Iskui Abalan
Data i miejsce urodzenia |
23 grudnia 1970 |
---|---|
Pochodzenie | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
![]() |
Iskui Mirykauna Abalan (biał. Іскуі Мірыкаўна Абалян, Iskui Mirykauna Abalan; ros. Искуи Мириковна Абалян, Iskui Mirikowna Abalan); ur. 23 grudnia 1970 we Frunzem) – mieszkająca na Białorusi piosenkarka pochodzenia ormiańskiego, wykonawczyni muzyki rozrywkowej z gatunku pop i jazz, prowadząca i uczestniczka wielu białoruskich telewizyjnych programów muzycznych. Wykonuje piosenki głównie w języku rosyjskim, a jej występy charakteryzują się bogatą choreografią i wymyślnymi strojami. Występowała na Białorusi, w Federacji Rosyjskiej i Ukrainie. Od 2015 roku krajowa ambasadorka dobrej woli UNHCR na Białorusi. Do 2020 roku pozostawała w dobrych relacjach z białoruskimi władzami, często uczestniczyła w rządowych imprezach propagandowych. W czasie protestów w 2020 roku opublikowała krytyczny wobec władzy komentarz, w wyniku czego straciła możliwość występowania na Białorusi i została de facto wyeliminowana z życia publicznego. Od tego czasu kontynuuje swoją działalność artystyczną w internecie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się 23 grudnia 1970 roku we Frunzem (obecnie Biszkek), w Kirgiskiej SRR, w ZSRR[1]. Ma ormiańskie pochodzenie etniczne[2]. Jej ojciec jest architektem, matka – pracownicą służby zdrowia[3]. Według informacji podanej na stronie UNHCR, rodzina Abalan dotknięta była przymusową migracją, najpierw w wyniku „długotrwałego konfliktu etnicznego na Kaukazie Południowym”, a później „niepewności i przemocy na Ukrainie”[4].
W wieku dwóch lat Iskui wraz z rodziną przeprowadziła się do Smoleńska[3], gdzie skończyła szkołę ogólnokształcącą[2] i Dziecięcą Szkołę Muzyczną nr 1 im. Michaiła Glinki w klasie fortepianu[5]. W latach 1986–1990 uczyła się w Smoleńskiej Szkole Muzycznej w klasie teorii muzyki[1] (według innego źródła skończyła tę szkołę w 1986 roku[5]). W 1990 roku zamieszkała w Białoruskiej SRR i podjęła studia w Białoruskim Konserwatorium Państwowym[3]. W 1995 roku ukończyła tę uczelnię ze specjalnością dyrygent chóru, wykładowca dyscyplin chórowych. Pracowała jako kierowniczka chóru w Mohylewskim Liceum Muzyki i Choreografii, solistka studia „Remiks” Mohylewskiej Filharmonii Obwodowej[1]. W 2004 roku zamieszkała w Mińsku[6]. W 2006 roku była kierowniczką artystyczną zespołu estradowego w Centrum Kultury i Sztuki Obwodu Mohylewskiego[7]. Otrzymała tytuł artystki-wokalistki wyższej kategorii Mohylewskiej Filharmonii Obwodowej[8]. Prawdopodobnie na początku 2019 roku zakończyła pracę w Filharmonii[a].
Działalność artystyczna
[edytuj | edytuj kod]
Karierę muzyczną rozpoczęła w 1996 roku, zwyciężając w konkursie telewizyjnym „Zornaja Rostań”[9]. W ciągu kolejnych lat zdobywała liczne nagrody na festiwalach w kraju i za granicą. Reprezentowała Białoruś w Międzynarodowym Konkursie Młodych Wykonawców Festiwalu „Słowiański Bazar” (Witebsk, 1996)[3], uczestniczyła w festiwalach „Złoty Szlagier” (Mohylew, 1997, 1998), „Discovery 1998”[1] (Warna, Bułgaria[6]). Na konkursie „Pamukkale 1997” w Turcji otrzymała dyplom FIDOF za znaczny potencjał twórczy[1].
Pod wpływem sukcesów piosenkarka zaczęła na poważnie tworzyć zespół muzyczny i przygotowywać repertuar[5]. W 1999 roku założyła grupę baletową „Prajd” z myślą o wzbogaceniu swoich występów o choreograficzne show[9]. Na początku XXI wieku przedstawiła swoje pierwsze projekty solowe i zorganizowała koncerty[5]. W roku 2000 zrealizowała projekt solowy „Raznocwietnyje sny”, w 2002 roku – projekt solowy „Wiecznaja wiesna”[10].
Od momentu przeprowadzki do Mińska w 2004 roku regularnie brała udział w programach telewizyjnych, takich jak: „Na pieriekriostkach Jewropy”, „Chit-momient”, „Piesnia goda Biełarusi”, „Sieriebrianyj grammofon”[5], „Muzykalnyj ring”[9]. Występowała jako ekspertka w projekcie „Ja poju”[2].
W 2007 roku wydała swoją pierwszą płytę: „Drugaja żyzń”[5]. Kolejnym jej projektem solowym były „Tancy bojcowych rybok”[9]. W latach 2007–2010 realizowała serię autorskich projektów poświęconych Walentynkom: „Eto prosto lubow’”, „14 swidanij”, „Lubow’ prawit mirom”, „Goroskop lubwi”[10]. W 2011 roku, z okazji 15-lecia kariery muzycznej, wydała drugą płytę: „Zołoto” i zorganizowała koncert jubileuszowy. Podobnie, w 2016 roku – z okazji 20-lecia – wydała trzecią płytę: „Gieomietrija czuwstw” i wystąpiła na scenie w Pałacu Republiki w Mińsku. W 2017 roku ukazała się jej kolejna płyta: „Gieomietrija lubwi”[5].
Do 2020 roku Iskui Abalan wystąpiła na ponad 300 koncertach. Każdego roku dawała ok. 11 koncertów solowych, na które każdorazowo przychodziło ponad 5000 ludzi[9]. Występowała na Białorusi, w Federacji Rosyjskiej i Ukrainie[1]. W 1998 roku wystąpiła podczas Dni Kultury Białorusi w Federacji Rosyjskiej, a w 2009 roku – w Armenii[9]. Uczestniczyła w festiwalach: „Mołodeczno”, „Słowiański Bazar”, „Złoty Szlagier”[5]. Co roku organizowała w Pałacu Republiki w Mińsku koncerty z okazji Walentynek[11]. Organizowała trasy koncertowe po miastach i miasteczkach obwodu mohylewskiego, w tym na terenach dotkniętych stutkami katastrofy w Czarnobylu. Występowała w ośrodkach wiejskich przy okazji obchodów Dnia Matki, Dnia Zwycięstwa i Dnia Rolników. Corocznie dawała koncert dobroczynny na rzecz sierot i inwalidów[9].
Ambasadorka dobrej woli UNHCR
[edytuj | edytuj kod]Iskui Abalan w 2013 roku rozpoczęła współpracę z Wysokim komisarzem Narodów Zjednoczonych do spraw uchodźców (UNHCR), a w 2015 roku została oficjalnie mianowana krajową ambasadorką dobrej woli UNHCR na Białorusi[5]. W 2016 roku dołączyła do ogólnoświatowej kampanii #WithRefugees wzywającej światowych przywódców do reakcji na międzynarodowy kryzys migracyjny, a także zachęcała swoich przyjaciół, rodzinę i fanów do podpisania petycji w tej sprawie. Co roku spotykała się z rodzinami i dziećmi uchodźców na Białorusi oraz udzielała im wsparcia. Abalan brała także udział w kampanii UNHCR #IBelong i wspólnie z Przedstawicielstwem UNHCR na Białorusi wspierała wysiłki na rzecz wyeliminowania bezpaństwowości, w tym przystąpienia Białorusi do Konwencji ONZ o statusie bezpaństwowców z 1954 roku oraz Konwencji o ograniczeniu bezpaństwowości z 1961 roku. W 2019 roku dołączyła do prowadzonej przez UNHCR kampanii przeciwko przemocy ze względu na płeć, zwłaszcza wobec uchodźców i osób ubiegających się o azyl. Przemawiała na otwarciu Pokoju Kryzysowego w Grodnie, otwartego przy wsparciu UNHCR i wsparciu finansowym Ambasady Stanów Zjednoczonych w Mińsku. W imieniu UNHCR dołączyła również do #16DaysofActivism, aby wyrazić sprzeciw wobec przemocy domowej[4].
Relacje z władzą i sytuacja po 2020 roku
[edytuj | edytuj kod]
Iskui Abalan przez wiele lat wspierała swoimi występami władzę Alaksandra Łukaszenki. Każdego roku uczestniczyła w prorządowych koncertach o charakterze propagandowym, takich jak: „Za Biełaruś”, „My – biełarusy!”, „Biełaruś – eto my!”, które odbywały się nie tylko na Białorusi, ale też w sąsiadujących z Białorusią miastach w Rosji: Smoleńsku i Briańsku. Za tę działalność otrzymała w 2006 roku Gramotę Pochwalną Zgromadzenia Narodowego Białorusi. Występowała także na koncertach rządowych organizowanych z okazji Dnia Niepodległości i Dnia Zwycięstwa[9]. Podobnie jak większość artystów rosyjskojęzycznej estrady na Białorusi, była w swoich publicznych wypowiedziach dość apolityczna i nie komentowała spraw społecznych w kraju[11]. Dzięki dobrym relacjom z władzą mogła m.in. występować w państwowej telewizji i regularnie koncertować w jednym z najbardziej prestiżowych gmachów państwowych – w Pałacu Republiki w Mińsku[5].
Sytuacja zmieniła się w 2020 roku, gdy na Białorusi wybuchły masowe, wielomięsięczne protesty po sfałszowanych wyborach prezydenckich. Po tym, jak 12 listopada został na ulicy zabity przez siły bezpieczeństwa jeden z uczestników protestów – Raman Bandarenka , Iskui Abalan napisała w mediach społecznościowych:
To koniec. Życie się skończyło. Ile jeszcze ofiar potrzebuje ten reżim?
Po tym zdarzeniu Abalan straciła możliwość publicznych występów na Białorusi i została de facto wyeliminowana z życia publicznego[12]. Przestała być zapraszana na państwowe imprezy oraz straciła możliwość organizowania koncertów w Pałacu Republiki[5]. Stała się też od tego czasu obiektem agresywnej krytyki w państwowych mediach[13][14]. Między lutym 2020 i marcem 2021 roku z internetu zniknęła osobista strona internetowa Iskui Abalan[5].
Nie mogąc występować na żywo, Iskui Abalan rozpoczęła kontynuację swojej działalności artystycznej w internecie. W 2021 roku po raz pierwszy zorganizowała swój coroczny koncert walentynkowy za pośrednictwem internetowego streamingu[11].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]
Repertuar Iskui Abalan opiera się na popularnych piosenkach wykonywanych głównie w językach rosyjskim i angielskim[1], rzadziej w białoruskim, ormiańskim, włoskim i francuskim[2]. Wykonuje utwory wielu białoruskich kompozytorów i poetów, takich hak: Ihar Łuczanok, Waleryj Iwanou, Leanid Zachleuny i Alaksandr Lahczyłau. Sama również komponowała muzykę do twórczości wielu poetów, m.in.: „Sołnce mojo” do wiersza Mariny Cwietajewej, „Wsio ostanietsia” do wiersza J. Chrustalowa, „Tolko dla tiebia” do wiersza A. Suchariewa. Jej repertuar obejmuje ponad 100 utworów białoruskich autorów, a także popularne piosenki dawnych lat, światowe przeboje i utwory samej piosenkarki[9]. Do najbardziej znanych należą Eto prosto lubow′, Wsio ostanietsia, Wiecznaja wiesna, Twoi głaza, Drugaja żyzń[1] (z A. Patlisem)[6], Diewuszka uchodit iz doma, Sierdce bjotsia[1].
Charakterystycznymi elementami występów Iskui Abalan są: dynamiczna, samodzielnie przygotowana reżyseria, profesjonalne kompozycje choreograficzne i egzotyczne kostiumy sceniczne[5][9]. Według Lilii Kamluk z czasopisma „Narodnaja Hazieta”, piosenkarka wypracowała swój niepowtarzalny styl w sposobie wykonywania piosenek, stroju i zachowaniu wśród publiczności[2]. Abalan twierdzi, że w czasie występów jest otwarta na eksperymenty i dopuszcza prawie wszystko, włącznie z groteską i humorem[3].
Dyskografia
[edytuj | edytuj kod]- Album CD Drugaja żyzń (2006[1], według innych źródeł 2007[6] lub 2008[15]); płyta zawierała m.in. piosenkę pod tym samym tytułem wykonaną wraz z Alaksandrem Patlisem, uważaną za jeden z najbardziej znanych utworów artystki[1][5];
- album CD Zołoto (23 listopada 2011[16]);
- album CD Gieomietrija lubwi (16 sierpnia 2017; album zawierał najlepsze utwory poprzednich dwóch lat, a także nowe kompozycje[17]);
- singiel Stań moim wriemieniem (2016[15]);
- singiel Nie wierniosz (2017[15]);
- singiel Ty moja sobstwiennost’ (2017[15]);
- piosenka Sierdce bjotsia (w zbiorze Piesnia goda Biełarusi. Piesni uchodiaszczej osieni, 2005[1]);
- piosenka Drugaja żyzń (duet z A. Patlisem, w zbiorze Pieriekriostki Jewropy, 2005[1]);
- piosenka Diewuszka uchodit iz doma (w zbiorze Zołotaja dwadcatka. Wiesna 2006, 2006[1]).
Iskui Abalan wystąpiła także w teledyskach: Molbiert i Nocznyje dożdi (reż. Anatol Wieczar), a także Drugaja żyzń (reż. A. Butar, 2005)[1].
Odznaczenia i nagrody
[edytuj | edytuj kod]Nagrody artystyczne
[edytuj | edytuj kod]- Pierwsza nagroda w kategorii „Wokal Estradowy” w Narodowym Konkursie Telewizyjnym Młodych Artystów Estrady „Zornaja Rostań” (Mińsk, 1996)[18][9];
- Dyplom i trzy nagrody specjalne w Międzynarodowym Konkursie Młodych Wykonawców Piosenki Estradowej Międzynarodowego Festiwalu „Słowiański Bazar” (Witebsk, 1996)[18][9];
- 3. nagroda i nagroda publiczności w Międzynarodowym Konkursie Młodych Wykonawców „Wilno 1996”[18][9];
- dyplom FIDOF za znaczny potencjał twórczy na Międzynarodowym Festiwalu Tureckiej Muzyki i Kultury „Pamukale” (Pamukale, Turcja, 1997)[18][9];
- Grand Prix i nagroda publiczności w konkursie młodych wykonawców na Międzynarodowym Festiwalu Muzycznym „Złoty Szlagier” (Mohylew, 1997)[18][9];
- I nagroda Międzynarodowego Konkursu Piosenki „Discovery 1998”[18][9].
- nagroda w internetowym konkursie popularności „Złote Ucho” białoruskiej stacji radiowej Alfa-radio (wielokrotnie, m.in. 2005[19], 2006[20], 2007[21], 2009[22]).
Odznaczenia państwowe
[edytuj | edytuj kod]- Gramota Pochwalna Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi (31 marca 2006) – za wielki wkład w realizację polityki społecznej Republiki Białorusi i zasługi dla rozwoju kultury narodowej[7];
- Medal „Za Zasługi w Pracy” (10 stycznia 2014) – za sumienną, owocną pracę, wysokie osiągnięcia twórcze (…), znaczący wkład osobisty w rozwój sfery kultury (…), realizację polityki informacyjnej państwa, aktywność w życiu publicznym[8];
- Honorowy Tytuł „Zasłużony Artysta Republiki Białorusi” (listopad 2018)[23].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Iskui Abalan była zamężna z białoruskim producentem muzycznym Andrejem Kaliną[24]. W 1999 roku[5] urodziła się jej córka Ksenia[3]. W 2014 roku wyszła za mąż po raz drugi, a rok później urodziła się jej druga córka[5] Sonia[25]. Abalan ma siostrę o imieniu Asmik, która jest projektantką, mieszka i pracuje w Moskwie[3].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Biografia Iskui Abalan zniknęła ze strony internetowej Mohylewskiej Filharmonii Obwodowej między 26 stycznia 2019 a 4 maja 2019 roku, co można ustalić na podstawie historii jej zarchiwizowanych wersji. Patrz: Искуи Абалян. Mohylewska Filharmonia Obwodowa. [dostęp 2025-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-26)]. (ros.).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Камлюк 2008 ↓, s. 7
- ↑ a b c d e Людмила Минкевич: Певица Искуи АБАЛЯН: “Стиль — это не только внешний вид”. Narodnaja Hazieta, 2013-08-24. [dostęp 2025-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-27)]. (ros.).
- ↑ a b c d e f g Владимир Репик: Искуи Абалян: «Когда меня рассматривают, я комплексую…». Wieczernij Bobrujsk, 2011-10-01. [dostęp 2025-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-11-27)]. (ros.).
- ↑ a b Iskui Abalyan. UNHCR. [dostęp 2025-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-10)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Биография. Официальный сайт Искуи Абалян. [dostęp 2025-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-17)]. (ros.).
- ↑ a b c d Абалян Искуи. experty.by. [dostęp 2025-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-01-14)]. (ros.).
- ↑ a b Г. Навіцкі: Постановление Президиума Совета Республики Национального собрания Республики Беларусь от 31 марта 2006 г. №257-ПСР3. pravo.levonevsky.org, 2006-03-31. [dostęp 2025-02-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-29)]. (biał.).
- ↑ a b А. Лукашэнка: Указ Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 10 студзеня 2014 г. № 10. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2014-01-10. [dostęp 2025-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-03-13)]. (biał.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Искуи Абалян. Mohylewska Filharmonia Obwodowa. [dostęp 2025-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-26)]. (ros.).
- ↑ a b Сольные проекты. Официальный сайт Искуи Абалян. [dostęp 2025-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-22)]. (ros.).
- ↑ a b c Як беларускія пратэсты змянілі лёсы акцёраў і спевакоў. Nasza Niwa, 2021-07-27. [dostęp 2025-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-03-24)]. (biał.).
- ↑ Елена Доронина: Груздевы и невестка Лукашенко: кто захватил эстраду Беларуси. Deutsche Welle, 2023-07-23. [dostęp 2025-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-02-15)]. (ros.).
- ↑ Психолог из Риги: осознаёт ли Искуи Абалян, что ставит мир на белорусских улицах под угрозу, когда допускает подобные ошибки?. Stalicznaje Telebaczannie, 2021-07-04. [dostęp 2025-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-04-18)]. (ros.).
- ↑ Григорий Азарёнок об Искуи Абалян: засветилась в белорусской студии, которая содержится за наш с вами счёт, и для неё все нормально. Stalicznaje Telebaczannie, 2021-06-04. [dostęp 2025-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-04-18)]. (ros.).
- ↑ a b c d Дискография. Официальный сайт Искуи Абалян. [dostęp 2025-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-22)]. (ros.).
- ↑ Золото. Официальный сайт Искуи Абалян. [dostęp 2025-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-11)]. (ros.).
- ↑ Геометрия любви. Официальный сайт Искуи Абалян. [dostęp 2025-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-05)]. (ros.).
- ↑ a b c d e f Награды. Официальный сайт Искуи Абалян. [dostęp 2025-03-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-22)]. (ros.).
- ↑ Знай наши “Золотые уши”!. Biełaruś Siegodnia. [dostęp 2025-04-17]. (ros.).
- ↑ Белорусским музыкантам дали по "уху". Komsomolskaja prawda, 2006-03-23. [dostęp 2025-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-04-17)]. (ros.).
- ↑ Определены лауреаты третьей музыкальной радиопремии “Золотое ухо”. volozhin.com. [dostęp 2025-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-12-13)]. (ros.).
- ↑ Екатерина Сиделова: В Минске раздали "золотые уши": акция "Альфа-радио". radioportal.ru, 2009-04-23. [dostęp 2025-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-06)]. (ros.).
- ↑ Государственных наград удостоены 134 представителя различных сфер деятельности. Oficjalny Portal Internetowy Prezydenta Republiki Białorusi. [dostęp 2025-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-01-29)]. (ros.).
- ↑ Свадьба Искуи Абалян и Андрея Калины. svadba-minsk.by. [dostęp 2025-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-27)]. (ros.).
- ↑ Виктор Пажиток: Внучка Инны Афанасьевой, дочери Искуи Абалян, дети Вадима Галыгина и Дениса Курьяна: посмотрели, как прошли первые звонки в семьях звезд. Komsomolskaja prawda, 2021-09-03. [dostęp 2025-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-02-25)]. (ros.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Лілія Камлюк: Абалян Іскуі. W: Уклад. Дз. Падбярэзскі і інш.: Энцыклапедыя беларускай папулярнай музыкі. Mińsk: Zmicier Kołas, 2008, s. 7. ISBN 978-985-6783-42-8. (biał.).
- Dobre Artykuły
- Absolwenci Białoruskiej Państwowej Akademii Muzyki
- Ambasadorowie dobrej woli UNHCR
- Białoruscy nauczyciele
- Białorusini pochodzenia ormiańskiego
- Białoruskie wokalistki
- Ludzie urodzeni w Biszkeku
- Ludzie związani z Mohylewem
- Odznaczeni Gramotą Pochwalną Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi
- Odznaczeni Medalem „Za zasługi w pracy”
- Odznaczeni Honorowym Tytułem „Zasłużony Artysta Republiki Białorusi”
- Urodzeni w 1970