Józef Polak
_(cropped).jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
11 grudnia 1857 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
4 sierpnia 1928 |
| Zawód, zajęcie |
lekarz |
| Odznaczenia | |
| |
Józef Polak (ur. 11 grudnia 1857 w Równem, zm. 4 sierpnia 1928 w Warszawie) – polski lekarz higienista i działacz społeczny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Po maturze, od 1874 roku studiował medycynę w Akademii Cesarsko-Królewskiej Medyko-Chirurgicznej w Warszawie. W 1880 roku uzyskał dyplom lekarza. Po studiach podjął pracę w szpitalu Dzieciątka Jezus. W latach 1881–1882 prowadził wolną praktykę we Włoszczowie oraz zdał egzaminy na stopień doktora medycyny i odrębny egzamin uprawniający do stanowiska lekarza administracyjnego[1].
Był prekursorem i niestrudzonym popularyzatorem higieny. Założyciel Warszawskiego Towarzystwa Higienicznego oraz czasopisma „Zdrowie” ( oraz wieloletnim redaktorem w latach 1885–1922). W 1887 roku zorganizował pierwszą w Europie wschodniej Wystawę Higieniczną, która zmieniła świadomość ówczesnych Polaków na temat higieny. Był zwolennikiem poglądu, że oświata w sprawach zdrowia jest dźwignią postępu społecznego. Dzięki jego kampanii w Polsce wprowadzono m.in. obowiązek szczepień przeciwko ospie. Autor wielu publikacji (broszury w sprawach granic państwa, mniejszości narodowych), organizator Zjazdów Higienistów Polskich, kierował ruchem pacyfistycznym i założył Polskie Stowarzyszenie Przyjaciół Pokoju.
W 1915 i 1928 roku był nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla[2].
Pracował w Radzie Komisji Odbudowy Kraju i Racjonalnego Budownictwa Tymczasowej Rady Stanu[3].
Był mężem Marii z Kryńskich (zm. 1939).
Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 65-4-19,20)[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)[5]
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Nauka o szczęśliwości
- Wykład higieny miast, Warszawa (1908)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polskie Towarzystwo Higieniczne [online], www.pth.pl [dostęp 2023-03-07].
- ↑ Nomination%20Archive [online], NobelPrize.org, 1 kwietnia 2020 [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 223.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JÓZEF POLAK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-24].
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 434 „za zasługi na polu pracy zawodowej i społecznej”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maciej Demel W służbie Hygei i Syreny. Życie i dzieło dr. Józefa Polaka, Warszawa 1970.
- Wielka Ilustrowana Encyklopedja Powszechna, Gutenberga, Kraków, reprint, 1995, t. XII, ISBN 83-86381-07-8.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Publikacje Józefa Polaka w bibliotece Polona