Ideologia zerowej redundancji
Ideologia zerowej redundancji lub ideologia antyredundancji[1] – pogląd językowy zakładający, że stosowanie pleonazmów i innych form nadmiarowości językowej jest niewłaściwe. Zwolennicy tego poglądu wychodzą z założenia, że takich konstrukcji powinno się unikać[1][2].
Wiedza lingwistyczna wskazuje na to, że obecność elementów redundantnych jest typową i naturalną cechą struktury języka[1][2][3]. Redundancja występuje w każdym języku, przy czym bywa spotykana na różnych płaszczyznach (w tym np. w morfologii)[1]. W niektórych przypadkach efekt redundancji językowej jest nieunikniony, np. w konstrukcjach gramatycznych[2][4] takich jak „ta piękna wioska” (chorw. to lijepo selo), gdzie poszczególne składniki wyrażenia niosą powtórzoną informację o rodzaju, liczbie i przypadku gramatycznym[1][5]. Podobnie w angielskim zdaniu „there are two books” (liczba mnoga jest wyrażana trzy razy – poprzez formę are, liczebnik two i sufiks -s)[6]. Redundancja ułatwia dekodowanie przekazu i porozumiewanie się (np. kiedy dana osoba szybko mówi, ma wadę wymowy, posługuje się innym dialektem czy też rozmówca ma problemy ze słuchem)[1].
Redundancja może także służyć nadaniu wypowiedzi dodatkowego zabarwienia stylistycznego[2]. Czasem wyraża pewne znaczenia pragmatyczne[7]. Nadmiarowość opcjonalna, łatwa do wyeliminowania, jest jednak typowym przedmiotem krytyki normatywnej, która sprzeciwia się rozwlekłości stylu, stosowaniu pleonazmów i powtórzeń[4], a posługiwanie się nią bywa uważane za oznakę braku wykształcenia[2]. W odróżnieniu od redundancji obligatoryjnej, przejawiającej się wyłącznie na płaszczyźnie gramatyki, redundancja opcjonalna może przybierać również charakter leksykalny (przede wszystkim powtórzenia), dyskursywny bądź sytuacyjny (przekazywanie informacji wynikających z kontekstu)[4]. Redundancja w gramatyce nie daje się wyeliminować, gdyż prowadziłoby to do niegramatyczności wyrażeń; nie spotyka się zatem z krytyką[1].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Starčević, Kapović i Sarić 2019 ↓, s. 312.
- ↑ a b c d e Filip Berlengi, Prescriptivism and Language Ideologies: A Comparison between Croatian and English Usage Guides, Uniwersytet w Zagrzebiu, 2018, s. 10, 22 (ang.).
- ↑ Kapović, Starčević i Sarić 2016 ↓, s. 63–64.
- ↑ a b c Pál 2005 ↓, s. 56–58.
- ↑ Kapović, Starčević i Sarić 2016 ↓, s. 63.
- ↑ Ana Lado, Teaching Beginner ELLs Using Picture Books: Tellability, Thousand Oaks: Corwin Press, 2012, s. 35, ISBN 978-1-4522-3523-3, OCLC 1007860261 (ang.).
- ↑ Starčević, Kapović i Sarić 2019 ↓, s. 313.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Mate Kapović, Anđel Starčević, Daliborka Sarić, O preskripciji i preskriptivizmu u Hrvatskoj, [w:] Barbara Kryżan-Stanojević (red.), Jezična politika: između norme i jezičnog liberalizma, Zagreb: Srednja Europa, 2016, s. 45–67, ISBN 978-953-7963-47-7, OCLC 970772545 (chorw.).
- Heltai Pál, Explicitation, Redundancy, Ellipsis and Translation, [w:] Krisztina Károly, Ágota Fóris (red.), New Trends in Translation Studies: In Honour of Kinga Klaudy, Budapest: Akadémiai Kiadó, 2005, s. 45–75, ISBN 978-963-05-8257-5, OCLC 63519254 (ang.).
- Anđel Starčević, Mate Kapović, Daliborka Sarić, Jeziku je svejedno, Zagreb: Sandorf, 2019, ISBN 978-953-351-115-3, OCLC 1126555222 (chorw.).