Ichthys
Ichthys pisany też ichtys – w języku starogreckim oznacza „ryba” (ἰχθύς, ΙΧΘΥΣ). Jest znakiem pierwszych chrześcijan i symbolizuje Jezusa Chrystusa. To akrostych, czyli słowo, które można utworzyć z pierwszych liter wyrazów w zdaniu. Ichthys (ΙΧΘΥΣ) składa się ze starogreckich słów:
- ΙΗΣΟΥΣ, Ἰησοῦς (Iēsoûs) – Jezus
- ΧΡΙΣΤΟΣ, Χριστὸς (Christós) – Chrystus
- ΘΕΟΥ, Θεοῦ (Theoû) – Boga
- ΥΙΟΣ, Υἱὸς (Hyiós) – Syn
- ΣΩΤΗΡ, Σωτήρ (Sōtér) – Zbawiciel
Historia
[edytuj | edytuj kod]Ryba jako symbol znana była jeszcze w czasach przedchrześcijańskich. Już w kulturach starożytnego Wschodu wizerunek ryby miał charakter symboliczny.[1]
W czasie prześladowań pierwszych chrześcijan, podobizna ryby była ich znakiem rozpoznawczym. Ryba jako symbol Chrystusa posiada dwojakie odniesienie: po pierwsze – łączy się z chrztem, gdyż żywiołem ryby jest woda; po drugie – ma odniesienie do eucharystii, która jest świętym pokarmem chrześcijan. Na malowidłach w katakumbach ryba jest symbolem eucharystii. Do IX wieku na wszystkich przedstawieniach Ostatniej Wieczerzy, ryba znajduje się obok chleba i kielicha (ma to też swoje uzasadnienie w Biblii, ryba jako pokarm błogosławiony przez Jezusa pojawia się wielokrotnie w Ewangeliach). Jako symbol chrześcijaństwa była używana znacznie wcześniej niż krzyż, który tak ważnym symbolem stał się dopiero w IV wieku[potrzebny przypis] - i do dziś jest używana.
Od końca XX wieku można zaobserwować renesans znaku Ichthys i to nie tylko wśród zielonoświątkowców, innych denominacji protestanckich, czy Koptów, ale także coraz częściej wśród katolików. Krzyż jest znakiem męki Chrystusa i jego śmierci, a ryba jest znakiem życia, stąd też jej popularność zwłaszcza wśród współczesnej młodzieży chrześcijańskiej. Symbol ten można zauważyć na niektórych samochodach, a wielki pomnik w kształcie ryby zbudowano jako "Bramę trzeciego tysiąclecia" nad Jeziorem Lednickim – miejscu dorocznych spotkań religijnych polskiej młodzieży katolickiej (w czerwcu) i ludzi starszych (we wrześniu). Ichthys umieszczono także w logotypie stacji religia.tv koncernu ITI. W połączeniu z krzyżem stanowi symbol Kościołów starokatolickich.
Znak ten może również w interpretacjach astrologicznych oznaczać erę Ryb, która dobiega końca a następna po niej jest era Wodnika.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ IX Interpretacja sensu sztuk plastycznych, [w:] Friedrich Wilhelm Diechmann , Archeologia chrześcijańska, Elżbieta Jastrzębowska (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 142, ISBN 83-0111426-6 (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Franz Joseph Dölger, ICHTHYS Nachdruck/Reprint in 6 Bänden (Band 5 in 2 Bänden) Oberhausen/Duisburg 1999-2000, Peter W. Metzler Verlag, Buch- und Medienversand Peter Metzler, Deutschland/Germany. Language: German. Themen/Content: Archäologie, Patristik, Christentum, Religionen und Kulturen der Antike.