Hrabstwo Fryzji Wschodniej
| monarchia | |||
| 1464–1744 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Siedziba | |||
| Data powstania | |||
| Data likwidacji | |||
| Zarządzający | |||
Położenie na mapie Hrabstwo Fryzji Wschodniej w 1500 roku | |||
Hrabstwo Fryzji Wschodniej (fryz. Greefskip Eastfryslân, niderl. Graafschap Oost-Friesland) – historyczny kraj Świętego Cesarstwa Rzymskiego, istniejący w latach 1464–1744 we Fryzji Wschodniej w Europie Zachodniej, w obecnym północno-zachodnim zakątku Niemiec.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W średniowieczu Fryzowie cieszyli się szeroką autonomią, i zwierzchnictwo Świętego Cesarstwa Rzymskiego pozostawało nominalne, jednakże zarazem nie posiadali silnej scentralizowanej organizacji państwowej, aż do XV wieku, kiedy udało się objąć władzę rodowi Cirksena[1]. W 1464 Ulryk I został pierwszym hrabią Fryzji Wschodniej, tym samym założycielem hrabstwa[1].
Nawiązując do dawnych tradycji, Hrabstwo Fryzji Wschodniej posiadało wyjątkowy wówczas ustrój, w którym władza hrabiów i książąt była ograniczona przez stany, w których reprezentowani byli także wolni chłopi[2].
W XVI wieku do Fryzji Wschodniej dotarła reformacja. W 1542 regentka Anna Oldenburska mianowała polskiego działacza reformacyjnego Jana Łaskiego proboszczem w stołecznym Emden, który w 1544 przyjął także urząd superintendenta[3]. Łaski zorganizował struktury kościoła kalwińskiego we Fryzji Wschodniej, pełniąc stanowisko do 1548[4]. Ostatecznie kalwinizm zdominował jedynie zachodnią część hrabstwa, we wschodniej przeważył luteranizm[1]. W drugiej połowie XVI wieku w hrabstwie osiedliło się wielu kalwinistycznych uchodźców religijnych z Niderlandów[1].
Fryzja Wschodnia utrzymywały kontakty handlowe z Polską. W 1585 okręty wschodniofryzyjskie stanowiły 24% okrętów płynących z Gdańska przez cieśninę Sund do zachodniej Europy, mniej tylko od holenderskich[5].
W 1654 hrabia Enno Ludwik przyjął tytuł księcia. Po bezdzietnej śmierci księcia Karola Edzarda i wygaśnięciu rodu Cirksena w 1744 Fryzję Wschodnią zajęły Prusy[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Ostfriesland [online], www.niedersachsen.de [dostęp 2019-12-17] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-01].
- ↑ GESCHICHTE DER LANDSCHAFT - Ostfriesische Landschaft [online], www.ostfriesischelandschaft.de [dostęp 2019-12-17].
- ↑ Cyprian Walewski, Jan Łaski, reformator Kościoła: wiadomość historyczno-bibliograficzna, Warszawa, w drukarni Józefa Bergera, 1872, s. 5-6
- ↑ Ibid., s. 6
- ↑ Jan Rutkowski: Zarys gospodarczych dziejów Polski w czasach przedrozbiorowych. Poznań: 1923, s. 209.