Jan Rudnik
Nagrobek prof. Jana Rudnika na Starym Cmentarzu w Rabce. | |
Data urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
lekarz |
Odznaczenia | |
Jan Rudnik (ur. 2 września 1922, zm. 15 lutego 1986 w Rabce) – lekarz, profesor, pneumolog dziecięcy.
Naukę w szkole średniej przerwał wybuch II wojny światowej. W czasie wojny Jan Rudnik pracował jako robotnik rolny. Po wyzwoleniu zdaje maturę i podejmuje studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Gdańskiego. Już na III roku pracuje jako asystent w Zakładzie Anatomii Prawidłowej. W 1951 uzyskuje dyplom w Warszawie i jako stypendysta Ministerstwa Zdrowia pracuje w Zakładzie Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej. Błyskotliwie rozwijająca się karierę przerywa gruźlica. Choroba i operacja zmuszają Rudnika do zmiany planów zawodowych opuszczenia Warszawy i podjęcia leczenia w Zakopanem. W 1953 rozpoczyna pracę w Rabce jako asystent, a w 1956 jako ordynator tworzy 100 – łóżkowy oddział dla najcięższych przypadków gruźlicy dziecięcej oraz 200 – łóżkowy oddział dla niemowląt. W 1965 gruźlica stała się tematem pracy habilitacyjnej za którą nagrodzono Jana Rudnika nagrodą Rady Naukowej przy Ministrze Zdrowia. W 1972 Rudnik otrzymuje tytuł profesora. W latach 1970–1980 profesor był wiceprezesem, a potem prezesem Międzynarodowego Towarzystwa „Aerozole w Medycynie”. W latach 1982–1986 prezesem Europejskiego Towarzystwa Pneumologów Dziecięcych. W latach 1966–1986 ekspertem Światowej Organizacji Zdrowia. Szpital leczenia gruźlicy, w którym pracował i który rozbudował stał się w 1976 kliniką – Terenowym Oddziałem Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie – placówką szkoleniową dla lekarzy i naukowo-badawczą.
Jan Rudnik jest autorem ponad 200 prac naukowych. Pod jego redakcją ukazał się pierwszy w Polsce podręcznik „Przewlekłe choroby układu oddechowego u dzieci” wydany w 1972. Za działalność naukową oraz za szkolenie lekarzy również zza granicy profesor nagradzany był odznaczeniami francuskimi, węgierskimi i niemieckimi. W Polsce jego pracę doceniono odznaczając między innymi Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej. Na wniosek dzieci zaś otrzymał Order Uśmiechu.
Profesor odszedł w wyniku ciężkiej i szybko postępującej choroby, pozostawiony majątek zapisał ówczesnemu Instytutowi Matki i Dziecka. Placówka ta została potem przekształcona w Oddział Terenowy Instytutowi Gruźlicy i Chorób Płuc i nazwana imieniem Jana i Ireny Rudników. Za pozostawione dewizy utworzono Fundację Ireny i Jan Rudników mającą ułatwić lekarzom wyjazdy na zagraniczne zjazdy i szkolenia naukowe. Profesor został pochowany na Starym Cmentarzu w Rabce przy ulicy Orkana. Ulicę przy której znajduje się IGiChP nazwano jego imieniem.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maria Olszowska, Elfryda Trybowska, Słownik biograficzny Rabki, wyd. Kraków–Rabka 2007.
- Katarzyna Ceklarz, Joachim Buchwald, Janusz Hałuszka, Irena i Jan Rudnikowie - lekarze, uczeni, organizatorzy [w:] Jan Ceklarz, Katarzyna Ceklarz, Ryszard W. Gryglewski (red.) Z dziejów medycyny w Rabce. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2022, s. 483-502. ISBN 978-83-233-5037-8