerotyzowany, półksiężycowaty, na krawędzi pogrubiony konduktor oraz osadzony między siódmą a ósmą godziną, długi, w części nasadowej skręcony w stronę przeciwną do ruchu wskazówek zegara embolus z wyposażoną w dwa wyrostki embolarne, w trakcie kopulacji rozdętą błoną terminalną. Odsiebna błona rurkowata łączy tegulum z radiksem i w czasie kopulacji rozdyma się do postaci kulistej. Przewód wytryskowy jest wyraźnie widoczny[1].

Genitalia samicy mają podługowato-owalną płytkę płciową z kapturkiem utworzonym przez przednie fałdy oraz dużymi i środkowo-bocznie umieszczonymi otworami kopulacyjnymi, długie i na przedzie prawie dwukrotnie szersze od spermatek pierwotnych przewody kopulacyjne zataczające w przednim i środkowym biegu okrąg, małe i kuliste wspomniane spermateki pierwotne oraz niewielkie spermateki wtórne[1].

Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]

Pająk ten zasiedla jaskinie[1].

Gatunek endemiczny dla południowo-wschodnich Chin, znany ze stoków góry Emei w Syczuanie, jaskiń Dayan i Daxiao w Kuejczou oraz jaskini Bailong w Junnanie[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Liu B., Zhang F.. Hotwheels gen. nov., a new ground spider genus (Araneae, Gnaphosidae) from southwest China. „ZooKeys”. 1189, s. 337-347, 2024. DOI: 10.3897/zookeys.1189.115996.